Historia

Roman Artymowski - wybitny współczesny artysta sztuk pięknych

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2022 05:40
29 lat temu, 3 lutego 1993 roku, zmarł w Łowiczu wybitny malarz, grafik i pedagog Roman Artymowski. W swojej długiej i płodnej karierze łączony był ze sztuką informelu, wzbogaconą elementami prawdziwie polskiego kapizmu (koloryzmu). 
Malarstwo. zdjęcie ilustracyjne
Malarstwo. zdjęcie ilustracyjneFoto: Gorodenkoff/Shutterstock

W swoich licznych pracach jednak zajmował się wieloma różnorodnymi technikami, malarskimi fascynacjami czy kierunkami wyznaczanymi osobiście jako pedagog, profesor czy rektor uczelni sztuk pięknych. Najbardziej jednak, w przeżyciu artystycznych uniesień, opierał się na licznych podróżach, szczególnie do krajów arabskich i Włoch.

Jak sam twierdził w konkluzji swojej twórczości: "Natomiast uważam, że najbardziej istotne momenty mego życia odnajduję w licznych podróżach i wędrówkach, kiedy to zmieniające się pejzaże – ziemia i niebo, o różnych kolorytach, wyrafinowanej fakturze, o zmiennym, a tak różnorodnym nastroju i wszechobecnym świetle, wpisywały się we mnie; zapadały na całe lata, jako świadkowie moich następnych przygód malarskich".

Okupacyjne początki

Urodzony w sierpniu 1919 roku we Lwowie, maturę zdał po przenosinach w Nowym Sączu w 1939 roku i niemal "z miejsca" wkroczył w dorosłe życie jako żołnierz ZWZ, a później Armii Krajowej. To II wojna światowa zdominowała te pierwsze lata dorosłości. Jako żołnierz walczył w ramach województw krakowskiego i kieleckiego. Wyróżnił się też jako zwiadowca samodzielnego oddziału partyzantów, działającego pod kryptonimem "Skała". Wtedy też, w duszy młodego Polaka, główną artystyczną rolę odgrywała poezja i Artymowski publikował nawet swoje wiersze w podziemnych jednodniówkach. Biografowie zauważają również współpracę w latach 1942-44 z teatrem Tadeusza Kantora.

Po wojnie zdał egzaminy na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie poświęcając się malarstwu, grafice i rysunkowi. W połowie studiów rozpoczął także współpracę z "Przeglądem Artystycznym" drukując na jego łamach swoje oryginalne recenzje z wystaw sztuki. Ten typ współpracy z periodykami artystycznymi w późniejszych latach przybrał jeszcze na sile. Może dlatego, że Roman Artymowski miał też talent do dydaktyzmu, nauczania, dostrzegania uogólnień i idei w różnych dyscyplinach sztuki. Dość powiedzieć, że w swoim prawie 50-letnim życiu twórczym zajmował się malarstwem olejnym, enkaustyką, gdzie farba łączona jest z woskiem pszczelim i nakłada się ją w warunkach cieplnych, także malarstwem akrylowym, mozaiką, w grafice technikami drzeworytem, linorytem, akwafortą, akwatintą, litografią i serigrafią.

Mistrz akwareli

"Leksykon sztuki polskiej XX wieku" Joanny i Andrzeja Pieńkosów tak charakteryzuje podstawy twórczości Artymowskiego: "Przede wszystkim jednak był mistrzem akwareli, wykonywanej na cienkim, ryżowym papierze z połączeniem collage’u. Akwarela towarzyszyła Romanowi Artymowskiemu od wczesnych, przedstawiających jeszcze prac tuż po studiach aż do ostatnich lat jego twórczości. Tutaj osiągnął ogromną sprawność i doświadczenie, pozwalające mu na osiąganie bardzo różnorodnych efektów, w zależności od przyjętego w danym okresie stylu".

W swojej działalności pedagogicznej pracował na różnych akademiach sztuki, m.in. na ASP w Warszawie, w Instytucie Sztuk Pięknych i w Tahreer College w Bagdadzie (Irak, 1960 rok), by w latach 1962–1967 pracować na stanowisku kierownika Katedry Grafiki Warsztatowej w nowo powstałej Akademii Sztuk Pięknych w Bagdadzie, na rok 1969 przypada początek współpracy z Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie prowadził Pracownię Malarstwa i Rysunku na Wydziale Tkaniny. Od roku 1971 i do 1975 prowadził katedrę Grafiki Warsztatowej na Wydziale Grafiki PWSSP w Łodzi. Warto dodać, że od 1971 do 1974 roku był też rektorem tej znanej łódzkiej uczelni. Do zagranicznych prac jako wykładowca, oprócz Bagdadu, należy dodać także Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu w Damaszku (Syria), a także Pracownię Grafiki Warsztatowej i seminarium dla L’Association Culturelle AL Mouhit w Asilah (Maroko). Cały czas też służył swoją wiedzą warszawskiej ASP.

Warto też dodać, że Roman Artymowski wraz z żoną Zofią Artymowski założył w 1992 roku fundację "Promocja Polskiej Sztuki Wizualnej", której siedzibą został, położony niedaleko Łodzi, Łowicz. Niestety dość niedługo później wybitny artysta zmarł i został pochowany z honorami na Wojskowych Powązkach w Warszawie.

PP

Zobacz więcej na temat: HISTORIA malarstwo SZTUKA