Цэнтр стратэгічных камунікацый NATO, што месціцца ў Рызе, Латвіі, 10 кастрычніка апублікаваў даследаванне пад назвай «Ядзерная энергетыка і цяперашняе асяроддзе бяспекі ў эпоху гібрыдных пагроз», піша «Радыё Свабода».
У справаздачы разглядаюцца тры атамныя электрастанцыі, якія так ці інакш функцыянуюць пры дапамозе расійскіх кампаній, і падлічваецца магчымая пагроза ад іх дзейнасці — гэта АЭС Пакш у Вугоршчыне, Хангіківі ў Фінляндыі (дзе таксама рэактар пастаўляўся РосАтамам) і Беларуская АЭС у Астраўцы, перадае Радыё Свабода.
У высновах гаворыцца, што БелАЭС нясе пагрозу як для самой Беларусі, так і для суседніх краінаў. Галоўным чынам нясе пагрозы праз тое, што Расія зможа павялічваць свой уплыў у Беларусі і выкарыстоўваць краіну ў якасці «проксі-актора» ў гібрыднай вайне з краінамі Захаду.
Паколькі ўся АЭС абслугоўваецца і абараняецца расійскім персаналам, у справаздачы мяркуецца, што гэта дае Расіі стратэгічную перавагу ў рэгіёне, якой краіна можа скарыстацца ва ўмовах гібрыднай вайны.
Наступныя пункты дапаўняюць прыведзеную ў справаздачы выснову:
• Трэба павышаная міжнародная інфармаванасць аб дзейнасці Беларускай АЭС і назіранне за ёй такімі арганізацыямі як МАГАТЭ. Таксама могуць быць патрэбны частыя візіты прадстаўнікоў NATO. Неабходна прыкласці намаганні для павышэння адкрытасці і супрацоўніцтва паміж Беларуссю, суседнімі краінамі, Еўрасаюзам і NATO.
• Адлучэнне ад сеткі BRELL (электрасетка Беларусі, Расіі, Эстоніі, Латвіі і Літвы) дазволіла б краінам Балтыі сінхранізавацца з большай (па памерах. — рэд), больш стабільнай, ідэалагічна і палітычна больш падыходзячай ім электрасеткай. Гэта б змякчыла рызыкі, звязаныя з залежнасцю як ад расійскіх АЭС, так і ад паслуг балансавання сеткі.
• Прысутнасць вайскоўцаў у рэгіёне для аховы БелАЭС нясе патэнцыйную пагрозу. Літва ў выніку стане менш абароненай, чым на сённяшні момант. Гэты аспект павінны ўлічвацца пры планаванні як бюджэту абароны самой Літвы, так і NATO наогул.
• Сітуацыя з пабудовай Астравецкай АЭС, калі яе разглядаць праз прызму гібрыднай пагрозы, дае магчымасць назіраць за тым, як дзеянне ў адным месцы альбо краіне можа паўплываць і аслабіць зусім іншую краіну. Такім чынам, неабходна праводзіць дадатковыя даследаванні і звяртаць увагу на гэты аспект.
эж