Poza tym jury postanowiło przyznać Nagrodę Specjalną Fonogramu Źrodeł wydawnictwu Muzyka Odnaleziona za unikatową serię płyt, w której w ubiegłym roku ukazały się płyty:
- Cztery strony Rawy
- Kajocy. Wokół Kędzierskich
- Koniec basów, Kraśnica, Opoczyńskie
Okładka płyty "Cztery strony Rawy"
Cztery strony Rawy
Centrum Polski – okolice Rawy Mazowieckiej. Tu stykały się ważne i odrębne regiony muzyczne. Na północ, na Skierniewice, to strony szlacheckie. Na wschód ważny ośrodek – Biała Rawska. Na południe – od Rzeczycy. Na północny zachód – Księżacy z tradycją Księstwa Łowickiego. W samej Rawie mieszkało wielu muzykantów, do dziś działa zespół folklorystyczny. To wytworzyło fantastyczny styk kulturowy. O tym jest ta książka i płyta. Andrzej Bieńkowski
Lista utworów
1. Oberek. Na północ od Rawy, Raducz 1986/Kapela Stanisława Klejnasa/Stanisław Klejnas (ur. 1905) skrzypce, Bogdan Markiewicz basy 3-strunowe, Wiesław Pęzik bębenek
2. Oberek. Raducz 1986/Kapela Stanisława Klejnasa
3. Mazurek. Na południe od Rawy, Lipie 1987/Kapela Mariana Gieracha/Marian Gierach (ur. 1920) skrzypce, śpiew Stanisław Młynarczyk basy 3-strunowe śpiew, Bolesław Kaczmarek bębenek
4. Mazurek. Lipie 1987/Kapela Mariana Gieracha
5. Oberek. Na wschód od Rawy, Turobowice 1988/Kapela Józefa Żaczkiewicza/Józef Żaczkiewicz (ur. 1914) skrzypce, Stanisław Żak akordeon guzikowy, Stanisław Dembowski klarnet C, Tadeusz Major baraban
6. Mazurek. Na południowy zachód od Rawy, Emilianów 1987/Kapela Jana Makowskiego/Jan Makowski (ur. 1928) skrzypce
7. Oberek. Turobowice 1988/Kapela Józefa Żaczkiewicza
8. Oberek. Na północ od Rawy, Michowice 1995/Kapela Stanisława Rosińskiego/Stanisław Rosiński (ur. 1924) harmonia, Andrzej Leszczyński skrzypce, Jan Sujka baraban
9. Oberek intonowany. Michowice 1995/Kapela Stanisława Rosińskiego
10. Polka. Emilianów 1987/Kapela Jana Makowskiego
11. Mazurek. Na południe od Rawy, Sadykierz 1987/Kapela Władysława Piątkowskiego/Władysław Piątkowski (ur. 1932) harmonia 3-rzędowa, Michał Rydz skrzypce, Józef Pacholczyk baraban, śpiew
12. Oberek. Sadykierz 1987/ Kapela Władysława Piątkowskiego
13. Tradycyjna wersja (z basami) oberka Piątkowskiego. Sadykierz 1987/Kapela Michała Rydza/Michał Rydz (ur. 1924) skrzypce, Stanisław Goska basy 3-strunowe, Kazimierz Pawlak bębenek
14. Oberek. Na południe od Rawy, Sierzchowy 1995/Kapela Józefa Ozimka/Józef Ozimek (ur. 1932) skrzypce, Jerzy Dierżek basy 3-strunowe, Jan Kostanek bębenek
