Mechanizm z Antykithiry został odnaleziony przez greckich nurków w 1900 roku. Wydobyto go z wraku rzymskiego statku, datowanego na przełom II i I wieku p.n.e. Do naszych czasów przetrwała część urządzenia wielkości pudełka po butach, składająca się z 82 części, w tym 30 kół zębatych.
Elementy mechanizmu rozmiarem przypominają te, które stosuje się w zegarmistrzostwie od XVIII wieku naszej ery - mają od 1 do 17 cm średnicy. To właśnie poziom wyrafinowania mechanizmu budzi największy podziw naukowców. Nie wiadomo, w jaki sposób 2000 lat temu skonstruowano puste w środku tuleje, umieszczane jedna w drugiej, które wprawiały w ruch wskazówki.
- Dystans pomiędzy złożonością tego urządzenia a innymi wykonanymi w tym samym czasie jest nieskończony - ocenia prof. Adam Wojcik z zespołu, który przygotował model 3D mechanizmu.
Kalkulator astronomiczny
Maszyna odwzorowywała ruch pięciu planet znanych Grekom oraz Słońca. Co więcej pozwalała przewidzieć fazy Księżyca oraz zaćmienia Słońca i Księżyca. Dzięki temu określano daty świąt i wydarzeń cyklicznych, takich jak Igrzyska Olimpijskie Maszyna opierała się na założeniach teorii geocentrycznej, wedle której planety i Słońce krążyły wokół Ziemi, oraz na obliczeniach greckiego astronoma i filozofa Parmenidesa.
Dotychczas udało się skonstruować mechaniczny model, który wyjaśniał, do czego służył tylny panel mechanizmu. Dzięki przygotowanemu przez brytyjskich naukowców z University Collage London modelowi 3D udało się określić również zadania przedniego panelu urządzenia.
Nie wiadomo kto, ani w jaki sposób, skonstruował tę niezwykle skomplikowaną maszynę. Jedna z hipotez przypisuje autorstwo mechanizmu Archimedesowi. Genialny grecki wynalazca został zamordowany przez rzymskiego żołnierza po upadku Syrakuz. To wyjaśniałoby dlaczego greckie urządzenie zostało odnalezione we wraku rzymskiego statku.
LiveScience.com/bm