"Planowane są rozprawy dzisiaj, jutro i w środę. Dalsze plany będą znane później" – powiedziano PAP telefonicznie w grodzieńskim sądzie. Proces toczy się przed sądem obwodowym, jednak posiedzenia sądu odbywają się w sądzie dzielnicy Oktiabrskiej ze względu, jak wyjaśniono, na brak wolnych sal w budynku.
W ubiegłym tygodniu rozprawy odbyły się w środę, czwartek i piątek – taką informację podała kancelaria sądu. Proces toczy się za zamkniętymi drzwiami, co oznacza, że ani bliscy, ani media, nie mogą w nim uczestniczyć. Adwokaci nie mogą udzielać informacji na temat przebiegu postępowania.
Według danych z minionego piątku proces ma się odbywać codziennie w dni robocze. Potwierdziła to również rodzina.
List od aresztowanego
Żona Poczobuta, Oksana, otrzymała od męża list, napisany w przerwie pierwszego dnia procesu - 16 stycznia. Poczobut napisał w nim, że rozprawy będą się najpewniej odbywać w różnych sądach, a on sam nie będzie miał możliwości wysyłania listów, ponieważ w ciągu dnia będzie przebywać poza celą.
Innych informacji oprócz terminów rozpraw i ich miejsca sąd nie udziela. Decyzją sędziego Dzmitryja Bubienczyka proces został utajniony podczas pierwszego posiedzenia 16 stycznia. Wnioskował o to prokurator.
Pokazowy proces
Poczobut - członek zarządu zdelegalizowanego przez białoruskie władze Związku Polaków na Białorusi i znany dziennikarz, współpracujący m.in. z Gazetą Wyborczą i TVP Polonia, od 25 marca 2021 r., przebywa w białoruskim areszcie. Jest oskarżony z dwóch artykułów kodeksu karnego Białorusi o "wzniecanie nienawiści" oraz wzywanie do sankcji i działań na szkodę Białorusi. Grozi mu kara do 12 lat pozbawienia wolności.
W październiku działacz polskiej mniejszości został przewieziony do grodzieńskiego aresztu przy więzieniu nr 1. Wcześniej Poczobut przebywał w aresztach w Żodzinie i w Mińsku.
Działacz Związku Polaków na Białorusi został początkowo oskarżony o "podżeganie do nienawiści", w tym "rehabiltację nazizmu", a potem także o wzywanie do sankcji i działań na szkodę Białorusi. W październiku 2022 r. został przez władze wpisany na białoruską listę "osób zaangażowanych w działalność terrorystyczną".
Jak pisze centrum praw człowieka Wiasna, według prokuratury "przewiny" Poczobuta miały polegać na tym, że nazwał agresją napaść ZSRR na Polskę w 1939 r., pisał artykuły o protestach na Białorusi i działaczach polskiego podziemia w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu, występował w obronie polskiej mniejszości w tym kraju.
Proces Poczobuta był dwukrotnie przenoszony. Początkowo miał się rozpocząć 28 listopada, potem – 9 stycznia, ostatecznie ruszył 16 stycznia.
Starania polskiego MSZ
Po rozpoczęciu procesu polskie MSZ po raz kolejny zaapelowało o uwolnienie Poczobuta i powtórzyło, że jest on niewinny, a prowadzone przeciwko niemu postępowanie jest motywowane polityczne.
"Ministerstwo Spraw Zagranicznych z rozczarowaniem przyjmuje informację o rozpoczęciu procesu Andrzeja Poczobuta przed białoruskim sądem w dniu 16 stycznia br. Andrzej Poczobut przebywa w areszcie od marca 2021 r., a zarzuty formułowane wobec niego są nieprawdziwe i motywowane politycznie" – podano w komunikacie MSZ.
PAP/dad