Glenn Miller. Tajemnicza śmierć wielkiego muzyka

Dzisiaj mija 77. rocznica tajemniczej śmierci Glenna Millera, słynnego muzyka puzonisty, kompozytora i założyciela Glenn Miller Orchestra. W chłodny piątek, 15 grudnia 1944 roku, zginął nad kanałem La Manche, w drodze do wyzwolonego Paryża.

Glenn Miller, 1942

Foto: Wikipedia/domena publiczna

Różne wersje wydarzeń

Jednak na temat tych zdarzeń krążą różne opowieści i wytłumaczenia. Jak do tej pory wszystko opiera się na przypuszczeniach i pośrednich dowodach. Każde z nich rzuca inne światło na tragiczne wydarzenia tamtych dni.

Glenn Miller Orchestra, 1940-41, źr. Wikipedia/domena publiczna

Wśród wielu faktów i przypuszczeń niepodważalne zdaje się to, że Miller wsiadł do niewielkiego, jednosilnikowego samolotu Noorduyn Norseman w niewielkim Bedford na północ od Londynu. Do samolotu Sił Powietrznych USA wsiedli także inny wojskowy, wyższy rangą od kapitana Millera oraz pilot. Od tej chwili zaczynają się różne wersje tych tragicznych zdarzeń. Strona TVP Info podaje jedną z nich: "Jednosilnikowy samolot należący do Sił Powietrznych USA UC-64 Norseman o numerze seryjnym 44-70285 wystartował z lotniska Twinwood Farm w Clapham nieopodal Bedford. Na pokładzie znajdował się Miller i płk Norman Baessell. Maszynę pilotował John Morgan. Lot odbywał się przy złej pogodzie i samolot rozbił się nad kanałem La Manche".

W tym przypadku najtrafniej byłoby stwierdzić, że samolot ten zaginął, lecąc nad kanałem. Różniące się przypuszczenia, nawet te z dokumentów śledztwa, nie są w stanie uwiarygodnić ponad wszelką wątpliwość którejkolwiek z tez. Nikt nie zanotował wypadku, wybuchu czy strącenia tego niewielkiego samolotu. Pojawiają się też "rewelacje" dotyczące śmierci artysty, których ogólnym przesłaniem jest mistyfikacja, jakiej miał dopuścić się brat Glenna - Herb Miller.

Rodzinna mistyfikacja

Specjalny serwis Menway w portalu interia.pl tak opisuje "rewelacje brata" co do innego przebiegu zdarzeń: "Młodszy brat Glenna, Herb Miller, w 1983 r. wydał oświadczenie, w którym wyjaśnił, że maszyna z muzykiem po półgodzinnym locie wróciła do Anglii. Muzyk miał bardzo źle się poczuć, cierpiał na silne mdłości. Według wersji Herba następnego dnia Glenn zmarł w szpitalu na raka płuc. Brat zwlekał z tym wyjaśnieniem tak długo, ponieważ obawiał się, że śmierć Glenna na szpitalnym łóżku opinia publiczna mogłaby uznać za zbyt banalną...".

Twierdzenia brata miały dość solidne podstawy w tym, że Glenn Miller już od jakiego czasu cierpiał na raka płuc będąc nałogowym palaczem. Historia ta wydaje się o tyle mało prawdopodobna, o ile musiałaby zaangażować większą liczbę osób, która musiałaby zachować milczenie przez wszystkie następne lata. Możliwe jest też, że brat wymyślił tę mistyfikację, by zakończyć cały ten spór obfitujący w różne śmiałe twierdzenia. Wśród domysłów znajdowały się takie, które wymyślane były chyba przez szukające sensacji tabloidy.

Menway podaje jedną z nich: "Czy Glenn Miller na pewno wszedł na pokład samolotu? Według jednej z teorii żadnego wypadku nie było, samolot doleciał do Paryża, gdzie Miller zmarł w objęciach prostytutki. Opowieść o awarii samolotu miała powstać po to, by zatuszować okoliczności śmierci muzyka. A może Miller został zamordowany jako niemiecki szpieg lub z powodu nielegalnych transakcji na czarnym rynku?"

