Redakcja Polska

"Warto być przyzwoitym". 9 lat temu zmarł Władysław Bartoszewski - historyk, dyplomata i pisarz

26.04.2024 13:41
Dziewięć lat temu zmarł Władysław Bartoszewski, historyk, dyplomata, dziennikarz i pisarz. Podczas II wojny światowej działał w Polskim Państwie Podziemnym, współpracował z Radą Pomocy Żydom "Żegota". Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Był orędownikiem dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego, kawalerem Orderu Orła Białego. Miał honorowe obywatelstwo państwa Izrael i tytuł "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata". Jego dewiza życiowa brzmiała: "warto być przyzwoitym".
Władysław Bartoszewski
Władysław BartoszewskiFoto: Krystian Maj/Forum

Wykładał historię Polski na uniwersytetach krajowych, i jako profesor wizytujący - za granicą. Po 1989 roku dwukrotnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych, był ambasadorem Rzeczpospolitej w Austrii, a także senatorem IV kadencji. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, był też wieloletnim przewodniczącym Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Od 2007 roku pełnił funkcję pełnomocnika premiera do spraw dialogu międzynarodowego.

W czasie II wojny światowej w 1940 roku Władysław Bartoszewski został aresztowany i wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie przebywał sześć miesięcy. Od sierpnia 1942 roku był żołnierzem Armii Krajowej i współpracownikiem Rady Pomocy Żydom "Żegota". Po upadku Powstania Warszawskiego opuścił stolicę, by kontynuować działalność konspiracyjną.

Po wojnie, prześladowany przez komunistyczny reżim, pod zarzutem szpiegostwa spędził w więzieniach łącznie sześć i pół roku (w latach 1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. Działał w opozycji demokratycznej, był internowany w stanie wojennym.

Napisał około 50 książek, opublikował blisko 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat niemieckiej okupacji, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich. Wygłosił szereg odczytów na forach międzynarodowych.

Władysław Bartoszewski był laureatem wielu wyróżnień, w 1966 roku otrzymał tytuł "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata", przyznany przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. W 1995 roku został uhonorowany Orderem Orła Białego. W latach 2011-2015 pełnił funkcję Kanclerza Orderu Orła Białego.

Zmarł 24 kwietnia 2015 roku. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

PAP/IAR/dad

Pierwsze w historii włoskie tłumaczenie "Odprawy posłów greckich" Kochanowskiego

23.04.2024 15:24
We Włoszech ukazało się pierwsze w historii tłumaczenie "Odprawy posłów greckich" Jana Kochanowskiego. Tragedię z drugiej połowy XVI wieku przełożył wykładowca polonistyki na uniwersytecie w Bolonii profesor Andrea Ceccherelli. W rozmowie z PAP zapowiedział dalsze publikacje.

Na cmentarzu św. Botwida pożegnano Polaka zamordowanego w Sztokholmie

25.04.2024 19:10
Na cmentarzu św. Botwida w Huddinge pod Sztokholmem pożegnano w czwartek Polaka zamordowanego na początku kwietnia w stolicy Szwecji. Uroczystości pogrzebowe uświetniła słynna szwedzka piosenkarka Carola, laureatka konkursu Eurowizji.

Wisława Szymborska najczęściej czytaną poetką we Włoszech. "To zjawisko kultury masowej"

26.04.2024 13:27
Wisława Szymborska jest w tej chwili najczęściej czytaną we Włoszech poetką, również jeśli weźmiemy pod uwagę poetów włoskich - mówi dyrektor Włoskiego Instytutu Kultury w Warszawie Fabio Troisi. - To zjawisko kultury masowej - dodał.