Jackson Pollock urodził się 28 stycznia 1912 roku w miejscowości Cody w stanie Wyoming w Stanach Zjednoczonych, jako najmłodsze z piątki rodzeństwa. Jego rodzice zajmowali się rolnictwem. Po pewnym czasie ojciec przekwalifikował się na geodetę. Zmiana zawodu wymusiła na rodzinie częste przeprowadzki. W związku z tym, jeszcze w dzieciństwie, Jackson zamieszkał m.in. w Arizonie i Kalifornii. Podczas podróży zetknął się z Indianami, których kultura go zafascynowała.
Początek kariery
Jako nastolatek rozpoczął naukę w liceum plastycznym w Los Angeles, ale został z niego wydalony za niestosowne zachowanie. Ostatecznie skończył został absolwentem liceum ogólnokształcącego. W 1930 roku wraz ze starszym bratem przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie razem studiowali na Amerykańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Bracia odebrali tam klasyczne wykształcenie w dziedzinie malarstwa.
Po krótkim romansie z surrealizmem (kierunek w sztuce polegający na przedstawianiu rzeczywistości w sposób groteskowy i zniekształcony) i malarstwem figuralnym (nurt, w którym grupa postaci jest ukazana w naturalnej wielkości oraz ustawiona w określony sposób), Pollock podjął pracę w warsztacie meksykańskiego artysty Davida Alfaro Siqueirosa, który eksperymentował z techniką malarską. W 1936 roku nauczyciel Pollocka po raz pierwszy zaprezentował zastosowanie płynnej farby jako metody malarskiej. Ta technika spodobała się Pollockowi jako młodemu adeptowi sztuki. Od tej pory związał się z nurtem abstrakcjonistów.
Rozwój techniki malarskiej
W latach 40. Pollock przeprowadził się do miejscowości Springs nad Oceanem Atlantyckim. W swojej posiadłości zaczął poważne eksperymenty malarskie. W ich toku wykształcił dwie techniki, które nazwał "drippingiem" (metoda polegająca na kropieniu farbą nad płótnem) oraz "action painting" (sposób malowania kładący nacisk na spontaniczne nakładanie farby nieskrępowanymi ruchami). Pierwszy obraz z użyciem tych technik stworzył w 1946 roku.
- Wbrew utartej opinii, to nie Pollock był twórcą tego sposobu malowania. W latach 40. ożenił się z malarką Lee Krasner, która jako pierwsza zaczęła malować w ten sposób. Te techniki, które następnie rozwinął, zapożyczył od żony – wyjaśniła Grażyna Bastek w audycji "Jest taki obraz".
Pracownia w stodole
Pollock zorganizował pracownię w stodole położonej niedaleko domu. Potrafił spędzać tam całe dnie. Wspinał się na drabinę, skąd lał prosto z wiadra farbę na rozłożone na ziemi potężne płótna.
W bardzo poważny sposób podchodził do techniki malarskiej. Pochylał się z pieczołowitością nad każdą linią i pociągnięciem. W pracy używał nie tylko pędzli. Wylewał farbę z puszki, używał własnych rąk, chodził boso po rozlanej na płótnie farbie. Do malowania wykorzystywał... farby przemysłowe. Często używał farby przemysłowe do malowania domów. Wymyślał nowe sposoby kładzenia farby.
- Zależało mu na kolorze i połysku farby, które zapewniały tylko te przemysłowe – mówiła Grażyna Bastek.
W jaki sposób powstawały obrazy Pollocka? Posłuchaj audycji "Jest taki obraz".
- Twierdził, że w jego obrazach nie ma przypadku oraz że panuje nad każdym gestem – dodał Grażyna Bastek.
Na przełomie lat 40. i 50. XX wieku obrazy Pollocka szokowały nawet środowisko artystyczne. Dlaczego? Dowiedz się tego z audycji "Jest taki obraz".
Sławny malarz
Sławę zyskał dzięki nowatorskiej metodzie malowania. Był idolem młodych artystów, którzy tłumnie odwiedzali jego malarską pracownię. Młodzież szukała w nim przywództwa, mocy i porady. Pollockowi nie zależało na popularności. Choć przez ogół był odbierany jako zamknięta w sobie niekomunikatywna osoba, nie przeszkodziło mu to zjednać sobie przyjaciół. Na co dzień chodził w obdartych ubraniach i jeździł rozwalającym się samochodem.
Nowe podejście do malarstwa
Swoim obrazom nie nadawał nazw, tylko je numerował. Tytuły nadawali znajomi i krytycy sztuki.
- Zdaniem Pollocka numerowanie obrazów miało pomóc widzom w odrzuceniu wszelkich niemalarskich interpretacji w odbiorze dzieła. Nie chciał nikomu narzucać odbioru – mówiła Kaja Paweł z Centrum Sztuki Współczesnej w audycji "W cztery oczy".
Jak należy podchodzić do malarstwa Pollocka? Posłuchaj audycji "W cztery oczy".
Wysyp naśladowców
Był bardzo związany naturą, której wpływy można dostrzec w jego obrazach. Inspiracji szukał głównie w kulturze Indian i szamańskich rytuałach. Cechowało go krytyczne podejście do swoich prac. Z wielkich płócien wycinał tylko ten fragment, który uznał za godny uwagi.
Jego twórczość znalazła wielu naśladowców, którzy chcieli zarobić wielkie pieniądze na - jak to się wydawało - obrazach łatwych do namalowania. Przez Stany Zjednoczne przeszła fala "fałszywych Pollocków". Jaki przebieg miało to zjawisko? Dowiedz się z audycji "Jest taki obraz".
Zgubny nałóg
Zmagał się z chorobą alkoholową. W okresach trzeźwości leczył się u różnych psychiatrów, po czym znowu wracał do pijaństwa. Zginął w wypadku samochodowym 11 sierpnia 1956 roku.
seb