Historia

18 sierpnia

Ostatnia aktualizacja: 18.08.2011 00:00
Urodził się Franciszek Józef - cesarz Austrii.

1830 - Urodził się Franciszek Józef I, cesarz Austrii od 1848 roku, król Węgier od 1867 roku i konstytucyjnej Monarchii Austro-Węgierskiej. Jego oficjalny tytuł brzmiał:
Franciszek Józef I z Bożej Łaski cesarz Austrii,
apostolski król Węgier,
król Czech, Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, Galicji, Lodomerii i Ilyrii,
król Jerozolimy etc, etc...
arcyksiążę Austrii,
wielki książę Toskanii i Krakowa,
książę Lotaryngii, Salzburga, Styrii, Karyntii, Krajiny i Bukowiny,
wielki książę Siedmiogrodu,
margrabia Moraw,
książę Górnego i Dolnego Śląska, Modeny, Parmy, Piacenzy, Guastalli, Oświęcimia i Zatora,
Cieszyna, Frulii, Raguzy i Zadaru,
uksiążęcony hrabia Habsburga i Tyrolu, Kyburga, Gorycji i Gradiszki,
książę Trydentu i Brixen,
margrabia Łużyc Dolnych i Górnych oraz Istrii,
hrabia Hohenembs, Feldkirch, Bregenz, Sonnenebergu,
pan Triestu, Cattaro i Marchii Słoweńskiej,
wielki wojewoda województwa Serbii, etc, etc, ...

Panowanie Franciszka Józefa przyniosło Austro-Węgrom prawie pół wieku pokoju, ale uzależniło je politycznie od Niemiec, jednym z ostatnich dokumentów, jakie podpisał cesarz, był akt 5 listopada, powołujący samodzielne państwo polskie pod patronatem Niemiec i Austro-Węgier. (zm. 21.11.1916)

Pozostałe wydarzenia:

1227 - Zmarł Czyngis Chan, twórca i władca imperium mongolskiego. (ur. 1155 /wg. źródeł muzułmańskich/ lub 1162 /wg. źródeł chińskich i mongolskich/)

1680 - W Paryżu otwarto narodowy teatr "Comedie Francaise".

1750 - Urodził się Antonio Salieri, włoski kompozytor, kapelmistrz, pedagog, nauczyciel między innymi: Ludwiga von Beethovena, Franza Schuberta, Franza Liszta, od 1766 roku przebywał na dworze cesarskim w Wiedniu, gdzie pełnił funkcję kapelmistrza, autor 30 oper, licznych symfonii, kantat, mszy i oratoriów. (zm. 07.05.1825)

1810 - Urodził się Jules Perrot, francuski tancerz i choreograf, pierwszy tancerz i choreograf w Operze Paryskiej i londyńskiej oraz teatrów w Petersburgu, twórca baletów o silnie rozwiniętej akcji dramatycznej: "Giselle", "Esmeralda", "Katedra Marii Panny w Paryżu", jeden z najwybitniejszych tancerzy w epoce romantyzmu. (zm. 24.08.1892)

1850 - Zmarł Honoriusz Balzac, powieściopisarz francuski, obok Dickensa i Tołstoja jeden z najważniejszych współtwórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego "Komedia ludzka". Urodził się 20 maja 1799 roku.

1866 - Pod przewodnictwem Prus powstał Związek Północnoniemiecki. 145 rocznica

1882 - Urodził się Stanisław Stroński, filolog, polityk, publicysta, współzałożyciel Instytutu imienia Władysława Sikorskiego w Londynie. (zm. 20.10.1955)

1885 - Urodził się Roman Kramsztyk, malarz i grafik pochodzenia żydowskiego, założyciel grupy "Rytm", przedstawiciel nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie, autor pejzaży, aktów, portretów, martwych natur oraz cyklu rysunków z getta - jego rysunki z tego okresu zachowały się w Archiwum Ringelbluma. Zginął w getcie warszawskim 6 sierpnia 1942 roku.

1896 - Zmarł Richard Avenarius, niemiecki filozof, profesor filozofii w Zurychu, twórca radykalnie pozytywistycznego kierunku filozoficznego, zwanego empiriokrytycyzmem, autor dwutomowej pracy "Kritik der reinen Erfahrung". (ur. 19.11.1843) 115 rocznica

1899 - Urodził się Ludwik Sempoliński, aktor, reżyser, tancerz,  piosenkarz, pedagog. Grał w filmach: "Żołnierz królowej Madagaskaru", "Wieczór trzech króli", "Manewry miłosne", "Jaśnie pan szofer", a po II wojnie światowej - "Irena do domu", "Skarb". Zmarł 17 kwietnia 1981 roku.