15. Owczarek. Na zachód od Rawy, Nowe Studzianki 1988/Kapela Tadeusza Wojtkiewicza/Tadeusz Wojtkiewicz skrzypce (ur. 1918), Jan Pałągiewicz baraban
16. Oberek. Sierzchowy 1995/Kapela Jerzego Dzierżka/Jerzy Dzierżek (ur. 1936) skrzypce, Józef Ozimek basy 3-strunowe, Jan Kostanek bębenek
17. Mazurek. Na południe od Rawy, Matyldów 1990/Kapela Mariana Toczka/Marian Toczek (ur. 1937) skrzypce, śpiew, Marian Winiarski harmonia 4-rzędowa, Władysław Winiarski baraban
18. Mazurek. Na południowy zachód od Rawy. Osowice 1988/Kapela Nowickich/Antoni Nowicki (ur. 1914) skrzypce, Wacław Nowicki basy 3-strunowe, śpiew, Adam Nowicki bębenek
19. Mazurek. Osowice 1988/Kapela Nowickich
20. Oberek intonowany. Raducz 1986/Kapela Stanisława Klejnasa
21. Mazurek. Na północ od Rawy, Skoczykłody 1992/Kapela Szewczyków/Jan Szewczyk (ur. 1925) skrzypce, Józef Szewczyk baraban
22. Polka. Sierzchowy 1995/Kapela Józefa Ozimka
23. Fokstrot. Na południowy zachód od Rawy, Nowe Studzianki 1988/Kapela Jana Lewandowskiego/Jan Lewandowski (ur. 1934) harmonia 3-rzędowa, Tadeusz Wojtkiewicz skrzypce, Jan Pałągiewicz baraban
24. Oberek. Matyldów 1990/Kapela Mariana Toczka
25. Polka. Raducz 1986/Kapela Stanisława Klejnasa
26. Oberek. Kazimierz 2003/Kapela „Rawianie” z Rawy Mazowieckiej
Okładka płyty "Kajocy. Wokół Kędzierskich".
Kajocy. Wokół Kędzierskich
Kajocy. To tajemnicze słowo wymaga wyjaśnienia. Usłyszałem je w Radomskim w 1979 roku. Podszedł do mnie pastuch znudzony samotnością. Powiedział, pokazując wieś na horyzoncie, to był Rdzuchów: panie, tam to mieszkają Kajocy, oni grają takie wygibusy na skrzypcach, że aż się chce tańczyć. Następnego dnia poszedłem do Rdzuchowa i tu od razu błąd. Nie wiedziałem, że słowo Kajocy może być odebrane jako lekceważące. Nawet można było za nie oberwać od miejscowej kawalerki, bo podkreślało tradycyjność wsi. Nazwa Kajocy pochodzi od gwarowego powiedzenia kaj byłeś? gdzie byłeś, kaj siałeś? gdzie siałeś; bardzo to śmieszyło sąsiadów. Mikroregion Kajoków to kilkanaście wsi położonych na północ od Przysuchy (miasta Oskara Kolberga). Kajocy grali niezwykle ekspresyjną, transową muzykę, inną niż sąsiedzi. Twórcami tej odrębności muzycznej jest rodzina Kędzierskich ze Rdzuchowa i ich uczniowie. Pamięć rodziny sięga do muzycznych przodków z początków XIX wieku. Co było wcześniej, nikt już nie pamięta… Andrzej Bieńkowski
Lista utworów
1. Polka. Rdzuchów, Radomskie 1983/Józef Kędzierski skrzypce, Stefan Kędzierski basy 4-strunowe, śpiew, Józef Kędzierski bębenek
Jest to jedyna polka, jaką nagrał J. K.
