Historia

19 lipca

Ostatnia aktualizacja: 19.07.2011 00:00
Zmarł płk pil. Wojciech Kołaczkowski, jeden z dowódców Dywizjonu 303.

1655 - Początek "potopu szwedzkiego". Szwecja wypowiada Polsce wojnę.

1814 - Urodził się Samuel Colt, amerykański wynalazca pierwszego sprawnie funkcjonującego rewolweru bębenkowego. (zm. 1862)  

1834 - Urodził się Edgar Degas, malarz, grafik i rzeźbiarz francuski, jeden z głównych mistrzów impresjonizmu francuskiego. Jest autorem cyklu scen z życia miejskiego, wyścigów, teatru i baletu. Do jego najbardziej znanych obrazów należą "Różowe tancerki" i "Przed startem". (zm. 27.09.1917)

1846 - Urodził się Edward Pickering, amerykański astronom, autor pierwszego fotograficznego atlasu nieba oraz twórca nowego typu fotometru, inicjator opracowania 9-tomowego katalogu typów widmowych gwiazd. (zm. 03.02.1919) 165 rocznica

1853 - W Nowym Jorku oddano do użytku Central Park - pierwszy park w Stanach Zjednoczonych.

1855 - Zmarł Tomasz Zan, poeta działacz filomacki, współzałożycie Towarzystwa Filomatów, przyjaciel Adama Mickiewicza. Został skazany na zesłanie w procesie młodzieży wileńskiej w 1824 roku. Aby chronić kolegów podczas śledztwa wziął całą odpowiedzialność na siebie. Jest autorem ballad: "Cyganka", "Twardowski", jambów imieninowych, sielanek, elegii. (ur. 21.12.1796)

1870 - Rozpoczęła się wojna francusko-pruska, będąca wynikiem toczącej się rywalizacji Francji i Prus o dominację w Europie. Wojna zakończyła się podpisaniem traktatu pokojowego 10 maja 1871 roku we Frankfurcie. W wyniku jego postanowień Francja utraciła na rzecz Niemiec Alzację i część Lotaryngii.

1876 - Urodził się Filip Eisenberg, mikrobiolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności, wprowadził pojęcie immunochemii do polskich nauk mikrobiologicznych, w pracy "O przystosowaniu się bakteryj do sił ochronnych zakażonego ustroju" wykazał odporność niektórych bakterii. (zm. 18.07.1942) 135 rocznica

1883 - Urodziła się Coco Canel, francuska projektantka mody. W połowie lat 20. XX wieku rewolucjonizowała damską modę, lansując ubrania o prostych sportowych fasonach oraz pozbawione ozdób krótkie suknie. Była twórczynią między innymi "małej czarnej" i perfum Chanel No 5. (zm. 10.01.1971)

1892 - Zmarł Thomas Cook, założyciel pierwszego biura podróży w Anglii, a później także w innych krajach Europy. (ur. 22.11.1808)

1893 - Urodził się Włodzimierz Majakowski, rosyjski poeta, organizator ruchu futurystycznego, autor poematów "Włodzimierz Ilicz Lenin", "Dobrze" oraz sztuki satyrycznej "Pluskwa". Zginął śmiercią samobójczą 14 kwietnia 1930 roku.

1896 - Urodził się Archibald Joseph Cronin, angielski pisarz, autor realistycznych powieści obyczajowo-społecznych: "Klucze Królestwa", "Gwiazdy patrzą na nas", "Cytadela", "Zielone lata". (zm. 06.01.1981) 115 rocznica

1900 - W Paryżu ruszyła pierwsza linia metra o długości 10 kilometrów i 300 metrów. Pociągi pokonywały tę trasę w 33 minuty. 

1900 - Urodził się Stefan Zwoliński, speleolog, księgarz i fotograf, współtwórca polskiej speleologii. W 1923 roku współtworzył pierwszą organizację skupiającą ludzi zainteresowanych jaskiniami tatrzańskimi - "Koło Grotołazów". Odkrył między innymi Jaskinię Bystrą i Mroźną. Jest autorem książki "W Podziemiach Tatrzańskich". (zm. 29.09.1982) 

1900 - Urodził się Arno Breker, niemiecki rzeźbiarz w okresie III Rzeszy, jeden z apologetów nazizmu, twórca monumentalnych rzeźb głoszących chwałę siły fizycznej i idealizujących przemoc. Po wojnie artysta zajął się wyłącznie rzeźbieniem popiersi sławnych ludzi. (zm.13.02.1991) 

