- George Wallace według niektórych był ostatnim rasistą w Stanach Zjednoczonych, a przynajmniej człowiekiem i politykiem, który potrafił się do tego przyznać – mówił Sławomir Szof w audycji "Postacie XX wieku”.
11 czerwca 1963 roku gubernator Alabamy George Corley Wallace zagrodził drogę dwojgu Afroamerykanom, którzy chcieli się zapisać do stanowego college’u. Ustąpił dopiero po stanowczej interwencji rządu federalnego.
Reprezentant amerykańskiego Południa
- Problem segregacji był jego credo politycznym w okresie kiedy starał się odgrywać istotną rolę w życiu politycznym stanu Alabama, Południa amerykańskiego oraz w ogóle Stanów Zjednoczonych – opowiadał prof. Krzysztof Michałek.
George Walles (ur. 25 sierpnia 1919 r., zm. 13 września 1998 r.) amerykański polityk, czterokrotny gubernator południowego stanu Alabama oraz kandydat na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych. Jego dziadek był lekarzem, ojciec zaś najchętniej zajmował się boksem. George jak ojciec uwielbiał boks, jednak uczył się świetnie i postanowił zostać prawnikiem. W 1942 roku ukończył prawo na Uniwersytecie w Alabamie. Później, w czasie drugiej wojny światowej był pilotem wojskowym, latał nad Chinami, Birmą i Indiami, w 1945 roku brał udział w ofensywie lotniczej nad Japonią. Po wojnie wrócił do Alabamy i tam rozpoczął się karierę polityczną człowieka, który najchętniej pozował do zdjęć w rękawicach bokserskich.
"Segregacja dziś, jutro i na zawsze”
14 stycznia 1963 roku gubernator Walles wypowiedział słowa o których Ameryka nigdy nie zapomniała. W dniu kiedy odbywało się jego zaprzysiężenie przyrzekł swym wyborcom i mieszkańcom stanu Alabama, że będzie bronił "wszystkich białych Amerykanów przed spiskiem komunistów i Murzynów”. Przemówienie zakończył sloganem, który zna dziś każdy dorosły Amerykanin "segregacja dziś, jutro i na zawsze” (segregation now, segregation tomorrow, segregation forever) .
W tej wypowiedzi polityk nawiązywały do stuletniej rocznicy wydania przez prezydenta Lincolna aktu znoszącego niewolnictwo. George Walles wpisywał się w postawy wielu dziesiątków znaczących prominentnych polityków Południa, którzy nie byli gotowi, by podporządkować się władzy federalnej, również w kwestii segregacji rasowej.
Powolny proces desegregacji
Sytuacja społeczna, polityczna i ekonomiczna czarnoskórych mieszkańców Ameryki nadal była nieporównanie gorsza niż ich białych rodaków. - Z perspektywy lat trudno nam pojąć, ze amerykańskie społeczeństwo, myślę zwłaszcza o białych, było społeczeństwem rasistowskim i wcale nie kryło tych poglądów – mówił historyk.
Funkcjonowanie jawnych bądź ukrytych form rasizmu zaczęło być przełamywane dopiero od połowy lat 50. XX wieku. Ważną granicą było wydanie orzeczenia przez sąd najwyższy w 1954 roku o desegregacji szkół publicznych, szkół stopnia podstawowego i średniego. Walka o prawa obywatelskie czarnoskórych to był długi i trudny proces. W lecie 1963 roku odbył się słynny marsz ponad 200 tys. czarnoskórych pod przewodnictwem Martina Luthera Kinga do Waszyngtonu, właśnie po to, żeby zamanifestować swój protest przeciwko wciąż istniejącej nierówności rasowej w społeczeństwie amerykańskim.
Rycerz nawrócony?
George Walles był rasistą jako człowiek, natomiast jako polityk zdawał sobie sprawę z tego, że po 1954 roku, po orzeczeniu sądu najwyższego on i inni politycy Południa nie będą w stanie powstrzymać ruchu na rzecz desegregacji, ruchu działającego oddolnie, organizowanego przez Luthera Kinga i innych czarnoskórych przywódców oraz wspieranego przez władze federalne.
Gubernator Walles czterokrotnie ubiegał się o nominację na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych. W trakcie kampanii w 1972 roku stał się celem zamachu, został postrzelony i w efekcie sparaliżowany. - Gdyby nie ten wypadek, mógłby być może zagrozić Richardowi Nixonowi – mówił prof. Krzysztof Michałek.
Słowa wypowiedziane przez gubernatora Alabamy w 1963 roku towarzyszyły mu przez całe życie, nie pomogły jego pojednanie z ludnością murzyńską stanu Alabama i późniejsze przyjazne kontakty z wybitnymi przywódcami Afroamerykanów.
Próba zmiany wizerunku
W początku lat 1980 w Newsweeku znalazło się zdjęcie : Walles siedzący w fotelu inwalidzkim i podający rękę ówczesnemu burmistrzowi Atlanty w Georgii Andrew Youngowi, jednemu z bardzo znanych murzyńskich działaczy ruchu praw obywatelskich, jednym ze współpracowników Kinga. Ta fotografia miała być symbolem przełamywania barier rasistowskich na Południu.
- Walles zdał sobie sprawę w trakcie lat 70. i na początku lat 80., że czarna ludność nie może być traktowana jak 20 czy 30 lat temu, że czarny elektorat jest elektoratem niezwykle wpływowym na Południu i w skali całego kraju – mówił prof. Krzysztof Michałek.
Po ostatecznym ustąpieniu z urzędu gubernatora w 1987 roku Walles, mimo że sparaliżowany i na wózku inwalidzkim, nadal był aktywny publicznie. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Administracji Publicznej na Uniwersytecie w Alabamie. Zmarł 13 września 1998 roku na atak serca.
Odszedł z tego świata jako symbol segregacji rasowej. Dzisiaj, choć formy ujawniania postaw rasistowskich są inne, i przez inne grupy społeczne ten rasizm jest prezentowany, jednak wciąż jest on obecny w Stanach Zjednoczonych.
mk
