Lato z Radiem 2020

"Lato z Radiem" w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Ostatnia aktualizacja: 10.07.2020 12:06
Ile samolotów liczy największa kolekcja statków powietrznych w Polsce? Jak wygląda "najsłodszy" samolot, którym latały słynne czekoladki do Wiednia? Czym latali nasi piloci podczas Bitwy o Anglię? By znaleźć odpowiedzi na te pytania udaliśmy się do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Roman Czejarek w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Roman Czejarek w Muzeum Lotnictwa Polskiego w KrakowieFoto: Polskie Radio

W 1964 roku Aeroklub Krakowski zorganizował na terenie byłego lotniska Rakowice-Czyżyny wielką Wystawę Lotniczą. Eksponaty lotnicze zaczęto gromadzić już rok wcześniej. Po zakończeniu wystawy, w oparciu o zgromadzone zbiory, powstał Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego przy Aeroklubie Krakowskim. W 1967 roku Ośrodek został przejęty przez Naczelną Organizację Techniczną i nazwany "Muzeum Lotnictwa". 

Jedno z najstarszych stałych lotnisk w Europie

Placówka zajmowała mały fragment terenu i część obiektów dawnego lotniska wojskowego Rakowice-Czyżyny. Było to jedno z najstarszych stałych lotnisk w Europie. Założone zostało w 1912 roku dla potrzeb lotnictwa Austro-Węgier. Na przełomie XIX i XX wieku na tym terenie stacjonował forteczny oddział balonowy 2 Pułku Artylerii Fortecznej twierdzy Kraków. W 1912 roku dowództwo austriackie utworzyło tu Flugpark 7.

W 1917 roku lotnisko na Rakowicach stało się jednym z punktów etapowych pierwszej w Europie regularnej pocztowej linii lotniczej łączącej Wiedeń z Kijowem i Odessą. Pod koniec tego roku baza lotnicza przeszła pod komendę polskich władz wojskowych, stając się tym samym pierwszym lotniskiem niepodległej Polski. Zaczęto na nim organizować pierwszą na ziemiach polskich jednostkę lotniczą nazwaną "1 Eskadra Bojowa".

W 1939 roku, we wrześniu, obiekt został zbombardowany przez niemieckie bombowce. W okresie II wojny światowej był wykorzystywane przez niemiecką Luftwaffe. W styczniu 1945 roku lotnisko zajęli Rosjanie. W połowie tegoż roku przekazali je polskim władzom wojskowym. W 1963 roku lotnisko Rakowice-Czyżyny zostało zlikwidowane z powodu rozbudowy kombinatu metalurgicznego i towarzyszących mu osiedli mieszkaniowych. Podjęto decyzję o utworzeniu na części jego terenu muzeum.

Jeden z najnowocześniejszych obiektów w Polsce

W 2010 roku do użytku oddano nowy Gmach Główny. Obiekt z lotu ptaka przypomina formą wirujące śmigło. To jeden z najnowocześniejszych, stworzonych od podstaw, obiektów muzealnych w Polsce. Wprowadza widzów w świat dawnego lotniska, przygotowuje ich do odwiedzenia m.in.: ekspozycji samolotów z okresu I wojny światowej, statków powietrznych zgromadzonych w głównym hangarze ekspozycyjnym i jednej z największych na świecie kolekcji silników lotniczych.

W nowym budynku zostało zaprezentowanych 21 statków powietrznych, m.in. jeden z pierwszych samolotów francuskich - Blériot XI (skonstruowany w 1909 roku), polski RWD‑13 z lat 30. (jeden z dwóch zachowanych na świecie egzemplarzy) czy uważany za pierwszy w powojennej Polsce nowoczesny samolot krajowej konstrukcji – TS‑8 Bies. 

Najsłodszy samolot w przestrzeni powietrznej

Jednym z ciekawszych eksponatów jest polski samolot sportowo-turystyczny RWD-13. Dlaczego nazywany jest "słodkim"? - Samolotów RWD-13 wyprodukowano 83 egzemplarze. My mamy jeden z dwóch zachowanych. Jednym z użytkowników tych samolotów przed wojną, w latach 30., były Zakłady Cukiernicze Emila Wedla - powiedział Jarosław Dobrzyński z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. 

Co ciekawe, samolot ma rejestrację: SP-WDL. Gdzie latały wedlowskie czekoladki? - Były one przewożone do salonów firmowych Wedla. Również były transportowane - by zachować świeżość - z Zakładów Wedla w Warszawie do Gdyni, na pokłady transatlantyków, które pływały przede wszystkim do Ameryki Północnej i Ameryki Południowej - wskazał Dobrzyński. Dlaczego RWD-13 ma składane skrzydła?

Rozmówca Romana Czejarka opowiedział także o Kukułce. To samolot amatorski, który zbudował we własnym mieszkaniu, w pokoju córki, w Lesznie Eugeniusz Pieniążek. Pieniążek, z powodu szykan władz, tym samolotem 13 września 1971 roku nielegalnie opuścił terytorium Polski, przez Słowację i Węgry dotarł do Suboticy w Jugosławii. Kto wymyślił nazwę Kukułka?

