22 czerwca

Polska uzyskała dostęp do Wolnego Miasta Gdańska.

1767 - Urodził się Wilhelm von Humboldt, niemiecki filozof, współzałożyciel uniwersytetu w Berlinie, nazwanego jego imieniem. (zm 1835 r.)

1792 - Z okazji zwycięstwa pod Zieleńcami, król Stanisław August Poniatowski ustanowił order Virtuti Militari, odznaczenie za wybitne bohaterstwo na polu bitwy.  

1805 - Urodził się Giuseppe Mazzini, włoski demokrata i rewolucjonista, związany z karbonaryzmem. W 1831 roku założył organizację Młode Włochy, stawiającą sobie za cel zjednoczenie Włoch. Był uczestnikiem ruchu Garibaldiego w 1848 roku. (zm. 10.03.1872) 

1870 - W Stanach Zjednoczonych utworzono Departament Sprawiedliwości.

1887 - Urodził się Julian Huxley, angielski biolog i pisarz. W 1946 roku został pierwszym sekretarzem generalnym UNESCO. (zm. 14.02.1975)

1897 - Urodził się Henryk Dobrzański, pseudonim Hubal, major, olimpijczyk (jeździectwo), uczestnik wojny obronnej Polski w 1939 roku, organizator i dowódca pierwszego polskiego oddziału partyzanckiego - Hubalczyków. Walczył na Kielecczyźnie, poległ pod Anielinem 30 kwietnia 1940 roku.

1898 - Urodził się Erich Maria Remarque, pisarz niemiecki. Światową sławę przyniosła mu antywojenna powieść "Na zachodzie bez zmian". Po objęciu władzy przez nazistów wyemigrował z Niemiec do Szwajcarii, a potem do Stanów Zjednoczonych. Z jego późniejszych dzieł najbardziej znany jest "Łuk triumfalny". (zm. 25.09 1970)  

1898 - Urodził się Zenon Kosidowski, pisarz, eseista, autor książek o starożytnych kulturach i religiach, takich jak: "Gdy słońce było bogiem", "Królestwo złotych łez", "Opowieści biblijne", "Opowieści ewangelistów". (zm.14.09.1978)  

1901 - Urodził się Stanisław Kolbuszewski, historyk literatury, slawista, popularyzator kultury polskiej na Łotwie i łotewskiej w Polsce. (zm. 07.01.1965) 110 rocznica

1904 - Urodził się Michał Choromański, pisarz i dramaturg, autor powieści: "Miłosny atlas anatomiczny", "Schodami w górę, schodami w dół", "W rzecz wstąpić", "Szpital Czerwonego Krzyża", "Zazdrość i medycyna", "Kotły Beethovenowskie", "Słowacki wysp tropikalnych", autor sztuk scenicznych, tłumacz poezji polskiej na język rosyjski. (zm. 24.05.1972)

1905 - Wybuchło zbrojne powstanie proletariatu Łodzi przeciw caratowi, tak zwane powstanie łódzkie. W walkach na barykadach zginęło 300 osób, około 1000 zostało rannych. Włodzimierz Lenin uznał je za pierwsze zbrojne wystąpienie robotników w imperium rosyjskim. Trwało do 27 czerwca.

1906 - Urodził się Billy Wilder, właściwie Samuel Wilder, amerykański scenarzysta i reżyser filmowy: "Bulwar zachodzącego słońca", "Pół żartem, pół serio", "Garsoniera", "Świadek oskarżenia". (zm. 27.03.2002) 105 rocznica

1910 - Urodziła się Wanda Stanisławska-Lothe, aktorka filmowa i teatralna. Zagrała między innymi w filmach: "Rejs", "Granica", "Dzięcioł", "Polowanie na muchy". (zm. 06.11.1985)

1918 - Na polach Szampanii zostały zaprzysiężone pułki Armii Polskiej we Francji. W uroczystości uczestniczył prezydent Francji - Raymond Poincare oraz przywódca Narodowej Demokracji - Roman Dmowski.

1921 - Liga Narodów powierzyła Polsce lądową obronę Wolnego Miasta Gdańska, przyznała prawo stacjonowania polskim okrętom wojennym w porcie gdańskim oraz miejsce na skład amunicji na Westerplatte. Koleje gdańskie przeszły pod zarząd Polskich Kolei Państwowych. 90 rocznica

1926 - Urodził się Tadeusz Konwicki, pisarz, scenarzysta i reżyser filmowy, autor powieści: "Sennik współczesny", "Dziura w niebie", "Kronika wypadków miłosnych", „Mała apokalipsa”, filmy: "Ostatni dzień lata", "Zaduszki", "Salto", "Jak daleko stąd, jak blisko", "Lawa", "Dolina Issy". 85 rocznica

1933 - Zmarł Stefan Szyller, architekt, twórca wielu gmachów i kamienic warszawskich, między innymi Politechniki Warszawskiej. (ur. 1857)

1935 - Zmarł Szymon Askenazy, historyk i dyplomata, badacz historii stosunków międzynarodowych i historii gospodarczej XVIII i XIX wieku, twórca "szkoły Askenazego", której zwolennicy przeciwstawiali się "szkole krakowskiej", pesymistycznie oceniającej dzieje Polski. Napisał wiele książek, między innymi: "Książę Józef Poniatowski", "Rosja - Polska 1815 -1830", "Napoleon a Polska", "Gdańsk a Polska". (ur. 28.12.1866) 