Oblodzony silnik

Wobec takich "wymysłów" całkiem wiarygodne i naturalne staje się określenie mistyfikacji brata mianem chęci ucięcia tego typu spekulacji. Większość z nich prezentuje w swoim artykule o "detektywach historii" Howard Reich (Chicago Tribune, 2014). "Wśród nich jest to, że został zamordowany po tym, jak Dwight D. Eisenhower wysłał go na tajną misję negocjowania układu pokojowego z nazistowskimi Niemcami, że zmarł na atak serca w domu publicznym po przybyciu do Paryża i że jego samolot został trafiony bombami wyrzuconymi przez alianckie bombowce wracające z przerwanej misji znad Niemiec. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem było to, że C-64 Norseman Millera poleciał zimnego dnia i doświadczył oblodzenia gaźnika, powodując utratę mocy i rozbicie się o zimne wody kanału. Każdy, kto przeżył, umarłby z powodu hipotermii w ciągu 20 minut".

Teoria z oblodzeniem gaźnika wydaje się mniej prawdopodobna choćby ze względu na prognozy i zapisy warunków pogody tamtego dnia. Temperatura wtedy miała być powyżej zera i wynosiła prawie 5 stopni. Trudno w tej sytuacji mówić o oblodzeniu gaźnika. Dodatkowo mówi się, że panowała wtedy mgła, a pilot nie miał uprawnień i umiejętności do latania w warunkach tak bardzo ograniczonej widoczności. Mówi się też, że samolot chcąc ominąć wracające znad Niemiec bombowce RAF-u, leciał na dość niskim pułapie... a to tym bardziej obala mit zamarzającego gaźnika.

Wybuch bomby

Teoria o trafieniu jedną ze zrzucanych bomb, których pozbywały się bombowce wracające do Anglii "na oparach" i ograniczające tym samym swój ciężar i zużycie resztek paliwa, wydaje się także w pewnej mierze mniej prawdopodobna. Twierdzi się, że mały samolot z Glennem Millerem na pokładzie leciał nieco zmienionym kursem właśnie dlatego, by ominąć szerokim łukiem wracające bombowce. Pojawiła się też tajemnicza relacja jednego z załogantów wracającego bombowca, który ponoć widział wybuchającą nad wodami kanału bombę, który to wybuch miał wprawić lecący niżej samolot w korkociąg skutkujący rozbiciem się o taflę wody.

Katastrofa nad kanałem La Manche

Teorie o katastrofie samolotu zdają się najbardziej prawdopodobne, mimo faktu, że nie znaleziono później żadnych szczątków niewielkiego samolotu czy kogokolwiek z trzech osób załogi. Dlatego też najbezpieczniej jest twierdzić, że samolot z Glennem Millerem na pokładzie zaginął nad wodami kanału La Manche, a słynny muzyk został uznany za zaginionego.

Encyklopedia Britannica odnosi się do śmierci wielkiego muzyka słowami: "Kiedy Miller wszedł na pokład samolotu wojskowego, lecącego z Londynu do Paryża 15 grudnia 1944 r., przekroczył swój status celebryty i stał się postacią amerykańskiego mitu. Nigdy nie odkryto żadnego śladu samolotu, a los Millera był tematem wielu spekulacji, w tym teorii od złej pogody po przypadkowe uderzenie brytyjskich bombowców zrzucających ładunki nad kanałem La Manche. Śmierć Millera była szokiem dla jego fanów na całym świecie, a także dla amerykańskich żołnierzy, którzy umieścili Millera wraz z Bobem Hope i Andrews Sisters w gronie tych gwiazd, które najbardziej budowały morale żołnierzy". 

Pomyślmy dzisiaj o tym wspaniałym muzyku, mającym w swoim dorobku najwięcej hitów z pierwszych miejsc list przebojów w USA, jak o prawdziwym gigancie jazzu. Na stronach z muzyką można znaleźć i posłuchać wielu z nich... tak na pamiątkę zaginięcia wielkiego twórcy.

PP