Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Bartłomiej Makowski 22.11.2021

Egipt. Zaginiona "świątynia słońca" odkryta przez archeologów PAN

Miejsca kultu solarnego bóstwa Ra odegrały przełomową rolę w historii cywilizacji nad Nilem. Pozostałości jednego z nich odnaleziono na stanowisku Abu Gurab, 20 km na południe od Kairu. Z badań wynika, że budynek zniszczono, a na jego miejscu wzniesiono nowe miejsce kultu. 

W 1898 roku archeolodzy pracujący na tym stanowisku odkryli świątynię słońca Niuserre, szóstego króla z V dynastii, który rządził Egiptem w latach 2400-2370 p.n.e. Odkrycie naukowców Polskiej Akadamii Nauk dowodzi, że powstała ona na innej świątyni słońca.

Świątynia z czasów Niuserre była zbudowana z kamienia. Odkrytą przez Polaków konstrukcję wzniesiono niemal w całości z cegieł. Zdaniem kierownika badań dr Massimiliano Nuzzolo z Centrum Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN różnice w użytym materiale sugerują, że budowniczym świątyni nie był faraon Niuserre. 

Hatszepsut Świątynia Forum 1200.png
Egipt. Polscy archeolodzy odnaleźli cenne artefakty w pobliżu świątyni Hatszepsut

Wśród znalezisk odkrytych w pozostałościach świątyni znajdują się pieczęcie z inskrypcjami wskazującymi na poprzedników Niuserre. Odnaleziono je na plombach słojów oraz kolumnach i portykach świątyni. Na stanowisku odnaleziono dziesiątki ceramicznych słojów wypełnionych błotem używanym w celach rytualnych. 

Znaleziska w świątyni datowane są na dwa pokolenia przed rządami Niuserre. Najprawdopodobniej faraon rozebrał poprzednią świątynię, by na jej miejscu postawić nowy monument. 

- Świątynia była poświęcona solarnemu bóstwu Ra. Poprzez budowę świątyni faraon legitymizował swoją władzę jako jedyny syn boga słonecznego na Ziemi. Zatem pośrednio świątynia służyła jako miejsce deifikacji samego króla - powiedział dla CNN prowadzący badania dr Massimiliano Nuzzolo.

Jak podkreślił badacz, źródła historyczne sugerują, że było sześć świątyń solarnych, ale dotąd odkryto zaledwie dwie z nich. Niewykluczone, że pozostałe świątynie również wzniesiono z cegieł, co mogło przyczynić się do tego, że są dziś trudne do zlokalizowania. 

Dzięki dalszym pracom zespół ma nadzieję dowiedzieć się, który król był odpowiedzialny za budowę świątyni. Z kolei dzięki badaniom ceramiki naukowcy mają nadzieję dowiedzieć się więcej na temat życia codziennego i wierzeń w czasach funkcjonowania świątyni. 

Wykopaliska są częścią wspólnej misji Uniwersytetu w Neapolu L'Orientale i Polskiej Akademii Nauk.

"Świątynie solarne były budowane w ciągu stosunkowo krótkiego okresu długości około stulecia podczas panowania V dynastii (połowa III tysiąclecia p.n.e., przez badaczy zazwyczaj nazywany okresem Starego Państwa) i odegrały przełomową rolę zarówno w religijnym, jak i ekonomicznym aspekcie życia w ówczesnym Egipcie. Budowle te zostały jednak nagle opuszczone do końca panowania V dynastii, a przez kilka pokoleń nie zastąpiono ich innymi porównywalnymi budowlami.

Najważniejszym aspektem funkcjonowania świątyń solarnych był fakt, iż stanowiły pierwsze sanktuaria w cywilizacji faraońskiej, które przeznaczone były wyłącznie do sprawowania kultu solarnego boga Ra. W ciągu całej historii Egiptu bóg ten był uznawany za najwyższe bóstwo kreacyjne, zaś świątynie ku jego czci wznoszono na terenie całego kraju" czytamy w opisie projektu "Świątynie Solarne" Narodowego Centrum Nauki. 

CNN/bm