1936 - Urodził się Kris Kristofferson, amerykański aktor, piosenkarz i kompozytor stylu country. Do jego najsłynniejszych utworów należą "Me and Bobby McGee" i "Sunday Mornin' Comin' Down". Wwystąpił w filmach: "Wyścig marzeń", "Obłęd", "Planeta małp", "Błękitny deszcz", "Kobiety pragną bardziej". 75 rocznica

1938 - Walery Sławek, twórca i przewodniczący Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, został Marszałkiem Sejmu. Sławek był członkiem Organizacji Bojowej PPS, legionistą, współautorem konstytucji z 1935 roku, a w latach 1930-31 i w 1935 roku premierem.

1940 - Francja skapitulowała przed III Rzeszą. Marszałek Petain podpisał zawieszenie broni.

1941 - Hitlerowskie Niemcy zaatakowały Związek Radziecki, przekraczając linię graniczną ustaloną w pakcie Ribbentrop - Mołotow, była to największa operacja sił lądowych w historii, wzięło w niej udział prawie 4 miliony żołnierzy, w pierwszych tygodniach wojny wojska niemieckie odniosły znaczne sukcesy militarne na froncie wschodnim. 70 rocznica

1945 - Zakończenie amerykańsko-japońskiej bitwy o Okinawę.

1946 - Urodził się Józef Oleksy, polityk, członek SLD, premier w latach 1995 -1996, marszałek Sejmu w latach 1993 -1995 i 2004 - 2005. 65 rocznica

1949 - Urodziła się Meryl Streep, amerykańska aktorka filmowa. Zagrała w filmach: "Sprawa Kramerów", "Kochanica Francuza", "Pożegnanie z Afryką", "Co się wydarzyło w Madison County", "Dom dusz", "Taniec ulotnych marzeń", "Sprawa Kramerów". Jest laureatką dwóch Oscarów - w 1980 i 1982 roku.

1965 - Zmarł David Selznick, amerykański reżyser i producent filmowy, twórca filmów "David Copperfield", "Anna Karenina" i "Przygody Tomka Sawyera". Największą popularność zyskał jako producent epickiego dramatu „Przeminęło z wiatrem”, którego premiera odbyła się w 1939 roku. (ur.10.05.1902)

1969 - Zmarła Judy Garland, właściwe nazwisko Frances Gumm, amerykańska aktorka, tancerka i piosenkarka, grała między innymi w filmach: "Czarodziej z Oz", "Dziecko czeka", "W każdą niedzielę", "I dalej będę śpiewać". (ur.10.06.1922)  

1974 - Zmarł Darius Milhaud, francuski kompozytor muzyki filmowej i teatralnej, nawiązujący w swojej twórczości do folkloru miejskiego, ludowej muzyki brazylijskiej i jazzu, autor między innymi oper: "Krzysztof Kolumb", "David", "Bolivar". (ur. 04.09.1892) 

1974 - W Helsinkach przedstawiciele państw bałtyckich podpisali układ o ochronie środowiska naturalnego Bałtyku.

1987 - Zmarł Fred Astaire, właściwe nazwisko Frederic Austerlitz, amerykański tancerz, śpiewak i aktor. Grał główne role w filmach muzycznych "Błękitna parada", "Wszyscy na scenę" i "Karioka". W latach 30. występował z aktorką i tancerką Ginger Rogers. (ur.10.05.1899)

1989 - Zmarła Halina Mikołajska, aktorka, główne role teatralne między innymi w sztukach: "Maria Stuart", "Trzy siostry", "Wesele", role filmowe: "Życie rodzinne", "Wielka miłość Balzaka", "Barwy ochronne". Była działaczką KOR i „Solidarności”, współorganizowała akcje protestacyjne i niezależny ruch oświatowy w ramach Towarzystwa Kursów Naukowych. (ur. 1925) 

1998 - Zmarła Maureen O'Sullivan, aktorka amerykańska, gwiazda lat 30. i 40., matka znanej aktorki Mii Farrow. Sławę przyniosła jej rola Jane, ukochanej Tarzana, kreowanego przez Johnny'ego Weismuellera. (ur. 17.05.1911)

2003 - Zmarł Wasyl Bykau, wybitny współczesny pisarz białoruski, krytyk reżimu Aleksandra Łukaszenki. Jego książki przetłumaczono na ponad 40 języków. (ur. 1924)

2003 - Zmarła Gladys Heldman, znana promotorka kobiecego tenisa zawodowego. W 1953 roku razem z mężem sfinansowała powstanie magazynu "World Tennis", który prze dwie dekady promował kobiecy tenis na świecie.

2006 - Zmarła Alina Perth-Grabowska, dziennikarka, długoletnia spikerka programu "Fakty" Radia Wolna Europa. (ur. 1935) 5 rocznica

2006 - Zmarł Henryk Lehnert, filmowiec, reżyser, operator, autor prawie 400 filmów, głównie krótkometrażowych, dokumentalnych, etiud, w 1997 roku został wpisany do międzynarodowej Księgi Rekordów Guinnessa jako zdobywca 218 nagród filmowych. (ur.  08.03.1934) 5 rocznica