Historia

Komuniści zagłuszali Radio Wolna Europa przez 36 lat

Ostatnia aktualizacja: 01.01.2024 05:38
36 lat temu, 1 stycznia 1988 roku, zakończyła się wieloletnia akcja związana z zimną wojną – zagłuszanie Rozgłośni Radia Wolna Europa.
Demontaż zagłuszarki w Wilnie, kwiecień 1989.
Demontaż zagłuszarki w Wilnie, kwiecień 1989.Foto: źr. Ośrodek KARTA

Radio Wolna Europa utworzono w 1949 roku w Nowym Jorku jako medialne ramię "Narodowego Komitetu na Rzecz Wolnej Europy". Miało swoją siedzibę w Monachium, było finansowane przez CIA. Pierwszy program został wyemitowany na falach krótkich do Czechosłowacji, 1 czerwca 1950. Radio Wolna Europa nadawało do krajów tzw. demokracji ludowej, które po 1945 dostały się pod wpływy Moskwy oraz republik bałtyckich (USA nie uznały ich wcielenia do ZSRR).

Zagłuszanie Rozgłośni Polskiej RWE rozpoczęto niedługo po nadaniu pierwszej audycji w 1952 roku. Niezbędny sprzęt był przygotowany, bo już wcześniej zagłuszano audycje z Madrytu i Waszyngtonu.

Przeczytaj o zagłuszaniu RWE tekst na naszym specjalnym serwisie radiawolności.polskieradio.pl

Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa swą pierwszą audycję wyemitowała 3 maja 1952 i nieprzerwanie nadawała do 30 czerwca 1994 roku. 

- Głos nasz docierać będzie do Was od dnia dzisiejszego na nowych, wzmocnionych antenach - powiedział wówczas Zbigniew Błażyński. - Uwaga! Uwaga! Mówią Polacy do Polaków! Przemawiamy do braci w kraju dzięki Amerykańskiemu Komitetowi Wolnej Europy. Komitet Wolnej Europy powstał w Ameryce przed trzema laty i jako organizacja społeczna głosi na Zachodzie hasło wyzwolenia Europy Środkowej i Wschodniej spod okupacji sowieckiej.


Posłuchaj
01:13 Track 03 Inauguracja - J. Nowak-Jeziorański.mp3 Inauguracyjny program Rozgłośni Polskiej RWE – fragment przemówienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego. (RWE, 3.05.1952)

 


Posłuchaj
00:47 Track 02.mp3 Inauguracyjny program Rozgłośni Polskiej RWE - powitanie radiosłuchaczy przez Zbigniewa Błażyńskiego. (RWE, 3.05.1952)

 

Rozgłośnia Polska RWE przez pierwsze lata działała jako "Głos Wolnej Polski". Dawała nadzieję Polakom, żyjącym w mrocznych czasach stalinizmu. To na antenie tej rozgłośni ukazały się audycje z udziałem ppłk. Józefa Światły, wysokiego urzędnika Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, który uciekł z Polski w grudniu 1953 roku. W swych relacjach demaskował on zbrodniczą działalność komunistycznej bezpieki, co w efekcie doprowadziło do likwidacji znienawidzonego resortu.

Nadawała audycje informacyjne oraz bloki programowe o tematyce politycznej ("Fakty, wydarzenia, opinie", "Panorama dnia" i "Panorama tygodnia" - przeglądy prasy: polskiej - "drugoobiegowej" i emigracyjnej), ekonomicznej, rolniczej ("Droga przez wieś"), kulturalnej ("Na czerwonym indeksie" - m.in. książki w wyborze Włodzimierza Odojewskiego, "Z dziejów PRL" Tadeusza Żenczykowskiego, "Współczesna historia Polski", "U naszych sąsiadów", audycja muzyczna "Kwadrans" Jacka Kaczmarskiego) i religijnej. W audycjach tych regularnie ujawniano nieprawości komunistycznego ustroju.

Rozgłośnia Polska RWE docierała do Polski z przekazem, o który trudno było w oficjalnych mediach. 3 maja 1952 roku Jan Nowak-Jeziorański, wieloletni dyrektor rozgłośni powiedział do radiosłuchaczy:

- Zespół polski, który zebrał się dziś wokół mikrofonu składa się z ludzi o najróżniejszych przekonaniach i zapatrywaniach politycznych, ale łączy nas ta cudowna zmowa, którą daje dążenie do jednego - będziemy informowali Was o wszystkich poczynaniach polskich na arenie międzynarodowej. Będziemy prowadzili na falach eteru walkę z rusyfikacją i sowietyzacją polskiej kultury, walkę z wynaradawianiem młodzieży. Będziemy walczyli z fałszowaniem naszej historii i naszych tradycji. Będziemy przedstawiali Wam polską, niezależną myśl polityczną, która zdławiona została w ujarzmionym kraju, lecz rozwija się dalej swobodnie w warunkach wolności. Będziemy mówili głośno to, czego społeczeństwo polskie wypowiedzieć głośno nie może, bo ma knebel na ustach.

bs/im



Czytaj także

Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:45
109 lat temu urodził się Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy, pisarz i polityk, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Żelazna kurtyna". Przemówienie Winstona Churchilla w Fulton

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2024 05:55
"Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opuściła się żelazna kurtyna w poprzek kontynentu" - mówił brytyjski premier w przemówieniu wygłoszonym 5 marca 1946 roku. Ten dzień zapoczątkował zimną wojnę.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Tyszkiewicz - twórca redakcji muzycznej Wolnej Europy

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2014 07:00
- Wreszcie, w 1961 dostałem wiadomość od pana Nowaka, że mogę przyjeżdżać, że mogę otwierać redakcję muzyczną. To była dla mnie wiadomość tak wspaniała, to było moje marzenie - wspominał początki działania redakcji muzycznej Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Jan Tyszkiewicz, jej twórca.
rozwiń zwiń