2. Ober ciągły „Matuleńko radosna, jałówecka w las posła”/Józef Kędzierski skrzypce, Stefan Kędzierski bębenek, śpiew
3. Ober ciągły. Wir, Radomskie 1981/Jan Bińczyk skrzypce, Józef Kasiak bębenek, śpiew
4. Ober ciągły. Kolonia Bąków 1982/Franciszek Pańczak skrzypce, Stefan Cieślik bębenek
5. Ober ciągły. Bąków 1988/Józef Piecyk skrzypce, Jan Kietla bębenek, śpiew
6. Ober ciągły. Drzewica 1986/Wacław Rogulski skrzypce, Stanisław Zieja bębenek, Władysław Dembowski basy 4-strunowe
7. Oberek. Antoniów 1984/Jan Babis skrzypce, Jan Jędrzejczak baraban z tacą ( tj. z talerzem), Jan Karaś basy 4-strunowe
8. Oberek ciągły „Oj cztery godzinecki a prosił kochanecki, żeby mu podała da z miodem gorzałecki”. Wygnanów 1983/Wacław Neska skrzypce, Piotr Nowak bębenek, śpiew
9. Oberek ciągły. Przystałowice Małe 1980/Jan Kłosiński (ur. 1899) organki
10. Oberek ciągły. Przystałowice Małe 1983/Józef Kasiak skrzypce, Tadeusz Jedynak basy 4-strunowe, Józef Kądziela bębenek
11. Polka. Nieznamierowice 1982/Florian Porczek harmonia, Stanisław Zaraś baraban
12. Marsz Węder. Brogowa 1983/Walenty Mirecki skrzypce, Józef Janowiecki basy 3-strunowe, Jan Sadowski bębenek, śpiew
13. Ober ciągły. Rdzuchów 1988/Mieczysław Kędzierski harmonia, Józef Papis skrzypce, Józef Kędzierski baraban
14. Mazurki Kędzierskiego. Warszawa 2008/Janusz Prusinowski skrzypce, Michał Żak basy, Piotr Piszczatowski bębenek
Okładka płyty "Koniec basów. Kraśnica, Opoczyńskie".
Koniec basów, Kraśnica, Opoczyńskie
Wieś Kraśnica – 10 kilometrów na północ od Opoczna. Na początku lat osiemdziesiątych XX wieku to bodaj najważniejsze miejsce w muzyce opoczyńskiej. Jeszcze wtedy w samej Kraśnicy istniało 7 tradycyjnych kapel! W okolicy nagrywałem uczniów Józefa Fiderka – mistrza z Kraśnicy: Wijatę, Grzybowskiego, Skorupę, Smutka. Każdy przyjazd i nagrania w tych okolicach kończyły się zbiorowa euforią i tańcami, na które przychodziły całe wsie. Nie panowałem nad tumultem przy nagraniach.
Za każdym moim pobytem przychodziło coraz mniej ludzi, aż któregoś razu nie przyszedł nikt. Wieś przestała interesować się swoimi muzykantami… Andrzej Bieńkowski
Lista utworów
1. Oberki opoczyńskie. Kraśnica 1984/Józef Fiderek (ur. 1907) skrzypce, Franciszek Wolowski (ur. 1919) basy 3-strunowe, Tadeusz Fiderek (ur. 1940) baraban
2. Opowieści o czarach. Kraśnica 1984/Franciszek Wolowski, Józef Fiderek
3. Polka. Kraśnica 1984/Józef Fiderek skrzypce, Franciszek Wolowski basy 3-strunowe, Tadeusz Fiderek baraban
4. Owczarek. Dęborzeczka 1984/Michał Wijata (ur. 1920) skrzypce, Adam Goska (ur. 1909) basy 3-strunowe, Stefan Tomasik (ur. 1910) bębenek
5. Oberek. Dęborzeczka 1984/Michał Wijata skrzypce, Adam Goska basy, Stefan Tomasik bębenek
6. Basowanie do oberka, poleczki i walczyka. Buczek 1984/Władysław Koperkiewicz (ur. 1917)
