Masada – ostatni bastion Żydów

16 kwietnia 73 wojska rzymskie pod wodzą Flawiusza Silwy wkroczyły do twierdzy Masada. Nie napotkały oporu: obrońcy woleli sami odebrać sobie życie, niż poddać się wrogom.

Masada, autor Andrew Shiva, źr. Wikimedia Commons

Masada, twierdza u brzegu Morza Martwego była ostatnim punktem oporu w toczącej się od 66 roku wojnie żydowskiej. Mieszkańcy Judei podnieśli otwarty bunt przeciwko rzymskim okupantom i przez siedem lat stawiali opór najeźdźcy. W trakcie wojny zginęły tysiące Żydów, a państwo zostało doszczętnie złupione: Rzymianie zniszczyli m.in. Świątynię Jerozolimską.
Masada nadawała się do obrony idealnie: strome zbocza wzniesienia, na którym stała twierdza, były trudne do zdobycia. Rzymianie pod wodzą Flawiusza Silwy musieli uciec się do budowy nasypów, które pozwalały im podejść pod mury.
Pierwotny plan Silwy zakładał zagłodzenie obrońców, jednak ci posiadali zapasy sięgające jeszcze budowniczego twierdzy, Heroda Wielkiego, który skrył się w Masadzie przed Partami. Rzymianie nie wzięli twierdzy głodem, gdyż po wkroczeniu za mury fortu natknęli się na magazyny z żywnością i wodą.
- Przyszedł ten dramatyczny dzień, noc kwietniowa. Pożar zaczął palić część żydowskich drewnianych umocnień obronnych - mówił ks. Krzysztof Orzechowski w audycji  Anny Lisieckiej z cyklu "Kulturalny wieczór z Jedynką".

Posłuchaj fragmentu audycji "Z księdzem Kazimierzem Orzechowskim do Ziemi Świętej" poświęconego obronie Masady.

Broniący się w twierdzy zeloci - odłam polityczno-religijny, który uważał poddaństwo wobec Rzymu za zdradę wobec Boga - woleli zginąć, niż dać się pojmać. Ich przywódca Eleazar ben Jair namówił ich do zbiorowego samobójstwa: wylosowano dziesięciu mężczyzn, którzy zabili pozostałych obrońców Masady. Spośród tych dziesięciu jeden zabił pozostałych dziewięciu, a później sam odebrał sobie życie. Śmierć poniosło 960 osób.
Żydzi jeszcze kilkakrotnie bezskutecznie podnosili broń przeciwko Rzymowi. Jedno z takich powstań - bunt Szymona Bar Kochby w 135 roku - zakończył się dla wyznawców judaizmu tragicznie: zakazano im wstępu do Jerozolimy, co rozpoczęło okres Galut, czyli rozproszenia narodu żydowskiego.
Pamięć o obrońcach Masady jest żywa wśród współczesnych Żydów. Izraelscy żołnierze właśnie w ruinach twierdzy składają przysięgę, w skład której wchodzą słowa "Masada już nigdy nie zostanie zdobyta".

bm