Program stypendialny Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Gaude Polonia" jest adresowany do młodych (do 40. roku życia, w wyjątkowych wypadkach do 45. roku życia) twórców z Europy Środkowo-Wschodniej, w pierwszej kolejności z Białorusi i Ukrainy. Jego celem jest budowanie dobrych relacji Polski z jej sąsiadami na gruncie kultury, współpraca między środowiskami artystycznymi oraz promocja kultury polskiej. Program realizowany jest przez Narodowe Centrum Kultury, które w ramach stypendium zapewnia uczestnikom środki na zakup materiałów do pracy twórczej, indywidualnego tutora, zakwaterowanie oraz pieniądze na utrzymanie i własne wydatki.
We wtorek, w Pałacu Rzeczypospolitej odbyła się oficjalna gala XXIII programu "Gaude Polonia". Podczas uroczystości stypendyści odebrali dyplomy z rąk wiceministry Kultury i Dziedzictwa Narodowego Marty Cienkowskiej oraz dyrektora Narodowego Centrum Kultury Roberta Piaskowskiego. W gali uczestniczyli również reprezentanci Związku Artystów Scen Polskich, w tym prezes stowarzyszenia Krzysztof Szuster.
Wśród tegorocznych stypendystów znaleźli się artyści tworzący w różnych dziedzinach sztuki, takich jak film, sztuki wizualne, opieka nad zabytkami, literatura, muzyka, teatr i taniec. W tym roku, po raz pierwszy w historii programu jedną ze stypendystek została choreografka - Olesia Piskun z Ukrainy. Na wtorkowej gali podsumowującej XXIII edycję "Gaude Polonia" ogłoszono, że już niemal tysiąc artystów i artystek otrzymało stypendia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
"Wszyscy tutaj obecni wiedzą, jak ważne są dla nas stypendia Gaude Polonia, nie tylko w kontekście prowadzenia współpracy międzynarodowej, polityki kulturalnej partnerstwa wschodniego, ale przede wszystkim włączenia artystów Europy Środkowo-Wschodniej do naszego polskiego ekosystemu kultury" - powiedziała wiceministra Marta Cienkowska. Jak zaznaczyła, konflikty zbrojne i zmiany polityczne kształtują dzisiejszy krajobraz i są to "wyzwania, na które musi odpowiedzieć sektor kultury".
"Mamy ogromną satysfakcję oraz poczucie dumy i odpowiedzialności. Te stypendia budują nie tylko ważną przestrzeń współpracy, ale też podnoszą widzialność kultury naszych sąsiadów w Europie Zachodniej. Ta polityka, ta dyplomacja kulturowa, nie byłaby możliwa bez wsparcia ministerstwa kultury" - zaznaczył Robert Piaskowski. Podkreślił również, że przez 23 lata trwania programu "Gaude Polonia" wydano prawie tysiąc stypendiów. "W historii tych stypendiów mamy wspaniałych twórców. Największe nazwiska kultury tych krajów, a także początkujących twórców, wstępujących dopiero do salonów europejskich" - dodał.
"Związek Artystów Scen Polskich dziękuje serdecznie za kontynuację tego programu i bardzo prosi: nie kończcie państwo go nigdy" - mówił o stypendium "Gaude Polonia" prezes ZASP Krzysztof Szuster. Podczas uroczystości poinformował również o przyjęciu do polskiego stowarzyszenia, po raz pierwszy w jego historii, obywatelki Ukrainy - Olesi Piskunn, jednej ze stypendystek tegorocznej edycji programu.
Program "Gaude Polonia" został zainicjowany w 2003 roku. Z programu korzystają twórcy, którzy wykażą się znaczącym, udokumentowanym dorobkiem w swojej dziedzinie twórczości. Warunkami otrzymania stypendiów są ponadto interesująca koncepcja projektu stypendialnego, pozytywnie oceniona przez komisję oraz przynajmniej komunikatywna znajomość języka polskiego. Półroczny pobyt w Polsce umożliwia zagranicznym twórcom poznanie współczesnej kultury naszego kraju oraz doskonalenie warsztatu twórczego pod opieką uznanych artystów, pedagogów i tłumaczy oraz instytucji kultury w najważniejszych i największych ośrodkach kulturalnych.
We wszystkich dotychczasowych edycjach "Gaude Polonia" przyznano 962 stypendia. Wnioski do kolejnej edycji programu, realizowanej w 2025 r., przyjmowane są do 15 października 2024 r.
PAP/ho