Ekspozycja będzie prezentowana w Polsce, Czechach i Niemczech od maja do czerwca 2013 r. Jak poinformowali w środę na konferencji prasowej w Pradze organizatorzy ekspozycji nazwanej "Europa Jagellonica", w trzech krajach ukazane zostaną malarstwo, rzeźba, manuskrypty i inne artefakty z XV - XVI-wiecznej Polski, Czech, Słowacji, Węgier, czy Chorwacji.
Wystawa zostanie otwarta 17 maja w Kutnej Horze, w centrum Czech. Osobne ekspozycje znajdą się od października w Muzeum Narodowym i na Zamku Królewskim w Warszawie, a także w przyszłym roku w podberlińskim Poczdamie. To właśnie w Kutnej Horze w czasie sejmu 1471 roku czeska szlachta wybrała na króla Czech Władysława II Jagiellończyka. Miasto za czasów jagiellońskich przeżywało swój największy rozkwit. Każdy z krajów przedstawi inne aspekty okresu rządów Jagiellonów w Europie Środkowej. Jak powiedziała kuratorka polskiej części wystawy, Małgorzata Kochanowska z warszawskiego Muzeum Narodowego, całość będzie ilustrować "dokonania cywilizacyjne 1/3 Europy".
- Musimy uświadomić sobie, czego nasze kraje dokonały - podkreśliła. - Znamy swoje narodowe osiągnięcia, natomiast nie mamy oglądu całego tworu jagiellońskiego i jego dokonań.
Wystawa poukładana jest chronologicznie: zaczyna się wraz z wstąpieniem na tron Władysława Jagiełły, a kończy się wraz z Zygmuntem II Augustem pod koniec XV wieku, gdy - jak to ujęła Kochanowska - "nasze kraje tworzyły coś na kształt commonwealthu" (z ang. wspólnoty narodów).
- Było to państwo ogromne, o obszarze około 2 mln kilometrów kwadratowych, rozciągające się od Bałtyku, po Morze Czarne i Adriatyk - przypomniała kurator.
Według Kochanowskiej, wystawa pozwoli poznać, jak rozwijały się i przenikały elementy regionalne i wątki wynikające z łączności politycznej. Wyraziła też nadzieję, że wystawa nie tylko odbije się szerokim echem w krajach, w których się odbywa, ale także zostanie dostrzeżona na Zachodzie.
W samej Kutnej Horze znajdzie się około 350 eksponatów przedstawiających dzieje epoki. Przyjedzie tam m.in. pontyfikał Erazma Ciołka, należący do zbiorów Biblioteki Czartoryskich, skarbiec katedry gnieźnieńskiej, modlitewnik Władysława II i królowej Bony z Biblioteki Narodowej, skarbiec katedry w Zagrzebiu, rzeźba mistrza Pawła z Lewoczy ze Słowacji, obrazy Albrechta Duerera, czy Łukasza Cranacha.
Z początku - jak podał koordynator czeskiej części wystawy Jirzi Fajt - rozważano umieszczenie ekspozycji na Praskim Zamku, jednak tamtejsza administracja odrzuciła propozycję z powodów finansowych. W zamku na Hradczanach mieści się wiele pamiątek z epoki Jagiellonów, m.in. reprezentacyjna Sala Władysławowska, która stanowi największe późnogotyckie świeckie wnętrze na północ od Alp.
Wystawę wspólnie organizują Muzeum Narodowe w Warszawie, Zamek Królewski w Warszawie, czeska Galeria Kraju Środkowoczeskiego (GASK), niemiecki Dom Historii Brandenburgii i Prus oraz Humanistyczne Centrum Historii i Kultury Europy Środkowej i Wschodniej z Lipska.
