Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Romska bajka o inności

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2022 09:00
Romowie to grupa etniczna wywodząca się z Indii. Pierwsze wzmianki o ich obecności w Polsce pochodzą z początków XV wieku. Naród ten niemal każdemu kojarzy się z śpiewem i muzyką, wspólnym przesiadywaniem przy obozowym ognisku i bardzo mocnymi więziami rodzinnymi. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę z tego, jak bogaty jest dorobek cygańskich baśni i mitów. 
Audio
Romska kapela w Kazimierzu nad Wisłą, ok. 1930 r.
Romska kapela w Kazimierzu nad Wisłą, ok. 1930 r.Foto: Benedykt Jerzy Dorys/Polona
Wędrówka na stałe wpisana jest w ich życie. Kiedy tak przemierzali świat drogami i bezdrożami, polami i lasami, przez wsie i miasteczka, z pewnością zdarzyło im się niejedno zobaczyć, niejedno usłyszeć, o czym też snuli wieczorami opowieści, zwane przez nich „paramisi”. Kiedy zapadał zmrok, wszyscy zbierali się wokół obozowego ogniska i zwykle najstarsi członkowie taboru rozpoczynali snucie swoich opowieści. A roiło się w nich od niezwykłych postaci, takich jak Urmy, czyli złe i dobre czarownice, Bengi – cygańskie diabły, czy ptaki Czarana, zjadające gwiazdy w ciemne noce.​  I chociaż z czasem podania te połączyły się z wpływami innych okolicznych kultur, z którymi wędrowny lud obcował, to wciąż w dobrych opracowaniach można odnaleźć właściwą tym opowieściom magię i niezwykły związek z przyrodą. Romski literat, językoznawca i etnograf - Jan Mirga - powiedział kiedyś, że: Te bajki są trochę inne od bajek polskich, są może bardziej poetyckie. Świat w nich pokazany, to świat, w którym dąży się do piękna, gdzie jest marzenie człowieka, pragnienie dobra. Posłuchajmy romskiej opowieści o inności i tożsamości. O inności, ale tak naprawdę o tożsamości opowiadał Rom - Rajmund Siwak.

***

Tytuł audycji: To było tak...

Prowadziła: Patrycja Zisch 

Opowiadał: Rajmund Siwak

Data emisji: 22.10.2022

Godzina emisji: 8.50