1911 - Urodził się Józef Morton, pisarz, redaktor tygodników dla wsi, kustosz Muzeum imienia Jana Kochanowskiego w Czarnolesie, jego powieści dotyczyły przede wszystkim życia współczesnej wsi: "Mój drugi ożenek", "Spowiedź", "Wawrzek syn Wawrzyńca", "Zapomniana wieś". (zm. 24.10.1994) 100 rocznica

1921 - Urodziła się Rosalyn Yalow, amerykańska fizyk, specjalistka w zakresie medycyny nuklearnej - badała wpływ promieniowania jonizującego na organizm, możliwości wykorzystania tego promieniowania w diagnostyce i leczeniun laureatka Nagrody Nobla w medycynie w 1977 roku za stworzenie radioimmunologicznych metod wykrywania białek i prace nad hormonami peptydowymi. (zm. 30.05.2011) 90 rocznica

1941 - Urodziła się Natalia Biessmiertnowa, rosyjska tancerka, przez 30 lat primabalerina Baletu Bolszoj w Moskwie, kreacje w baletach "Giselle", "Iwan Groźny", "Romeo i Julia". (zm. 19.02.2008) 70 rocznica 

1950 - Zmarł Jan Grabowski, pedagog, pisarz, autor podręczników geometrii, monografii zabytków, przewodników po Warmii i Mazurach oraz książek dla dzieci: "Reksio i Pucek", "Puc, Bursztyn i goście", "Czarna owieczka", "Puch, kot nad koty". (ur. 1882)

1958 - Zmarł Karol Adwentowicz, aktor, pedagog, reżyser. Grywał w teatrach w Radomiu, Warszawie, Lwowie, Częstochowie, organizował również własne zespoły objazdowe, z którymi przemierzał kraj. W latach 30. kierował założonym przez siebie Teatrem Kameralnym w Warszawie. Po II wojnie związany z Teatrem Polskim w Warszawie. (ur. 19.10.1871)

1969 - Norweski antropolog Thor Heyerdal zakończył na Barbadosie transatlantycką podróż na papirusowej tratwie "Ra". Rejs ten udowodnił, że starożytni Egipcjanie zdolni byli przepłynąć Atlantyk i wylądować na kontynencie amerykańskim.  

1977 - W Warszawie wmurowano akt erekcyjny pod Centrum Onkologii.

1985 - Zmarł Janusz Zajdel, pisarz science fiction, autor utworów dla dzieci: "Przejście przez lustro", "Cylinder van Troffa", "Ogon diabła", "Cała prawda o planecie Ksi". (ur. 15.08.1938)

1989 - Po kilkugodzinnym głosowaniu w Sejmie, przewagą jednego głosu, Przewodniczący Rady Państwa generał Wojciech Jaruzelski został pierwszym prezydentem RP. 

1989 - W Londynie zmarł Kazimierz Sabbat, polityk emigracyjny, od 1986 roku prezydent RP na uchodźstwie. (ur. 27.02.1913 r.)  

1996 - W Australii Kościół katolicki oficjalnie przeprosił aborygenów za swoje uczestnictwo w ponad stuletniej polityce likwidacji tożsamości kulturowej rdzennych mieszkańców tego kontynentu. 15 rocznica

2001 - Zmarł Wojciech Kołaczkowski, pułkownik pilot, jeden z dowódców legendarnego polskiego dywizjonu 303 w czasie II wojny światowej. Dowodził również 1 i 2 Skrzydłami Lotnictwa Myśliwskiego PSP na zachodzie. Odbył 249 lotów bojowych. W walkach powietrznych uzyskał 3 zwycięstwa pewne, 1 prawdopodobne oraz uszkodził 2 samoloty wroga. Po demobilizacji w 1946 roku i emigracji do Stanów Zjednoczonych był przedstawicielem handlowym i kierowcą fabrycznym w kilku dużych firmach motoryzacyjnych. Aktywnie działał w środowiskach polonijnych. Zgodnie z jego wolą prochy sprowadzono do Polski i 6 września 2001 złożono na Cmentarzu Powązkowskim. (ur. 16.04.1908) 10 rocznica

2010 - Zmarł David Warren, australijski inżynier, wynalazca tak zwanej czarnej skrzynki, czyli rejestratora parametrów lotu i głosów załogi w kokpicie samolotu. (ur. 20.03.1925)

Czytaj także

18 lipca

Ostatnia aktualizacja: 18.07.2011 00:00
Urodził się Stanisław Mikołajczyk.
rozwiń zwiń