Сайт выдання Polityka інфармуе са спасылкай на Projektpulsar.pl, што сістэмы штучнага інтэлекту могуць стаць крыніцай мільёнаў тон электронных адходаў. Даследчыкі падказваюць, як гэтага пазбегнуць.
Распрацоўка генератыўнага штучнага інтэлекту, асабліва такіх вялікіх моўных мадэляў, як ChatGPT або Gemini, патрабуе велізарнай вылічальнай магутнасці. Гэта, у сваю чаргу, прыводзіць да росту попыту на сучаснае камп'ютэрнае абсталяванне - галоўным чынам серверы з эфектыўнымі графічнымі працэсарамі (GPU). Як гэтая тэхналагічная рэвалюцыя паўплывае на колькасць электронных адходаў?
Міжнародная група даследчыкаў распрацавала мадэль ацэнкі маштабу праблемы. Яны ўлічылі розныя сцэнары развіцця - ад кансерватыўных, якія прадбачваюць абмежаваныя магчымасці прымянення, да агрэсіўных, пры якіх штучны інтэлект будзе шырока выкарыстоўвацца ў многіх сферах жыцця.
У самым песімістычным сцэнары да 2030 года можа быць створана да пяці мільёнаў тон электронных адходаў, звязаных са штучным інтэлектам (эквівалент 13-ці мільярдаў смартфонаў). Гэта прыкладна 12% усіх электронных адходаў, якія ствараюцца невялікімі ІТ-прыладамі, такімі як персанальныя камп’ютары. Больш за тое, колькасць электронных адходаў ад сістэм штучнага інтэлекту расце вельмі хутка - на 129-167% у год, у той час як для звычайных электронных адходаў гэты паказчык складае ўсяго 3,6%. «Гэта праблема ў асноўным тычыцца трох рэгіёнаў свету — Паўночнай Амерыкі (58%), Усходняй Азіі (25%) і Еўропы (14%)», — пішуць аўтары аналізу, апублікаванага ў «Nature Computational Science».
Аднак надзея справіцца з гэтай пагрозай ёсць. Навукоўцы паказваюць, што ўкараненне адпаведных стратэгій можа зменшыць колькасць электронных адходаў да 86%. Ключавым будзе падаўжэнне тэрміну службы сервераў і паўторнае выкарыстанне іх кампанентаў. Самі адходы таксама ўтрымліваюць каштоўныя матэрыялы (у тым ліку каштоўныя металы) - іх кошт у 2020-2030 гадах можа скласці 14-28 мільярдаў долараў, таму іх трэба паўторна выкарыстоўваць.
Праблема электронных адходаў патрабуе пільнай увагі яшчэ і таму, што яны ўтрымліваюць таксічныя элементы, такія як свінец і хром. Без правільнага захоўвання яны могуць прадстаўляць сур'ёзную пагрозу для навакольнага асяроддзя і здароўя людзей. Асабліва ў больш бедных краінах, куды часта трапляюць адходы і дзе няма належнай інфраструктуры іх перапрацоўкі.
нг