Budzący grozę koczownicy zamieszkujący peryferia znanego w antyku świata. Byli przerażającymi przeciwnikami - atakowali wrogów z grzbietów koni, używając łuków kompozytowych. Jeszcze straszniejsze były ich poczynania z ciałami poległych przeciwników: Scytowie mieli wypijać ich krew, a odciętymi głowami przyozdabiać konie. Opisując wojnę Scytów z Persami, grecki uczony Herodot nadmieniał, że nomadzi zbierają ludzkie skalpy jako trofeum. Ale na tym nie koniec. Jak wskazywał Grek, nazywany "Ojcem historii", Scytowie mieli z wycinanych bawolim żebrem skór wrogów przygotowywać sobie odzież i kołczany.
Scytowie wytwarzali kołczany z ludzkiej skóry
Do tej pory historycy podchodzili z rezerwą do makabrycznej relacji swojego antycznego poprzednika (nic dziwnego, w swoich dziełach opisywał też np. smoki), ale najnowsze badania dowodzą, że Herodot mógł mieć rację.
Międzynarodowy zespół uczonych z Uniwersytetu Kopenhaskiego, Ukraińskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Cambridge i Uniwersytetu w Padwie dokonał analizy 45 próbek skóry z 18 scytyjskich pochówków w 14 miejscach na południu Ukrainy. Pochówki te odkrywano na przestrzeni kilku ostatnich dekad.
Zespół przeanalizował skórzane przedmioty odnalezione w kurhanach, w tym kołczany na strzały - jeden z najważniejszych atrybutów scytyjskiego wojownika. Przebadano skład chemiczny skóry wykorzystanej do ich produkcji. Wyniki były zaskakujące. Jak się okazało, dwie próbki skóry z kołczanów zostały wykonane z ludzkiej skóry. Do budowy kołczanów wykorzystano także skórę pochodzenia zwierzęcego, w tym owczego, koziego, bydlęcego i końskiego.
- Nasze wyniki wydają się potwierdzać twierdzenie Herodota - ocenili naukowcy w artykule opublikowanym w czasopiśmie "PLOS One".
Czytaj także:
Kim byli Scytowie?
Scytowie zamieszkiwali olbrzymie stepy ciągnące się od Dunaju na zachodzie, po góry Ałtaj na wschodzie i Kaukaz na południu. Jak wynika z badań archeologicznych, Scytowie zamieszkiwali również tereny dzisiejszej Polski.
Pierwsze wzmianki na ich temat sięgają VII w. p.n.e. i mówią o walkach Scytów z Asyryjczykami. Koczowniczy lud słynął z waleczności (stąd u Greków przeświadczenie, że wywodzą się oni od Heraklesa) i niezwykłych umiejętności jeździeckich. Najbardziej rozwinięte organizmy państwowe stworzyli w pierwszym wieku naszej ery na obszarze Krymu. Schyłek kultury scytyjskiej datowany jest na początkowe wieki naszej ery.
Scytowie nie byli tylko półdzikimi nomadami. Wywarli duży wpływ na kultury swoich potężnych sąsiadów, rozpowszechniając nowe technologie, takie jak siodła i inne usprawnienia do jazdy konnej. Byli też pierwszymi znanymi użytkownikami i wytwórcami łuków kompozytowych. Pozostawili po sobie kunsztownie zdobione dzieła sztuki użytkowej: uprzęże, klamry, naczynia. Starożytne imperia greckie, rzymskie, perskie i chińskie pozostawiły po sobie wiele źródeł opisujących zwyczaje i praktyki budzących postrach konnych wojowników, którzy przybyli z głębi Eurazji.
Czy Scytowie zamieszkiwali ziemie obecnej Polski?
W ostatnich latach odkryto dowody świadczące o obecności Scytów również na ziemiach współczesnej Polski. W 2023 roku odkryto grób wojownika z tzw. scytyjskiego kręgu kulturowego sprzed 2,5 tys. lat odkryto w Sobiecinie pod Jarosławiem (woj. podkarpackie). Z kolei w Chotyńcu znajdują się pozostałości grodziska, które utożsamiane jest z kulturą scytyjską - jest to pierwsza odkryta na ziemiach polskich i jednocześnie najdalej na zachód wysunięta znana osada scytyjska.
LiveScience/PLOS One/bm