1900 - Oddano do użytku pierwsze ruchome schody - zainstalowano je na Wystawie Paryskiej. Zostały przywiezione z Ameryki.

1904 - Urodził się Francis Max Factor, amerykański biznesmen, syn sławnego pioniera w dziedzinie kosmetyki, który poszedł w ślady ojca i został wizażystą oraz szefem wytwórni kosmetyków. Wynalazł True-Color, trwałą szminkę do ust, wprowadził nowe rodzaje kosmetyków, między innymi wodoodporne tusze do rzęs. W 1991 roku firmę Max Factor przejęła firma Procter & Gamble. Zmarł 6 lipca 1996 roku.

1906 - Urodził się Marcel Carne, francuski reżyser filmowy, twórca obrazów: "Brzask", "Ludzie za mgłą", "Mordercy w imieniu prawa", "Wrota nocy". Zmarł 31 października 1996 roku. 105 rocznica

1907 - W Stuttgarcie rozpoczął obrady Międzynarodowy Kongres Socjalistyczny, równocześnie zebrała się pierwsza konferencja kobiet - socjalistek.

1921 - Urodził się Zdzisław Żygulski, historyk sztuki, militarysta, profesor ASP w Krakowie, kurator Muzeum Czartoryskich w Krakowie, znawca uzbrojenia i kostiumologii, członek "Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy", autor prac: "Muzea na świecie", "Sztuka turecka", "Chorągwie tureckie w Polsce", "Stara broń w zbiorach polskich". 90 rocznica

1925 - Spółka Akcyjna pod nazwą "Polskie Radio" otrzymała koncesję na emisję programu ogólnopolskiego.

1925 - Urodził się Brian Wilson Aldiss, angielski pisarz science fiction, autor powieści: “Siwobrody", “Mroczne lata świetlne", “Kto zastąpi człowieka?".

1933 - W Paryżu Urodził się Roman Polański, reżyser i aktor, twórca filmów: "Nóż w wodzie", "Chinatown", "Dziecko Rosemary", "Gorzkie gody", "Matnia", "Wstręt", "Dziewiąte wrota", "Pianista". Ten ostatni obraz otrzymał trzy Oscary, w tym za reżyserię.

1936 - Rozpoczął się bunt hiszpańskich jednostek wojskowych w Maroku, który zapoczątkował wojnę domową w Hiszpanii. 75 rocznica

1936 - Urodził się Robert Redford, amerykański aktor, reżyser oraz producent filmowy, znany z filmów: "Żądło", "Pożegnanie z Afryką", "Trzy dni kondora", "Wielki Gatsby", "O jeden most za daleko". W 1980 roku zadebiutował jako reżyser filmem "Zwykli ludzie",  za który został uhonorowany Oscarem i Złotym Globem. 75 rocznica

1937 - Urodził się Edward Stachura, poeta, prozaik, autor zbiorów wierszy "Dużo ognia", "Przystępuję do Ciebie", opowiadań oraz powieści, wśród których największą popularnością cieszy się "Siekierezada". (zm. 24.07.1979)

1939 - Generał Wacław Stachiewicz, szef sztabu głównego, odmówił zgody polskich władz wojskowych na wejście Armii Czerwonej na teren Polski w wypadku agresji niemieckiej.

1940 - Urodził się Adam Makowicz, pianista jazzowy. Jego fascynacja jazzem zaowocowała świetną techniką i własnym stylem gry, a nagrania płyt i koncerty przyniosły mu uznanie w kraju i na całym świecie.

1941 - Urodził się Helmut Kajzar, reżyser teatralny, eseista, krytyk teatralny, autor sztuk "Gwiazda", "Rycerz Andrzej", "Paternoster". Zmarł 21 sierpnia 1982 roku. 70 rocznica

1943 - Dzięki informacjom dostarczonym przez wywiad Armii Krajowej, lotnictwo brytyjskie zbombardowało niemiecki ośrodek naukowo-konstrukcyjny i poligon badań nad samolotami-pociskami V-1 i pociskami rakietowymi typu V-2 w Peenemuende.

1944 - PKWN wydał dekret utrzymujący obowiązkowe dostawy żywności dla potrzeb wojska i miast.

