Pod koniec 1945 roku znalazła się na emigracji, była szefową Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej i dziennikarką polonijną. W latach 70. zaangażowała się w działalność na rzecz Polaków na Wschodzie. Organizowała pomoc dla internowanych w kraju w stanie wojennym. W 2015 roku, mając 99 lat, pojechała z darami na Ukrainę.
Konspiratorka
Podczas wojny nosiła pseudonim "Marta". Od wiosny 1940 roku była komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, jesienią kierowała już Okręgiem Rzeszowskim. Pełniła funkcję kurierki w Komendzie Głównej Narodowej Organizacji Wojskowej. Po połączeniu z Armią Krajową otrzymała awans na kapitana i została komendantką Wojskowej Służby Kobiet w Podokręgu AK Rzeszów. Działała też w Stronnictwie Narodowym. W 1943 roku uczestniczyła w konspiracyjnym odnowieniu ślubów akademickich na Jasnej Górze. W 36-osobowej grupie młodzieży Maria Mirecka reprezentowała Lwów, Kraków zaś - Karol Wojtyła. Przez Czechy i Niemcy dotarła do obozu 2. Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała porucznika Henryka Lorysia, z którym wzięła ślub w Loreto.
Zobacz rozmowę z Marią Mirecką-Loryś:
Wiosną 1945 roku została komendantką główną działającego w podziemiu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet na cały kraj. Kilka miesięcy później, 1 sierpnia aresztowała ją bezpieka w Nisku. Brutalnie przesłuchiwana między innymi w Warszawie, trafiła do więzienia na Montelupich w Krakowie. Wyszła na mocy amnestii 1 września 1945.
"Boża przemytniczka"
Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu opuściła kraj. Mieszkała w Londynie, a na początku lat 50. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych i osiadła na stałe w Chicago, gdzie zaangażowała się działalność polonijną. Przez 32 lata była redaktorką "Głosu Polek", działała też w Kole Byłych Żołnierzy Armii Krajowej. Współpracowała z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywała cotygodniowe felietony z cyklu "Otwarty mikrofon". Jako pierwsza kobieta została Wielkim Marszałkiem Parady Pułaskiego w Nowym Jorku. Wyjeżdżała do Związku Radzieckiego z pomocą dla Polaków, szczególnie kombatantów i łagierników. Ze względu na to, że przewoziła zabronione dewocjonalia, zyskała przydomek "Boża przemytniczka".
Była wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego, dyrektorem Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej, zasiadała w Zarządzie Głównym Związku Polek w Ameryce. Opublikowała tom drugi "Historii Związku Polek w Ameryce", wspomnienia "Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni" oraz książkę "Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952-2010", wydaną przez IPN. Jest bohaterką filmu dokumentalnego z 2014 roku "Szkic do życiorysu" w reżyserii Ewy Szakalickiej. Maria Mirecka-Loryś w 2014 roku była honorowym gościem Festiwalu "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" w Gdyni, gdzie otrzymała "Sygnet niepodległości", wyróżnienie przyznawane świadkom historii bohatersko walczącym o wolność i niepodległość kraju. W 2017 roku odebrała nagrodę honorową "Świadek historii" przyznaną przez Instytut Pamięci Narodowej. Rok później otrzymała medal "Pro Bono Poloniae".
Maria Mirecka-Loryś została uhonorowana licznymi odznaczeniami, między innymi Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymała z rąk prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Za wybitne zasługi polonijne prezydent Andrzej Duda odznaczył ją Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2020 roku otrzymała Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
IAR/bm
