29 maja 1994, zmarł Erich Honecker - niemiecki polityk komunistyczny, przywódca Niemieckiej Republiki Demokratycznej, I sekretarz Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED).
Mur rozdzielił rodziny i sąsiadów
NRD powstała w 1949 roku z tej części Niemiec, która po klęsce nazistów w II wojnie światowej była strefą okupowaną przez ZSRR. W 1961 wokół w Berlinie i na granicy państwa władze komunistyczne wzniosły mur, wzmocniony zasiekami z drutów kolczastych. Zaznaczona w ten sposób granica niemiecko-niemiecka stała się jedną z najlepiej strzeżonych na świecie.
Na zdjęciu: Erich Honecker (1976), źr. Niemieckie Archiwum Federalne, Wikipedia/CreativeCommons
Erich Honecker, następca pierwszego przywódcy NRD – Waltera Ulbrichta, wstąpił do partii komunistycznej już w 1929 roku. Od 1958 roku był członkiem wschodnioniemieckiego Politbiura, tam odpowiadał za armię, policję i służbę bezpieczeństwa (Stasi). W 1971 roku został sekretarzem generalnym partii. Rozbudował tajną policję, na której oparł swoją politykę wewnętrzną, wobec opozycji stosował brutalne represje. W stosunku do ZSRR deklarował całkowitą zależność, a podział Niemiec uważał za stan nieodwracalny.
Upadek muru
W 1989 roku w całym bloku wschodnim rozpoczynały się demokratyczne przemiany. Również w NRD odbywały się masowe demonstracje przeciwko rządom Ericha Honeckera, zwane "demonstracjami poniedziałkowymi". Wystąpienia te doprowadził do tego, że 18 października 1989 roku wschodnioniemiecki przywódca został odsunięty od władzy, a niedługo potem pozbawiony wszelkich funkcji państwowych i partyjnych.
9 listopada 1989 roku nowy rząd zniósł ograniczenia w podróżowaniu do RFN. Tej samej nocy Niemcy z obu państw spontanicznie zabrali się do zburzenia muru berlińskiego, który upadł po 28. latach istnienia.
- Honecker do końca nie zdawał sobie sprawy z narastającej przepaści między kierownictwem NRD a społeczeństwem. Do końca reprezentował pogląd, że socjalizm NRD-owski jest socjalizmem o modelu niezwykle atrakcyjnym i nie odpowiada doświadczeniom Związku Radzieckiego – mówił historyk Zbigniew Leszczyński.
29 stycznia 1990 Ericha Honeckera aresztowano pod zarzutem zdrady narodowej. Były wschodnioniemiecki przywódca został zwolniony z więzienia w zaledwie dzień później.
Na zdjęciu: Erich Honecker i Leonid Breżniew, foto: wikipedia/bundesarchiv
Do końca wypierał prawdę o tym, czym było w rzeczywistości NRD
- Zwolnienie nastąpiło, gdyż prokuratura uznała, iż oskarżony jest zbyt chory by pozostawać w areszcie. Honecker został na własną prośbę umieszczony w domu opieki społecznej prowadzonym przez kościół ewangelicki i tam będzie oczekiwał na proces zapowiedziany na marzec - informowało radio BBC.
W procesie, który wytoczono Erichowi Honeckerowi w Niemczech zarzucono mu zdradę stanu, korupcję oraz zbrodnie popełnione w czasie zimnej wojny, m.in. śmierć 172 osób, zastrzelonych podczas próby ucieczki z komunistycznej NRD w czasach jego rządów.
W 1993 roku proces został zawieszony ze względu na zły stan zdrowia oskarżonego. Wywołało to liczne protesty w obozie dawnej wschodnioniemieckiej opozycji, sprzeciw ludzi, którzy doskonale pamiętali system represji i więzienia Stasi w czasach reżimu. Choremu na raka Honeckerowi pozwolono jednak na wyjazd do córki do Chile. Były przywódca NRD zmarł w stolicy Chile 29 maja 1994 roku.
mk
