Jak dowodzą naukowcy, świeżo upieczonym mamom już w ciągu kilku miesięcy powiększają się struktury mózgu odpowiedzialne za motywację, emocje i zachowania opiekuńcze.
Naukowcy z prestiżowego Uniwersytetu Yale we współpracy z kolegami z innych amerykańskich uczelni przeprowadzili badania w grupie 19 kobiet, które urodziły dziecko w szpitalu uniwersyteckim - w 10 przypadkach chłopca, a w 9 - dziewczynkę.
Średnia wieku mam wyniosła nieco ponad 33 lata. Wszystkie kształciły się średnio przez 18 lat, wszystkie karmiły piersią, niemal połowa z nich miała już starsze dziecko i u żadnej nie zaobserwowano poważnej depresji poporodowej.
Każda z badanych została poproszona, by z listy przymiotników wybrała słowa najlepiej opisujące jej dziecko oraz doświadczenia związane z byciem mamą. Wśród pozytywnych słów na temat malucha znalazły się m.in. "piękne", "idealne", "doskonałe", "wyjątkowe", a na temat macierzyństwa - "szczęśliwa", "zadowolona", "dumna".
Mamom dwukrotnie wykonano badanie mózgu z użyciem rezonansu magnetycznego – między drugim a czwartym tygodniem oraz między trzecim i czwartym miesiącem po porodzie. Dzieki temu naukowcy zaobserwowali, że wraz z upływem czasu zwiększyła się objętość istoty szarej w kilku obszarach mózgu. Były to: kora przedczołowa (odpowiada za rozumowanie i ocenianie), płaty ciemieniowe (regulują całościowy odbiór bodźców zmysłowych), a także elementy śródmózgowia, jak podwzgórze (odpowiedzialne za motywację). Urosło także jądro migdałowate i substancja czarna, odpowiedzialne za przetwarzanie emocji i bodźców sprawiających przyjemność.
Największy wzrost odnotowano u kobiet, które były najbardziej zachwycone swoim dzieckiem i macierzyństwem.
Wzrost wielkości pewnych ośrodków mózgu nie jest nowiną - z badań na zwierzętach wynika, że elementy wchodzące w skład śródmózgowia odgrywają ważną rolę w rozwoju instynktów rodzicielskich, a np. ubytki w podwzgórzu osłabiają u matek motywację do opieki nad dzieckiem.
Autorzy pracy podkreślają, że u osób dorosłych objętość istoty szarej zwykle nie ulega zmianie w tak krótkim okresie bez wyraźnej przyczyny - np. intensywnej nauki, uszkodzenia, choroby mózgu lub dużej zmiany środowiska. Stymulacja, jakiej dostarcza niemowlę, może byc taką własnie wyraźną przyczyną. Również czynniki hormonalne, takie jak wzrost poziomu estrogenu, oksytocyny i prolaktyny po porodzie, mogą czynić mózg kobiety bardziej podatnym na przebudowę.
- Przyszłe badania w grupie matek, które adoptowały dziecko powinny pomóc lepiej zrozumieć, jaką rolę w tym procesie odgrywają zmiany hormonalne po porodzie, a jaką interakcje z dzieckiem - komentuje główny autor pracy dr Pilyoung Kim.
Dzięki temu można będzie odpowiedzieć na pytanie, czy to mózg zmienia zachowanie matki, czy jej zachowanie wpływa na zmiany w mózgu.
O wynikach badań nad mózgiem matek informuje pismo "Behavioral Neuroscience".
(ew)