Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 21.08.2023

Lublin. Odnaleziono pozostałości średniowiecznej baszty

Archeolodzy prowadzący badania kamienicy przy ul. Jezuickiej na lubelskim Starym Mieście znaleźli pozostałości średniowiecznej baszty. "To znaczące odkrycie" – powiedział PAP lubelski wojewódzki konserwator zabytków Dariusz Kopciowski.

Kopciowski poinformował, że relikty baszty odsłonięto przy południowej ścianie oficyny kamienicy przy ul. Jezuickiej 15 w Lublinie.

- Były przypuszczenia, że pozostałości tej baszty czworobocznej znajduje się w strukturach tego budynku, ale okazuje się, że wychodziła na zewnątrz, od podwórza, za tylną elewacją – powiedział.

Jak ustalono, ściana oficyny posadowiona jest na fragmencie muru obronnego.

Czytaj także: 

Cenne znaleziska 

Konserwator przekazał, że podczas badań odkryto także m.in. nowożytne numizmaty, plomby towarowe, pieczęć herbową, nowożytną kłódkę o nietypowej formie i ozdobne kucia nowożytnych sakiew.

- Równolegle z pracami archeologicznymi prowadzone są badania architektoniczne i konserwatorskie, w trakcie których zostaną zlokalizowane kolejne pozostałości baszty oraz systemu umocnień Lublina – poinformował konserwator dodając, że wnioski z badań będą uwzględnione w przygotowywanym projekcie budowlanym. - Wszystkie cenne dla historii miasta relikty zostaną zachowane i wyeksponowane – zapowiedział.

Zdaniem Kopciowskiego, posesja nigdy nie była do końca rozpoznana archeologicznie.

Baszta czworoboczna w tym miejscu – podał konserwator – widnieje na panoramie Lublina Brauna i Hogenberga, która została wydana w Kolonii w 1618 roku. Piętrowa, nakryta dachem namiotowym budowla ukazana jest w pobliżu Furty Gnojnej, blisko prezbiterium kościoła klasztornego ojców jezuitów – obecnej archikatedry.

Baszta jezuitów

- Najprawdopodobniej ta właśnie baszta została wymieniona w przywileju Stefana Batorego nadanego jezuitom w 1585 roku. Przywilej ów zezwalał na budowę zespołu jezuickiego poza murami miasta od południa wraz z pozwoleniem wykorzystania istniejących na tym odcinku kilku dzieł obronnych w tym Furty Jezuickiej, baszty półokrągłej i przedmiotowej basztki czworobocznej – wyjaśnił Kopciowski. Dodał, że zakonnicy z czasem zamienili basztę w wieżę ustępową połączoną z kanałem ściekowym.

Przyległa do murów miejskich kamienica przy ul. Jezuickiej 15 – wskazał konserwator – w 1645 r. została włączona do kolegium ojców jezuitów i w rękach zakonników pozostawała do połowy XVIII w.

- Jezuici zaadaptowali wnętrze kamienicy do własnych potrzeb mieszkalnych oraz na poziomie parteru budynek skomunikowali z kościołem oraz szkołami jezuickimi" – uzupełnił. Natomiast ujednoliconą i wspólną elewację kamienica i kolegium jezuickie uzyskały po pożarze z 1754 r.

Jak podali autorzy pracy "Mury miejskie Lublina", za datę końcową budowy fortyfikacji przyjmuje się 1370 – rok śmierci Kazimierza III Wielkiego. Znaczenie militarne murów zanikało w XVI-XVII w. Większość obiektów rozebrano w XIX w.

PAP/Piotr Nowak/bm