7. Oberek intonowany „Dała bym ci dała, jabłka połówecke…” Buczek 1984/Władysław Koperkiewicz skrzypce, Piotr Więcek (ur. 1912) basy 3-strunowe, Józef Mastalerek (ur. 1912) baraban
8. Bębnienie do polki i oberka. Buczek 1984/Władysław Koperkiewicz
9. Oberek intonowany „Jak byłem chłopiec młody…”. Buczek 1984/Władysław Koperkiewicz skrzypce, Piotr Więcek basy, Józef Mastalerek baraban
10. Kozak. Buczek 1985/Władysław Koperkiewicz skrzypce, Piotr Więcek basy, Józef Mastalerek baraban
11. Przyśpiewki pasterskie. Buczek 1985, Aniela Lis (ur. 1911), Genowefa Ziółkowska (ur. 1921)
12. Oberek. Dęborzeczka 1984/Adam Goska skrzypce, Michał Wijata basy 3-strunowe, Stefan Tomasik bębenek
13. Oberek. Dęborzeczka 1984/Adam Goska skrzypce, Michał Wijata basy 3-strunowe, Stefan Tomasik bębenek
14. Oberek. Dęborzeczka 1985/Andrzej Kowalczyk (ur. 1920) skrzypce, Tomasz Głąbiński (ur. 1923) basy 3-strunowe, Stefan Tomasik (ur. 1910) bębenek
15. Oberek. Dęborzeczka 1985/Tadeusz Skorupa (ur. 1933) organki
16. Polka. Antoniów 1994/Władysław Kosylak (ur. 1932) skrzypce, Franciszek Głąbiński (ur. 1915) basy 3-strunowe, Leon Głąbiński (ur. 1925) baraban
17. Oberek opoczyński. Antoniów 1994/Władysław Kosylak skrzypce, Franciszek Głąbiński basy, Leon Głąbiński baraban
18. Oberek. Kraśnica 1987/Jan Fiderek (ur. 1908) skrzypce, Jan Staniec (ur. 1918) basy 3-strunowe, Ignacy Wolski (ur. 1929) bębenek
19. Oberek. Kraśnica 1987/Jan Fiderek skrzypce, Jan Staniec basy 3-strunowe, Ignacy Wolski bębenek
20. Oberek opoczyński. Kraśnica 1987/Jan Grzybowski (ur. 1912) skrzypce, Jan Staniec basy 3-strunowe, Ignacy Wolski bębenek
21. Oberek. Dęborzeczka 1985/Tadeusz Skorupa skrzypce, Michał Wijata basy, Tomasz Głąbiński bębenek
22. Oberek opoczyński. Dęborzeczka 1985/Tadeusz Skorupa skrzypce, Michał Wijata basy, Tomasz Głąbiński bębenek
23. Oberek. Dęba 1985/Tadeusz Skorupa skrzypce, Piotr Więcek basy, Józef Mastalerek baraban
24. Oberek. Dęborzeczka 1985/Tomasz Głąbiński organki, bębni sąsiad
25. Oberek. Kraśnica 1997/Władysław Puchała (ur. 1942) skrzypce
26. Oberek. Dzielna 1984/Jan Róg (ur. 1928) skrzypce, Antoni Róg (ur. 1921) bębenek, śpiew
27. Owczarek. Kraśnica 1987/Jan Staniec skrzypce, Jan Fiderek basy, Ignacy Wolski bębenek
28. Polka. Kraśnica 1987/Jan Staniec (ur. 1918) skrzypce, Jan Fiderek basy 3-strunowe, Ignacy Wolski bębenek
29. Kosiarz. Kraśnica 1985/Ignacy Wolski akordeon, Jan Staniec skrzypce, Jan Fiderek bębenek
30. Polka. Kraśnica 1985/Ignacy Wolski akordeon, Jan Staniec skrzypce, Jan Fiderek bębenek
***
Skład jury Fonogramu Źrodeł Roku 2008:
Małgorzata Małaszko- Stasiewicz: z-ca dyr. Programu 2 PR
Anna Szewczuk- dziennikarz Programu 2 PR
Anna Szotkowska - dziennikarz Programu 2 PR
Piotr Kędziorek - kierownik Radiowego Centrum Kultury, Program 2 PR
Kuba Borysiak - dziennikarz Programu 2 PR
