Ludwik Krzywicki – prekursor polskiej socjologii

- Był to człowiek o ogromnym intelekcie, o wielkiej umiejętności twórczego myślenia. Jeden z tych, którzy stali się pionierami bardzo ważnego kierunku, zarówno w polskim myśleniu, jak i w polskiej historii – mówił na antenie PR Ludwik Krasucki.

Pierwszy numer pisma "Proletariat" fot. Wikimedia Commons.

Druga połowa XIX wieku to okres wielkiej fascynacji socjalizmem wśród ówczesnej inteligencji. Socjalizmem jeszcze nieokreślonym, który niósł znacznie więcej pytań, niż odpowiedzi. Nowy nurt wpływał w tym czasie na wszystkie dziedziny. Naukę, literaturę, sztukę.
- Można było być za, albo przeciw, ale nie można było pozostać wobec tej idei obojętnym, jeśli było się człowiekiem żądnym wiedzy – mówił Ludwik Krasucki – pojawiła się nowa kategoria intelektualistów. Od tego czasu intelektualistą był człowiek samodzielny, nietuzinkowy, torujący nowe drogi w myśleniu i poznaniu, a przez to w jakimś sensie zbuntowany i krytyczny.

Nz: Ludwik Krzywicki, polski socjolog, filozof, marksista (1882 rok), aut. nieznany, Wikipedia/dp

Należał do nich urodzony 21 sierpnia 1859 Ludwik Krzywicki – socjolog, ekonomista, antropolog działacz społeczny. Prekursor i jeden z twórców polskiej socjologii. Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoły Głównej Handlowej i Wolnej Wszechnicy. Organizator Głównego Urzędu Statystycznego, współtwórca i wieloletni kierownik Instytutu Gospodarstwa Społecznego.

- Był to człowiek o ogromnym intelekcie, o wielkiej umiejętności twórczego myślenia. Jeden z tych, którzy stali się pionierami bardzo ważnego kierunku, zarówno w polskim myśleniu jak i w polskiej historii – mówił gość audycji z cyklu ”Zrozumieć historię”.

Ludwik Krzywicki był świadkiem i aktywnym uczestnikiem bardzo ważnych dla dziejów narodu polskiego wydarzeń. Wychował się w smutnym okresie depresji narodowej po upadku Powstania Styczniowego. Krytykował idee pozytywizmu i pracy organicznej. Gdy na uniwersytecie zetknął się z pierwszymi polskimi socjalistami, bez wahania się do nich przyłączył.

Współtworzył pierwszą partię polityczną polskiej klasy robotniczej – Proletariat. Na emigracji stał się jednym z głównych teoretyków i publicystów wczesnego okresu rozwoju polskiego ruchu robotniczego. Jako pierwszy w Polsce teoretyk marksistowski już w młodym wieku uznano go za duchowego przywódcę ówczesnego pokolenia demokratycznej socjalistycznej inteligencji polskiej.

Posłuchaj audycji przedstawiającej sylwetkę i twórczość Ludwika Krzywickiego.
mjm