"Na wzór grecki"
W albańskim Bushati prowadzono badania "nieznanego miasta", które archeolodzy z UW odkryli pięć lat temu. Jest to rozległy obszar, leżący w pobliżu antycznej Szkodry, otoczony tzw. murami cyklopimi (mur z wielkich, nieobrobionych kamieni). Chociaż jego nazwa dotychczas nie została ustalona, wiadomo, że był to ważny ośrodek miejski.
"Wreszcie światło dzienne ujrzała cała, bardzo duża budowla składająca się z trzech obszernych pomieszczeń i długiego korytarza o wymiarach 20 x 11 m. Sama budowla uległa erozji i częściowo spłynęła po stoku wzgórza, zachowując jednak nienaruszoną formę. Chociaż zachowała się jedynie część fundamentowa, to jednak na szczęście pozostały w większości nienaruszone podłogi, co oznacza, że wzbogaciliśmy się o dość dużą liczbę zabytków. Tym cenniejszych, że pozwalających na datowanie tej budowli. Okazuje się pochodzi ona prawdopodobnie z IV w. p.n.e." - opisali naukowcy na stronie Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej UW.
Prof. Piotr Dyczek z Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej UW wyjaśnił, że wyniki tegorocznych wykopalisk wskazują też na to, iż obszar ten miał dodatkowo charakter religijny.
– Większość zabytków stanowią amfory (w tym korynckie) oraz zadziwiająca liczba skyfosów - naczyń do picia wina różnych rozmiarów. Trójdzielny charakter założenia architektonicznego może sugerować, że odkryliśmy unikatową budowlę - prytanejon lub hestiateron, czyli jedną z konstrukcji publicznych, w których powinien płonąć wieczny ogień. Odbywały się w nich ważne ceremonie polityczne i religijne – powiedział archeolog cytowany na stronie UW.
Zdaniem badaczy odkrycie jest niecodzienne i zaskakujące, ponieważ może dowodzić, że "nieznane miasto" nie tylko zaplanowano i wybudowano na wzór grecki, ale także, że przynajmniej we wczesnym okresie swojego istnienia miało ono polityczną i organizacyjną strukturę miasta greckiego.
Rzym i Hellada w Czarnogórze
W antycznym Rhizon (Risan) w Czarnogórze odsłonięto z kolei fragmenty monumentalnego portyku rzymskiego. Dotychczas archeolodzy odkryli jego pozostałości o długości 24 m i szerokości 5 m oraz trzony potężnych kolumn o średnicy ponad 50 cm. – Przednia część stylobatu, na którym znajduje się portyk, była starannie obrobiona, co świadczy o tym, że otwierał się on na dużą przestrzeń, prawdopodobnie forum – zaznaczył prof. Piotr Dyczek.
Poniżej poziomu portyku odkryto mury z czasów hellenistycznych (II wiek p.n.e.). Datowanie tej konstrukcji umożliwiła analiza przyległej do murów dość grubej nawierzchni wykonanej z fragmentów amfor i korków od nich. Ten układ murów dowodzi, że znajdowały się w tym miejscu budowle reprezentacyjne. W kolejnych sezonach wykopaliskowych naukowcy będą analizować, czy są to elementy konstrukcji hellenistycznej agory.
PAP/mc
