Jakie są rezultaty wyjazdów?
Na to pytanie odpowiedzieli uczestnicy pierwszej edycji programu Bekker NAWA z 2018 roku, którzy z perspektywy czasu, jaki upłynął od ich pobytu na stypendium, ocenili rezultaty wyjazdu naukowego do wybranego zagranicznego ośrodka akademickiego lub badawczego.
Warto podkreślić, że stypendyści NAWA wyjeżdżają na najbardziej prestiżowe zagraniczne uniwersytety, w tym z pierwszej dziesiątki rankingu Academic Ranking of World Universities (ARWU), takie jak: California-Berkeley, California Institute of Technology, Cambridge, Columbia, Harvard, Massachusetts Institute of Technology, Oxford, Princeton, Stanford oraz University of Chicago. Najczęściej wybieranym kierunkiem są Stany Zjednoczone Ameryki, a także zachodnie kraje europejskie, np. Niemcy oraz Wielka Brytania.
- Beneficjenci programu Bekker NAWA wybierają kraje, gdzie nauka stoi na wysokim poziomie oraz są dobrze rozwinięte systemy i instytucje nauki. Takie wybory sprzyjają rozwojowi ich karier naukowych oraz przenoszeniu dobrych praktyk w obszarze badań i rozwoju – mówi dr Grażyna Żebrowska, dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. – Program daje też polskim naukowcom możliwość bezpośredniej współpracy z wybitnymi badaczami o światowym autorytecie w danej dziedzinie – podkreśla dr Grażyna Żebrowska.
Jakie jeszcze efekty przynoszą zagraniczne pobyty naukowe? Oto pięć najczęściej wymienianych przez stypendystów NAWA rezultatów ich wyjazdów:
Publikacje
Najbardziej oczywistym efektem projektów naukowych są publikacje. Prawie wszyscy ankietowani beneficjenci pierwszej edycji programu Bekker NAWA (98,6 proc.) zadeklarowali opublikowanie lub przygotowanie co najmniej jednej pracy, która jest wynikiem pobytu w zagranicznym ośrodku. Beneficjenci najczęściej wymieniali artykuły w czasopismach naukowych oraz w materiałach konferencyjnych.
Kompetencje naukowe
Pobyty za granicą zdecydowanie wzmocniły też kompetencje naukowców w obszarze prowadzenia badań naukowych (tak twierdzi 98,6 proc.). Jakie? Zwykle beneficjenci wymieniali kompetencje specyficzne dla ich dyscyplin naukowych lub realizowanych projektów, np. dotyczące technik laboratoryjnych, obsługi urządzeń, metod badawczych ilościowych lub jakościowych, programowania, planowania i realizacji prac badawczych. Niektórzy stypendyści zdobyli nowe doświadczenie w zakresie badań interdyscyplinarnych. Również osoby, których pobyt wiązał się z dydaktyką, potwierdziły, że stypendium podniosło ich kompetencje w zakresie dydaktyki.
Warto podkreślić, że część stypendystów NAWA uważa, że zdobyte nowe kompetencje i doświadczenia pozwolą im podnieść poziom prowadzonych badań w polskich instytucjach. Są też osoby, które uważają, że zdobycie nowych kompetencji podczas pobytu zagranicznego było dla nich przełomowym punktem rozwoju zawodowego.
Kontynuacja i rozwój współpracy zagranicznej
Ponad 95 proc. beneficjentów programu wskazało, że pobyt na stypendium NAWA stworzył im możliwości kontynuowania nawiązanej współpracy z zagraniczną jednostką goszczącą i pracującymi w niej badaczami. Co więcej, zdecydowana większość uczestników programu stwierdziła, że podczas pobytu miała możliwość współpracy z „wybitnym naukowcem o międzynarodowym autorytecie”, a 41,5% stypendystów NAWA zaznaczyło, że współpracowali z takim uznanym na świecie uczonym prawie codziennie.
Kontakty nawiązane w czasie pobytu naukowego przełożyły się np. na możliwość korzystania z zasobów informatycznych lub bibliotecznych przez polskiego naukowca już po powrocie do kraju. W niektórych przypadkach efektami wyjazdów indywidualnych naukowców były deklaracje przyszłej sformalizowanej współpracy polskiej macierzystej jednostki naukowej oraz ośrodka zagranicznego oraz rewizyty zagranicznych naukowców.
Wnioski grantowe
Program Bekker NAWA zwiększa też szanse jego uczestników na zdobywanie międzynarodowych grantów. Ponad 72 proc. beneficjentów stwierdziło, że efektem udziału w programie było przygotowanie wniosku grantowego. Warto zauważyć, że wnioski o granty najczęściej przygotowywali uczeni z obszarów nauk inżynieryjnych i technicznych oraz nauk medycznych i o zdrowiu.
Wystąpienia konferencyjne
Pobyt naukowy był też dla wielu polskich naukowców (ponad 64 proc.) okazją do wystąpień na międzynarodowych konferencjach naukowych lub innych spotkaniach – seminariach, warsztatach – związanych z daną dziedziną nauki. Niektórzy beneficjenci deklarowali też wspólne organizowanie spotkań i konferencji z zagranicznymi ośrodkami lub uczonymi poznanymi podczas pobytu naukowego.
Jak laureaci oceniają program?
Beneficjenci bardzo pozytywnie oceniają program Bekker NAWA. Ponad 90 proc. z nich uznało, że udział w programie był bardzo przydatny dla ich dalszej kariery naukowej, a pozostali ocenili go jako przydatny. Niemal wszyscy rekomendowaliby udział w programie innym naukowcom. Za zalety programu badacze uznają to, że jest on dla naukowców z każdej dziedziny nauki i w każdym wieku wyjątkową możliwością zrealizowania dłuższego zagranicznego pobytu naukowego, bez ograniczeń geograficznych; program daje też odpowiedni poziom wsparcia finansowego oraz możliwość dofinansowania pobytu rodziny. Zaletą programu jest też możliwość wyboru różnych rodzajów aktywności w czasie stypendium od stażu poprzez zebranie materiałów, realizację badań po dydaktykę.
Trwa nabór do czwartej edycji programu Bekker NAWA
Do 25 maja 2021 r. prowadzony jest nabór wniosków do czwartej edycji programu Bekker NAWA. Wnioski należy składać w systemie elektronicznym poprzez stronę www.nawa.gov.pl. Celem programu jest wsparcie mobilności międzynarodowej doktorantów, naukowców i nauczycieli akademickich przez umożliwienie im rozwoju naukowego w zagranicznych ośrodkach badawczych oraz akademickich na całym świecie. Program jest otwarty dla doktorantów i naukowców reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Wyjazdy naukowe mogą trwać od 3 do 24 miesięcy i mogą rozpocząć się najwcześniej 1 marca 2022 r., a najpóźniej 1 października 2022 r. Rozpoczynającym karierę naukowcom program stwarza szansę realizacji wartościowych staży podoktorskich, zaś doktorantom realizacji części kształcenia. Bekker NAWA zapewnia finansowanie stypendium obejmującego koszty utrzymania stypendysty związane z pobytem naukowca w zagranicznym ośrodku goszczącym oraz dodatek mobilnościowy. Budżet czwartej edycji programu to 28 mln zł.
Więcej informacji o programie: https://nawa.gov.pl/naukowcy/program-imienia-bekkera
Źródło: NAWA/ho