10 lipca 138 roku zmarł cesarz Hadrian, zaliczany w poczet pięciu dobrych cesarzy.
W młodości Hadrian znalazł się pod opieką cesarza Trajana, który go adoptował. Przyszły imperator ożenił się z wnuczką siostry swojego protektora i przybranego ojca. Hadrian pełnił szereg funkcji: był m.in. dowódcą legionów, trybunem ludowym i konsulem. Po śmierci Trajana w 117 roku przejął władzę i został cesarzem.
28:14 gdyby hadrian pisał pamiętniki___f 48364_tr_0-0_1178542032d69a28[00].mp3 Audycja Elżbiety Kollat z cyklu "Kulisy historii" poświęcona postaci Hadriana. O cesarzu mówią Jerzy Kaczyński i Bogdan Pawłowski. (PR, 30.09.1989)
Cesarz-podróżnik
W Rzymie Hadrian spędził trzy lata rządów. Później wyruszył w podróż po Cesarstwie. Odwiedzał prowincje, wzmacniał fortyfikacje i lokował miasta. Symbolem jego panowania stał się limes, który odgradzał rzymską Brytanię od północy wyspy nazywany Wałem Hadriana.
- Na 21 lat jego panowania ponad połowę spędził w podróży (...) Hadrian uważał, że istnieje konieczność osobistego nadzoru i kontroli - podkreślał Jerzy Kaczyński w audycji Elżbiety Kollat z cyklu "Kulisy historii".
Mecenas i poeta
W przeciwieństwie do ekspansywnej polityki Trajana, rządy jego następcy charakteryzowała orientacja pokojowa. Był mecenasem sztuki i budowniczym: jego mauzoleum znane jest dziś jako Zamek Św. Anioła.
- Był to człowiek zmieniający się zależnie od chwili i sytuacji, człowiek, którego nazwalibyśmy neurotykiem, bardzo typowy dla naszych czasów. Nam chyba łatwiej jest zrozumieć sylwetkę Hadriana, niż mu współczesnym - wyjaśniał filolog.
Bunt w Judei
Jedyną skazą na gobelinie pokojowego panowania był bunt żydowski, który wybuchł po tym, jak Hadrian postanowił zbudować na miejscu zburzonej Świątyni Jerozolimskiej przybytek poświęcony Jowiszowi i zabronił obrzezania. Krwawe walki toczyły się w latach 132-135.
- To była wojna znacznie bardziej krwawa, niż wojna z roku 70., kiedy zburzono Jerozolimę – zauważał gość audycji z 1989 roku.
Skutki przegranej były dla Żydów opłakane: Judeę poddano hellenizacji, Jerozolimę przemianowano i przekształcono w kolonię dla zasłużonych syryjskich żołnierzy, zaś Żydom zabroniono wstępu do miasta.
Hadrian zmarł trzy lata po stłumieniu buntu. Podobnie jak jego wieloletni, zmarły w 130 roku, kochanek - Antinous - cesarz został po śmierci otoczony boskim kultem.
Posłuchaj audycji Elżbiety Kollat z cyklu "Kulisy historii" poświęconej sylwetce cesarza.
bm