Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Izabella Mazurek 15.01.2021

"Ciała śpią, dusze czuwają" - głosi napis nad wejściem do grobów królewskich

Taki napis w języku łacińskim – Corpora dormiunt vigilant animae – widnieje na baldachimie nad wyjściem z grobów królewskich na Wawelu. 15 stycznia 1734 roku, dokonano ostatnich trzech pochówków królewskich. 
Sarkofag króla Jana II Sobieskiego w Katedrze na Wawelu. Kraków, 2019Sarkofag króla Jana II Sobieskiego w Katedrze na Wawelu. Kraków, 2019Adam Wojnar/Polska Press/East News

Do grobowców złożono szczątki Jana III Sobieskiego wraz z żoną Marią Kazimierą, pochowano także Augusta II Mocnego. Tak została zamknięta piękna karta królewskich pochówków w tym świętym dla Polaków miejscu.

Fakt ten nie oznacza, że miejsce pochówku zostało zamknięte na zawsze. W późniejszych wiekach, w późniejszych latach chowano tam inne znamienite osoby ważne dla historii Polski. Wszystkie miejsca są otwarte dla tych, którzy z poczucia patriotyzmu i z szacunkiem chcą odwiedzić groby królewskie, przystanąć w zadumie nad grobami znamienitych Polaków, którzy w ostatnich dwu wiekach oddali swe życie dla Polski, ale królami nie byli. Jak twierdzą historycy – byli im równi czynami i tragiczną śmiercią.

Niepojęta jest siła łacińskiego stwierdzenia – podczas zwiedzania tego miejsca doznaje się nieodpartego wrażenie, że ci wszyscy Wielcy są z nami, że czuwają nad nami i nad losem Polski... a przy niejednym grobie łza ciśnie się do oka i głos zamiera w krtani... i przychodzi myśl nader oczywista, że obowiązkiem każdego Polaka powinno być choć raz odwiedzić naszych bohaterów.

Groby znajdują się w siedmiu Kryptach pod katedrą wawelską w Krakowie – czyli Bazyliką archikatedralną św. Stanisława i św. Wacława. Była ona także miejscem ich koronacji. Pochowanych jest tutaj 17 królów Polski. Wraz z nimi pochowani zostali także członkowie ich rodzin, biskupi krakowscy wraz ze św. Stanisławem ze Szczepanowa. W podziemiach Bazyliki, gdzie znajdują się Krypty z grobami królewskimi, jest też Krypta wieszczów polskich. Pochowano tam Adama Mickiewicza (1890) i Juliusza Słowackiego (1927). Wmurowano także pamiątkowe tablice Cypriana Kamila Norwida i Fryderyka Chopina.

Podczas niewoli, w okresie zaboru austriackiego próbowano przeforsować pomysł przeniesienia grobów królewskich do kościoła świętych Piotra i Pawła, a z katedry uczynienia kościoła garnizonowego. Szczęściem te plany nie zostały zrealizowane. Dokonywano dalszych pochówków i w 1817 sprowadzono zwłoki księcia Józefa Poniatowskiego. Sarkofag znajduje się w Krypcie św. Leonarda. W tejże Krypcie pochowano także generała Tadeusza Kościuszkę w 1818. W 1993 roku pochowano w przygotowanym uprzednio sarkofagu generała Władysława Sikorskiego.

Zwiedzić możemy też Krypty Stefana Batorego i rodziny Władysława IV. Krypta Zygmuntowska zaś mieści prochy Zygmunta II Augusta, Anny Jagiellonki, Anny Austriaczki i Stanisława Leszczyńskiego, a także, za romańskim murem Augusta II Mocnego. W Krypcie Wazów odwiedzić możemy między innymi sarkofagi Zygmunta III Wazy i Jana Kazimierza Wazy.

Jest też bardzo ważna dla Polaków Krypta pod Wieżą Srebrnych Dzwonów, gdzie pochowano w 1935 roku marszałka Józefa Piłsudskiego. Ostatnim pochówkiem tamże było złożenie w pięknym sarkofagu tragicznie zmarłych prezydenta Lecha Kaczyńskiego i Jego żonę Marię Kaczyńską w 2010 roku.

Pokój Ich duszom. Piękne to miejsce dla Polaków, choć smutne ostatnimi zdarzeniami. Tak bardzo chcielibyśmy mieć Ich wszystkich z nami, razem. Pamiętajmy, że ciała śpią jedynie, a dusze Ich czuwają.

PP