To chrześcijańskie symbole stały za utworzeniem flagi Rady Europy, a dzisiaj Unii Europejskiej

68 lat temu, 8 grudnia 1955 roku, w dniu święta Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, komitet Rady Ministrów Rady Europy wybrał projekt flagi europejskiej za jej oficjalny symbol. 

Flaga europejska

Foto: PAP/Darek Delmanowicz

Biblijna symbolika

Błękitny sztandar, złożony z dwunastu złotych gwiazd pięcioramiennych na lazurowym tle, opracowany projektem Arsène Heitza, stał się później, w 1985 roku, flagą Unii Europejskiej jako całej wspólnoty państw w nią wchodzących. Na szczególną uwagę zasługują tu konotacje religii chrześcijańskiej i odniesienia do Nowego Testamentu Biblii, a dokładniej do fragmentu z Apokalipsy Świętego Jana.

Co ciekawe, pierwotnie spotkanie w Komitecie Ministrów mające przegłosować jeden z dwu projektów flagi, zaplanowano na 9 grudnia, ale przyspieszono ten termin z uwagi na święto religijne i jawne odniesienia symboliki flagi. Choć oficjalnie nawiązania te uznano za przypadkowe, to jednak autor projektu wyraźnie nakreślił idee i odniesienia, którymi się kierował przy projektowaniu. Nie bez znaczenia jest tu fakt, że pochodzi on ze Strasburga, gdzie w miejscowej katedrze znajduje się cudowna rzeźba Statua Najświętszej Maryi Panny, będąca wizualizacją fragmentu Apokalipsy: "Potem wielki znak się ukazał na niebie: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu".

Według oficjalnych wykładni symbolika 12 gwiazd nawiązuje do istoty liczby 12, mającej swoje korzeni w przekazach biblijnych i symbolice dwunastu pokoleń Izraela. Wszak na tarczy zegara mamy 12 godzin, w roku mamy 12 miesięcy, 12 apostołów i wiele innych biblijnych powieleń tej liczby, co jawnie oznacza ją jako symbol porządku Bożego i doskonałość.

Zjednoczeni w różnorodności

Nie bez znaczenia jest też fakt, że to właśnie Strasburg jest siedzibą Rady Europy. Są też i tacy, którzy w liczbie tej widzieliby liczbę pierwszych państw członkowskich, ale teza taka jest niezgodna z rzeczywistością. W chwili przyjmowania flagi Rada liczyła już 14 państw. Bardziej sensowne wydaje się przywiązywanie symboliki flagi do idei solidarności i harmonii między narodami Europy, co jakby w linii prostej wynika z dewizy Unii Europejskiej brzmiącej po łacinie "In varietate concordia", co znaczy "Zjednoczeni w różnorodności".

Symbol Wspólnoty Europejskiej

Ważny jest też fakt, że twórca projektu flagi, Arsène Heitz, wyznał, czym inspirował się przy jej projektowaniu. W jego opowieści był to wizerunek Matki Boskiej, która według jednej z interpretacji jest przedstawiona w Apokalipsie św. Jana na lazurowym tle, a jej głowę okala 12 gwiazd. Projekt ten uczestniczył w konkursie na flagę Rady Europy, w którym wzięło udział ponad 100 zgłoszonych propozycji. Sam Heitz zgłosił ich ponad 20. Ten francuski rysownik w owym czasie był pracownikiem poczty Rady Europy, która wybrała dwa projekty do przegłosowania.

Projekt ten uczestniczył w konkursie na flagę Rady Europy, w którym wzięło udział ponad 100 zgłoszonych propozycji. Sam Heitz zgłosił ich ponad 20. Ten francuski rysownik w owym czasie był pracownikiem poczty Rady Europy, która wybrała dwa projekty finalne do przegłosowania. Druga była propozycja Salvadora de Madariagi, hiszpańskiego polityka i założyciela Kolegium Europejskiego w Brugii, która ukazywała konstelację wielu gwiazd symbolizujących odpowiednio rozmieszczone stolice państw Europy na granatowym tle.

Z tych dwu propozycji wybrano pierwszą jako bardziej przejrzystą. Co ważne w całej tej historii, flagę Rady Europy w 1983 roku uznano za odpowiednią propozycję do przyjęcia jako symbolu Wspólnot Europejskich... i tak właśnie w czerwcu 1985 roku, na spotkaniu szefów państw i rządów w Mediolanie uzgodniono, że flaga ta jest też flagą Europy jako wspólnoty państw.

Co ciekawe, wywieszono ją później uroczyście przed siedzibą Komisji Europejskiej w Brukseli 29 maja 1986, oczywiście przy dźwiękach "Ody do radości" Ludwiga van Beethovena - oficjalnie hymnu Europy. 

PP