22 lutego 1788 roku urodził się Arthur Schopenhauer, niemiecki filozof, przedstawiciel psesymizmu w filozofii.
- Schopenhauer został w pewien sposób zapomniany. Niesłusznie, bo są w jego filozofii odkrycia bardzo współczesne. Nie badał jedynie akademickich problemów, miał bardzo życiowe podejście do filozofii. Opisywał cierpienie i mękę życia jak mało który z filozofów - mówił Łukasz Polowczyk, dr filozofii w rozmowie z Hanną Szof w "Zakładce literackiej" w Dwójce.
20:13 artur schopenhauer.mp3 Człowiek i filozof - Arthur Schopenhauer, audycja z cyklu "Alfabet filozofów". (PR, 2004)
Najbardziej cierpi człowiek
Według Schopenhauera świat jest naszym przedstawieniem. Oznacza to, że nie istnieje podmiot bez przedmiotu, czyli ja nie istnieję inaczej niż obserwujący tego, co jest obserwowane. To, co smakuje nie istnieje bez tego, który to smakuje. To, co jest widziane nie istnieje bez tego, który widzi. Podmiot i przedmiot są nierozerwalne w poznaniu.
Życie ludzi waha się między cierpieniem, które jest obecne w pragnieniu (które jest brakiem) a nudą, która jest daremnością i nicością zaspokojonego pragnienia.
To, co w związku z ciałem przeżywamy, to wola, najgłębsza istota nie tylko nas samych, ale świata zewnętrznego. Każda wola rodzi się w cierpieniu. Zwierzę chce jeść, bo jest głodne, chce pić, bo jest spragnione. Najbardziej cierpi człowiek, ponieważ ma największe potrzeby.
Posłuchaj, czym dla Schopenhauera była wola człowieka i czy pragnienia człowieka mogą być zaspokojone.
Wskazywał drogi mędrcom, sam mędrcem nie był
- Charakter miał dość trudny. Łatwo dostrzegał wady innych i mówił ludziom wprost, co o nich sądzi i nie było to dobrze przyjmowane - powiedział Łukasz Polowczyk.
Arthur Schopenhauer stworzył filozofię o nastawieniu ascetycznym, sam nie prowadził ascetycznego życia.
Znane jest jego zamiłowanie do stołu, liczne romanse, wygodnictwo.
- Przez pewien czas próbował naśladować tryb życia Immanuela Kanta. Nie do końca mu to wychodziło, bo fragmentem codziennego rytuału Kanta było wczesne wstawanie, na co Schopenhauer nie potrafił się zdobyć - opowiadał Łukasz Polowczyk.
Znany jest także niechlubny epizod z jego życia. Pewnego dnia jakieś dwie kobiety bardzo głośno rozmawiały na korytarzu kamienicy, w której mieszkał filozof. Wyszedł do nich i jedną z nich ze złości zrzucił ze schodów. Kobieta poniosła trwałe obrażenia, a filozof musiał jej dożywotnio wypłacać odszkodowanie. Na jej akcie zgonu napisał: Starucha odeszła, koniec ciężaru.
Posłuchaj audycji i dowiedz się, jak filozof definiował zło i niesprawiedliwość, cierpienie i mękę życia oraz czym jest śmierć i czy powinniśmy się jej bać.
