Jan XXIII zmarł 3 czerwca 1963 roku podczas trwania soboru. Ogłoszono wówczas przerwę, ale nowo wybrany papież Paweł VI wznowił obrady, które trwały do 8 grudnia 1965 roku.
03:35 Śmierć Jana XXIII.mp3 Śmierć Jana XXIII - relacja z Watykanu. Fragm. cyklu "Kawalkada czasu". (RWE, 1963)
"Przejściowy papież"
Kardynał Angelo Giuseppe Roncalli został wybrany na papieża 28 października 1958 roku.
Zaskoczenie kardynała Roncallego było ogromne. Jego pierwsze słowa na wieść o tym, że to właśnie on został wybrany na następcę św. Piotra, brzmiały: "tremens factus sum ego et timeo" (łac. drżę i lękam się). - To, co wiem o moim niedostatku i ograniczoności, jest wystarczającym powodem mojego zmieszania. Ale w głosach moich braci, najprzewielebniejszych kardynałów naszego Świętego Rzymskiego Kościoła, widząc znak woli Bożej, przyjmuję wybór oraz pochylam głowę i barki dla krzyża – dodał.
Nowo wybrany papież uważany był za "papieża przejściowego" z powodu zaawansowanego wieku – 77 lat. Jan XXIII był człowiekiem niezwykle skromnym, szybko zaskarbił sobie łaski wiernych całego świata. Miał wielkie poczucie humoru, był osobą niezwykle otwartą i bezpośrednią.
Miłość i przywiązanie do Polski
- Chyba żaden cudzoziemiec nie czuł tak serdecznego i mocnego przywiązania do Polski jak Jan XXIII – mówił po śmierci papieża w 1963 roku redaktor Rozgłośni Polskiej RWE ks. Tadeusz Kirschke. - Jest więc w miłości Jana XXIII do Polski również i uczucie wdzięczności za najwyższy dla człowieka skarb powołania kapłańskiego, do którego przyczyniła się w tak dużym stopniu Polska, jej dzieje, na których był od najmniejszych lat wychowany.
02:35 kawalkada czasu 1952-1964 _cz_2_fragm.mp3 Śmierć Piusa XII, wybór Jana XXIII - fragm. cyklu "Kawalkada czasu" emitowanego na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w październiku 1958 roku.
Jak wiele razy podkreślał sam Jan XXIII, w dzieciństwie opowiadano mu o Polsce, o bohaterskim narodzie polskim oraz powstaniach wolnościowych. - W młodych naszych duszach rodziły się uczucia poświęcenia, rosło przywiązanie do ideałów wolności. To Polska i jej losy, często nieszczęśliwe, ale zawsze natchnione ideą, kształtowały w nas chęć do pracy i poświęcenia dla innych - wspominał papież.
W młodości jego ulubioną lekturą były książki Henryka Sienkiewicza. - W latach młodych, gdy dusza jest pełna wzlotu, z zaciekawieniem i zachwytem młodego człowieka czytaliśmy dzieła: "Ogniem i mieczem", "Potop", "Pana Wołodyjowskiego", ich romantyzm zadziwiał, uszlachetniał, porywał - opowiadał Jan XXIII, Włoch, dla którego ideałem rycerza bez skazy był Michał Wołodyjowski.
Wizyty w kraju nad Wisłą
Przyszły papież od najwcześniejszych lat marzył o poznaniu kraju, którego historia i losy tak bardzo wpłynęły na jego życie i powołanie. Po raz pierwszy przyjechał do Polski już w 1912 roku, zwiedził Kraków, katedrę Wawelską oraz Wieliczkę, gdzie zachwyciła go kaplica św. Kingi. Za drugim razem, w 1929 roku przyjechał jako delegat apostolski w Bułgarii, odwiedził Warszawę i Częstochowę.
Ojciec Święty podkreślał z naciskiem: - Później już na stanowiskach dyplomatycznych śledziliśmy zmagania waszego narodu walczącego o wolność, o nietykalność granic. Przeżywaliśmy szczerze wszystkie te bohaterskie zmagania, którymi naród wasz wywalczał swoja niepodległość. Radowaliśmy się razem z wami z odzyskania niepodległości.
Jego miłość do Polski wzrastała w miarę upływu lat, przejawiając się w nieustannym zainteresowaniem losami naszego kraju. Jako papież wiele razy serdecznie przyjmował prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego.
19:28 Wspomnienie Jana XXIII.mp3.mp3 Wspomnienie pośmiertne o papieżu Janie XXIII i jego umiłowaniu do narodu polskiego - audycja księdza Tadeusza Kirschke. (RWE, 3.06.1963)
Sobór Watykański II
Najdonioślejszym wydarzeniem pontyfikatu Jana XXIII było zwołanie Soboru Watykańskiego II, który rozpoczął nową epokę w dziejach Kościoła. Otwarty 11 października 1962 roku sobór powszechny stał się niesłychanie ważnym wydarzeniem w dziejach Kościoła rzymskokatolickiego. Został zwołany w celu odnowy i dostosowania Kościoła do zmieniających się warunków współczesnego świata.
Wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej nad klęcznikiem
Jan XXIII zmarł 3 czerwca 1963 roku, po blisko pięciu latach pontyfikatu. Ostatnie wygłoszone publicznie przez niego słowa skierowane były do polskich pielgrzymów w Piekarach Śląskich.
O tym, czym była dla niego Polska świadczyła informacja podana po jego śmierci przez agencje prasowe, że w jego pokoju sypialnym obok pożółkłych fotografii rodzinnych i widoków z rodzinnej wioski, nad klęcznikiem wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
Kanonizacja Jana XXIII odbyła się tego samego dnia, co kanonizacja Jana Pawła II - 27 kwietnia 2014 roku.
Posłuchaj archiwalnych dźwięków z przemówieniami Jana XXIII >>>
mk
