W tymczasowej siedzibie Muzeum Historii Polski w Warszawie odbyło się uroczyste przekazanie do zbiorów muzealnych munduru generała Stanisława Maczka.
"Do zbiorów Muzeum Historii Polski trafia mundur gen. Stanisława Maczka. Gen. Maczek jest legendarną postacią, był wybitnym dowódcą Wojska Polskiego. Był człowiekiem, który był rozważny i romantyczny zarazem. On uczestniczył w czterech wojnach, walczył o wolność Polski w wielu miejscach świata i w czasie kampanii wrześniowej, i we Francji, w Wielkiej Brytanii. Pozostał wierny honorowi polskiego munduru i polskiej racji stanu. Przebył niesłychaną drogę z Polski przez Węgry do Francji, do Wielkiej Brytanii, potem znów walczył. Był wierny również swoim żołnierzom. Wtedy, kiedy przebywał na emigracji był dla nich wielkim autorytetem, wsparciem. Nigdy ich nie opuścił, również wtedy, kiedy miał propozycję, żeby wrócić do kraju. Nie zdecydował się na powrót z emigracji. Zdecydował, że wróci dopiero wtedy, kiedy jego żołnierze będą mogli wrócić do Polski" - powiedział na uroczystości dyrektor MHP Robert Kostro.
Podkreślił, że gen. Maczek był "wybitnym człowiekiem, menedżerem, dowódcą". "Kimś, kto potrafił znakomicie zarządzać na polu walki. Kimś, kto wymyślił wojska pancerne w Polsce" - zwrócił uwagę Kostro.
Dziękując rodzinie gen. Maczka za przekazanie munduru do zbiorów MHP poinformował, że mundur znajdzie się na ekspozycji stałej Muzeum Historii Polski, w części poświęconej II wojnie światowej.
"Dla nas to jest też pewnego rodzaju zwieńczenie pracy, którą przez ostatnich kilka lat wykonywaliśmy" - zaznaczył.
Wnuczka generała Maczka Karolina Maczek-Skillen przypomniała, że w tym roku mija 130 lat od urodzin gen. Maczka. "To piękny moment, żeby przekazać mundur do Muzeum Historii Polski. Dziadek nigdy nie mógł wrócić do Polski. Mundur wrócił sam, bez bohatera, który ten mundur nosił. Mundur brytyjski z polskimi znakami" - mówiła wzruszona Maczek-Skillen.
Zwróciła uwagę, że polscy żołnierze "nie czekali na to, aż inne kraje wyzwolą Polskę". "Mój dziadek mówił: żołnierz polski walczy o wolność wszystkich narodów, ale umiera tylko dla polskiej Ojczyzny" - podkreśliła.
Po długich staraniach Muzeum Historii Polski wzbogaciło się o: mundur, beret i pas należące do dowódcy 1. Dywizji Pancernej, legendarnego generała Stanisława Maczka. Mundur, dotychczas znajdujący się w zbiorach najbliższej rodziny generała, to uniform garnizonowy wzoru brytyjskiego, tzw. Service Dress. Był to strój do codziennego użytku, tak w koszarach, jak i podczas uroczystych okazji. Generał korzystał z niego m.in. w okresie, gdy 1 Dywizja Pancerna stacjonowała w Szkocji. Razem z mundurem przekazany został beret, stanowiący element umundurowania polowego, ale często łączony z uniformem garnizonowym.
Wydarzenie stanowiło kontynuację prac prowadzonych przez Muzeum Historii Polski nad upamiętnieniem generała Stanisława Maczka oraz 1 Dywizji Pancernej. W 2019 r. zaprezentowana została mobilna wystawa "Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze". Od czasu pierwszego pokazu w Warszawie, odwiedziła ona Bredę, Żagań, Wrocław, Tokarnię, Lublin i Gdynię. Również w 2019 r. premierę miały dwa filmy wyprodukowane przez Muzeum Historii Polski. Pierwszy z nich, dokument "Niepokonany. Opowieść o generale Stanisławie Maczku", otrzymał w 2020 r. nagrodę im. Janusza Kurtyki podczas Gali 27. konkursu o Nagrody SDP. Drugim filmem jest animacja "Marian na wojnie", opowiadająca o Marianie Walentynowiczu, twórcy postaci Koziołka Matołka, a w czasie II wojny światowej żołnierzu dywizji Maczka. W 2020 r. podczas 8. Zamojskiego Festiwalu Filmowego "Spotkania z historią" obraz ten otrzymał nagrodę za najlepszą animację.
W październiku 2021 r. odbyła się uroczysta inauguracja Memoriału Generała Maczka w Bredzie, współtworzonego przez Muzeum Historii Polski. Głównym elementem wystawy stałej Memoriału jest zrealizowana przez MHP interaktywna ściana multimedialna, na której wyświetlane są animacje opowiadające o losach sześciu żołnierzy 1 Dywizji Pancernej.
PAP/ho