Historia

Robotnicza Brygada Obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku

Ostatnia aktualizacja: 06.09.2024 05:50
6 września 1939 roku stolicę opuścił prezydent Ignacy Mościcki wraz z władzami państwa. Z obrony Warszawy wycofano lotnictwo. Na barykadach stanęli cywile oraz Robotnicze Barykady Obrony Warszawy.
Robotnicza Brygada Obrony Warszawy przy pracy, źr. M.Drozdowski, Alarm dla Warszawy. Obrona cywilna stolicy we wrześniu 1939 r., Warszawa 1964 r.
Robotnicza Brygada Obrony Warszawy przy pracy, źr. M.Drozdowski, "Alarm dla Warszawy. Obrona cywilna stolicy we wrześniu 1939 r.", Warszawa 1964 r.Foto: Wikimedia/dp

Jednym z ojców wystawienia robotników do walki był Zygmunt Zaremba. Posłuchaj jego pogadanki z archiwów Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa na temat organizacji batalionów robotniczych.

Posłuchaj
08:41 RWE_Bataliony Robotnicze_Zygmunt Zaremba.mp3 Robotnicze Bataliony w obronie Warszawy we wrześniu 1939 roku – pogadanka Zygmunta Zaremby, działacza PPS na emigracji (RWE, 3.09.1959)

Organizacja robotniczych formacji obronnych skupiała się przy redakcji "Robotnika" i Robotniczym Komitecie Pomocy Społecznej. 6 września po rozmowie Tomasza Arciszewskiego i Zygmunta Zaremby z PPS z dowódcą obrony stolicy gen. Walerianem Czumą zadecydowano o stworzeniu sześciu kompanii ochotniczych do robót saperskich.

Trzy dni później wojskowa sekcja komitetu opublikowała komunikat o utworzeniu Robotniczej Brygady Obrony Warszawy, nad którą dowództwo przejął kpt. Marian Kenig. Rozpoczęto nabór do kompani.

Po pięciu dniach od naboru stan robotniczej brygady wynosił ok. 6 tys. ludzi. Początkowo RBOW pełniła tylko służbę pomocniczą, wkrótce jednak 1 tys. ochotników przeznaczono na uzupełnienie oddziałów Wojska Polskiego.

Robotników skierowano 26 września na pierwszą linię frontu – do obrony Żoliborza, głównie Bielan, Burakowa i Marymontu. Brygadę rozwiązano po kapitulacji Warszawy, 27 września 1939 roku.

Na wieść o kapitulacji żołnierze robotniczej brygady zorganizowali wiec na pl. Wilsona, gdzie mieściło się dowództwo dywizji. Nie chcieli zgodzić się na złożenie broni, a decyzję o kapitulacji uważali za zdradę.

mb

Czytaj także

Stefan Starzyński. Poświęcił życie dla stolicy. Archiwalne przemówienia [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 21.12.2023 05:45
– Mógł uciec, nawet miał rozkaz opuszczenia miasta razem z rządem, ale tego nie uczynił. Został do końca. To jest wzór odpowiedzialności za funkcje, które mu w zaufaniu zostały powierzone – powiedziała rzeźbiarka, prof. Ludwika Nitschowa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Barykada Września" na warszawskiej Ochocie. Posłuchaj archiwalnych wspomnień

Ostatnia aktualizacja: 08.09.2024 06:00
8 września 1939 roku Wehrmacht zaatakował Warszawę. Rozpoczęło się oblężenie stolicy Polski, a w czasie jej obrony szczególnie odznaczyli się obrońcy barykady w dzielnicy Ochota, która stawiała opór aż do momentu zawieszenia broni z 27 września.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stefan Starzyński: tego historia Niemcom nie przebaczy

Ostatnia aktualizacja: 17.09.2024 05:45
– To nic, że dzisiaj zrujnują Warszawę, zrujnowali kiedyś Warszawę inni. Ona się odbuduje, ale to, że metodami takimi rujnuje się, tego historia Niemcom nie przebaczy. I ciężko za to zapłacić muszą Niemcy – powiedział w Polskim Radiu prezydent Stefan Starzyński.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wrzesień'39. Płk Lipiński: "Być zwyciężonym i nie ulec, to zwycięstwo"

Ostatnia aktualizacja: 21.09.2022 05:55
- Walczymy z wolą walki, mimo iż zetknęliśmy się z olbrzymią przewagą wroga i zdajemy sobie sprawę z ciężkich warunków. Walczyć będziemy nadal – mówił w przemówieniu z 21 września 1939 roku szef propagandy Dowództwa Obrony Warszawy.
rozwiń zwiń