Historia

Ignacy Daszyński. Błędny rycerz polskiego parlamentaryzmu

Ostatnia aktualizacja: 31.10.2023 05:35
- Daszyński umiał przegrywać. Przegrywał stylowo i pięknie, co my, Polacy kochamy najbardziej - mówił o premierze rządu ludowego, marszałku sejmu i przyjacielu Piłsudskiego, który stał się jego zagorzałym przeciwnikiem, doktor Janusz Osica.
Ignacy Daszyński, Pamiętniki, Kraków 1925
Ignacy Daszyński, "Pamiętniki", Kraków 1925Foto: Domena publiczna

31 października 1929 roku marszałek Ignacy Daszyński odmówił rozpoczęcia posiedzenia sesji budżetowej Sejmu. Sprzeciw marszałka wywołała obecność w gmachu parlamentu około stu uzbrojonych oficerów towarzyszących ministrowi spraw wojskowych Józefowi Piłsudskiemu.

Konflikt z Piłsudskim

Mężowie stanu różnili się znacząco temperamentem. - Piłsudski był człowiekiem walki, Daszyński był człowiekiem, który nigdy nie opowiadał się za walką zbrojną - wyjaśniał prof. Ludwik Malinowski w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie".

Mężczyzn, których do tej pory łączyła przyjaźń, poróżnił przewrót majowy. Gdy 12 maja 1926 roku Piłsudski dokonał de facto zamachu stanu, jednym z jego najzagorzalszych przeciwników został właśnie Daszyński.

- Daszyński zawsze bronił spraw przegranych. Jego naiwne rachuby na możliwość dogadania się z Piłsudskim dowodzą tego, że jeśli chodzi o przenikliwość polityczną, to pozostawiała ona wiele do życzenia - argumentował dr Janusz Osica.


Posłuchaj
09:15 ignacy daszyński.mp3 Spór o postać Ignacego Daszyńskiego toczą historycy dr Janusz Osica i prof. Ludwik Malinowski w audycji z cyklu "Na historycznej wokandzie" Andrzeja Sowy. (PR, 10.07.1993)

 

Piłsudski i Daszyński - przyjaźń z Polską w tle

Daszyński jeszcze w czasach zaborów wierzył w możliwość odzyskania niepodległości u boku Austrii. Początkowo wierzył w koncepcję potrójnej monarchii habsburskiej: Austro-Węgro-Polski. To właśnie dążenie do odzyskania niepodległości zbliżyło go do Józefa Piłsudskiego. Daszyński popierał komendanta przy tworzeniu Legionów. Mężczyzn połączyła przyjaźń.

- Józef Piłsudski tylko z nielicznymi był na "ty". Właśnie z Ignacym Daszyńskim był. Wspomnę, że żona Józefa Piłsudskiego była matką chrzestną jednej z córek Ignacego Daszyńskiego - wyjawiał prof. Ludwik Malinowski.

Początki kariery

Ignacy Daszyński przyszedł na świat 26 października 1866 na Podolu. Oddany ideałom socjalistycznym, karierę polityczną zaczął jeszcze pod zaborami. Działał w kołach socjalistycznych, założył Polską Partię Socjalno-Demokratyczną Galicji i Śląska.

- Mało jest Polaków, którzy w parlamencie wiedeńskim, w Cesarstwie Austro-Węgierskim doszli do tak wysokiego stanowiska - wyjaśniał prof. Ludwik Malinowski w audycji z cyklu „Na historycznej wokandzie” poświęconej Daszyńskiemu. - Karierę parlamentarną kontynuował po odrodzeniu Rzeczpospolitej. To człowiek, który był posłem przez 40 lat.

Oddany służbie Rzeczpospolitej

- To nie kto inny, a właśnie Ignacy Daszyński, polski socjalista, utworzył 7 listopada 1918 pierwszy po odzyskaniu niepodległości rząd - przypominał zasługi polityka prof. Ludwik Malinowski.

Daszyński nie porzucił robotniczych ideałów i jako polityk dbał o sprawy ludzi pracy. To jego rząd wprowadził m.in. ośmiogodzinny dzień pracy. To także Daszyński sprawował funkcję wicepremiera (premierem był Wincenty Witos) w robotniczo-chłopskim Rządzie Obrony Narodowej powołanym w trakcie wojny z bolszewikami.

Zmarł 31 października 1936 roku, w rocznicę odmowy rozpoczęcia posiedzenia Sejmu.

Posłuchaj audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie", dotyczącej postaci Ignacego Daszyńskiego.

bm

Czytaj także

Kazimierz Sosnkowski - "Szef Komendanta"

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2020 05:55
51 lat temu, 11 października 1969, zmarł Kazimierz Sosnkowski, szef sztabu I Brygady Kadrowej, generał, który po śmierci gen. Władysława Sikorskiego został Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ignacy Jan Paderewski. Mąż stanu, który łagodził obyczaje

Ostatnia aktualizacja: 29.06.2024 05:50
- Był jednym z wielkich nie tylko ludzi sztuki, ale i wielkich mężów stanu, którym zawdzięczamy niepodległość - mówił o Paderewskim jego biograf prof. Marian Drozdowski. - Jego koncerty, w Wielkopolsce i w Warszawie, to były wielkie manifestacje polskości.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polska Organizacja Wojskowa. Gwardia Józefa Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2023 05:40
I wojna światowa była okazją do odzyskania niepodległości, jakiej Polacy oczekiwali od chwili rozbiorów. Nasi rodacy, na czele z Józefem Piłsudskim, nie byli naiwni. Wiedzieli, że wolność przyjdzie im wywalczyć. W tym celu powstała POW.
rozwiń zwiń