1946 - Urodziła się Irena Jarocka, piosenkarka, popularna w latach 60. i 70., wylansowała kilka przebojów tamtych lat: "Motylem jestem", "Odpływają kawiarenki", "Kocha się raz", "Śpiewam pod gołym niebem", "Gondolierzy znad Wisły"; w latach 1990 - 2007 przebywała w Stanach Zjednoczonych, autorka autobiograficznej książki "Motylem jestem, czyli piosenka o mnie samej". 65 rocznica

1946 (Podawany jest też rok 1943.) - Urodziła się Karin Stanek, piosenkarka, solistka zespołu "Czerwono-Czarni", w latach 60. najpopularniejsza polska wokalistka: "Jimmy Joe", "Malowana lala", "Jedziemy autostopem", "Chłopiec z gitarą", "Trzysta tysięcy gitar", w 1976 roku wyjechała do Niemiec. (zm. 15.02.2011) 65 rocznica

1951 - Stocznia Szczecińska imienia Adolfa Warskiego rozpoczęła produkcję po odbudowie ze zniszczeń wojennych. 60 rocznica

1954 - Urodził się Janusz Wiśniewski, naukowiec i pisarz, współautor pierwszego w świecie programu komputerowego "AutoNom" do automatycznego tworzenia systematycznych nazw organicznych związków chemicznych. Autor powieści "Samotność w sieci", "Bajkoterapia", "Intymna teoria względności" i "Arytmia uczuć".

1957 - W Alpach zginął Wawrzyniec Żuławski, taternik i alpinista, kompozytor, muzykolog, a także pisarz i publicysta muzyczny. (ur. 14.02.1916)

1965 - Zmarł Jerzy Harald, kompozytor, pianista, skrzypek i dyrygent, autor piosenek, między innymi: "Brzydula i rudzielec", "Warszawa, ja i Ty", "Zachodzi słoneczko". Przed wojną był akompaniatorem i członkiem orkiestry radiowej w Polskim Radiu w Katowicach, po wojnie w latach 1945 -1947 kierował Redakcją Muzyki Rozrywkowej, jednocześnie prowadząc Małą Orkiestrę Rozrywkową Rozgłośni Śląskiej Polskiego Radia. Od 1947 kierował Orkiestrą Taneczną Rozgłośni Śląskiej. Urodził się 12 listopada 1916 roku.   

1966 - Pierwsze masowe wystąpienie w Pekinie "Czerwonej Gwardii" zapoczątkowało w Chinach "rewolucję kulturalną", która zakończyła się w 1976 roku aresztowaniem członków tak zwanej "bandy czworga". 45 rocznica

1969 - Urodził się Christian Slater, amerykański aktor i reżyser, grał w filmach: "Imię Róży", "Czarodziej", "Mistrz deskorolki", "Młode strzelby II", "Wywiad z wampirem". "Planeta dinozaurów", "Kontrakt".

1969 - Urodził się Edward Norton, właściwie Edward James Norton Junior, amerykański aktor, reżyser i scenarzysta, grał w filmach: "Frida", "Czerwony smok", "Włoska robota", "Wszyscy mówią: kocham cię", "Królestwo niebieskie", "Skandalista Larry Flint".

1977 - Na pogrzeb Elvisa Presleya w okolice Graceland w Memphis, przybyło ponad 100 tysięcy osób. W ciągu kilku godzin zabrakło kwiatów w całym Memphis.

1980 - W Gdańsku strajkujący złożyli 21 postulatów na ręce wojewody gdańskiego.

1980 - W Szczecinie powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy pod przewodnictwem Mariana Jurczyka.

1983 - Zmarł Jan Zachwatowicz, architekt, konserwator i historyk sztuki, wieloletni kierownik Katedry i Zakładu Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej. Po II wojnie światowej kierował Biurem Odbudowy Stolicy. (ur. 04.03.1900)

1984 - W Moskwie rozpoczęły się konkurencyjne wobec Olimpiady w Los Angeles - "Igrzyska Przyjaźni", w których uczestniczyło 2 tysiące sportowców z 40-tu państw.

1989 - Zginął zastrzelony przez członków "kartelu z Medelin", organizacji zajmującej się handlem narkotykami, Luis Carlos Galan - kandydat na prezydenta Kolumbii. (ur. 29.09.1943)

1991 - Pucz moskiewski: w nocy z 18 na 19 sierpnia w byłym Związku Radzieckim wprowadzono stan wyjątkowy. Obowiązki prezydenta państwa przejął Gienadij Janajew - dotychczasowy wiceprezydent. 21 sierpnia aresztowano przywódców puczu i przywrócono do władzy Michaiła Gorbaczowa. 20 rocznica

2004 - Zmarł Elmer Bernstein, amerykański kompozytor muzyki filmowej, laureat Oscara, autor muzyki do takich filmów, jak: "Siedmiu wspaniałych", "Blues Brothers", "Zaklinacz deszczu","Zabić drozda", "Gangi Nowego Jorku", "Bardzo Dziki Zachód",  "Wiek niewinności", "Pogromcy duchów". Skomponował ponad 200 ścieżek dźwiękowych dla filmu i telewizji, a także kilka dzieł na orkiestrę symfoniczną. Urodził się 4 kwietnia 1922 roku.