Salonka Władysława Gomułki i samolot-legenda

W Muzeum Lotnictwa Polskiego można też zobaczyć... salonkę Władysława Gomułki. - Samolot Il-14 był używany przez lotnictwo transportowe do przewożenia VIP-ów, między innymi właśnie I sekretarza, w latach 60. Jest on wyposażony trochę inaczej niż wersja pasażerska. Jednak wciąż wyposażenie to jest dość siermiężne. Komfort lotu nie był zbyt duży - zwrócił uwagę Dobrzyński. Jak eksponat trafił do muzeum?

Na szlaku naszej wycieczki po Muzeum Lotnictwa Polskiego nie mogło zabraknąć samolotu-legendy. Republic F-105 Thunderchief  był największym kiedykolwiek produkowanym jednomiejscowym i jednosilnikowym samolotem myśliwsko-bombowym. - Amerykanie wykorzystywali ten samolot podczas wojny w Wietnamie do nalotów na Wietnam Północny. Naszym latał Amerykanin polskiego pochodzenia - powiedział nasz przewodnik. Kim był pilot?

Z jakiego samolotu wyskoczył Franek Dolas? W jakim filmie można zobaczyć jeden z eksponatów Muzeum Lotnictwa Polskiego? Zapraszamy do wysłuchania całej audycji!

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Profil: Strefa Przestrzeni

***

Lato z Radiem 2020

Dziennikarze Jedynki wyruszają w Polskę, by od poniedziałku do soboty, do końca sierpnia, odwiedzać najciekawsze turystycznie, historycznie i kulturowo miejsca w kraju. To, które miejsca znajdą się na mapie reporterskich wyjazdów, zależy od Słuchaczy biorących udział w plebiscycie Turystyczna Lista Przebojów PL!

TLP powstaje dzięki Państwu. Czekamy na zgłoszenia interesujących miejsc w Państwa regionach i pomysłów na spędzanie czasu wolnego dla całych rodzin! Zdjęcia i filmiki pięknych, nieodkrytych dotąd miejsc można przesyłać za pośrednictwem internetowego formularza na stronie turystycznego plebiscytu.

Relacje reporterskie z wyjazdów w wybrane regiony Polski można śledzić na antenie radiowej Jedynki, pod adresem latozradiem.pl oraz w mediach społecznościowych Polskiego Radia.

. 

***

Tytuł audycji: Lato z Radiem 

Prowadzi: Sława Bieńczycka

Reporter w terenie: Roman Czejarek

Data emisji: 10.07.2020 r.

Godzina emisji: 9.00 -12.00

Jedynka/muzeumlotnictwa.pl/kk

Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy, możesz być pierwszy!
aby dodać komentarz
brak
Czytaj także

Szlakiem Turystycznej Listy Przebojów. - "Lato z Radiem" w Pałacu Herbsta w Łodzi

Ostatnia aktualizacja: 04.07.2020 13:20
W "Lecie z Radiem" odwiedzamy m.in. miejsca zgłoszone przez naszych słuchaczy do Turystycznej Listy Przebojów PL. Wraz z Grzegorzem Frątczakiem wybraliśmy się do neorenesansowej willi w Łodzi - Muzeum Pałacu Herbsta, który stanowi jeden z najpiękniejszych zabytkowych obiektów w mieście. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Lato z Radiem": kuchnia i historia 400 lat kamedułów w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 06.07.2020 12:30
Wraz z Małgorzatą Raduchą odwiedziliśmy Pustelnię Złotego Lasu w Rytwianach. Można tu smacznie zjeść, pospacerować przy śpiewie ptaków, poznać kamedulską historię, a także skupić się na modlitwie i kontemplacji. Pustelnia Złotego Lasu to doskonałe miejsce na odpoczynek, regenerację sił fizycznych i psychicznych. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Lato z Radiem" w Muzeum Mydła i Historii Brudu w Bydgoszczy

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2020 12:30
Kiedyś słynne było powiedzenie "częste mycie skraca życie", niektórzy upraszczali, mówiąc "w brudzie cieplej", a jeszcze inni dawali przykład, że "krowa się nie myje, a żyje".  Dziś w "Lecie z Radiem" odwiedzamy Bydgoszcz, a tam historia mydła i brudu!
rozwiń zwiń
Czytaj także

Perła północnego Mazowsza. "Lato z Radiem" w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze

Ostatnia aktualizacja: 09.07.2020 13:20
Miejsce idealne dla wszystkich zakochanych.. Muzeum Romantyzmu w Opinogórze kryje w sobie wiele ciekawych historii związanych przede wszystkim z wybitnym poetą Zygmuntem Krasińskim czy z Napoleonem Bonaparte. W "Lecie z Radiem" razem z Martą Januszewską zwiedziliśmy kompleks pałacowo-zamkowy i opowiedzieliśmy o historii rodu Krasińskich. 
rozwiń zwiń