Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Katarzyna Karaś 11.11.2020

"Utwór zagrany z pamięci - reportaż o Henryku Mikołaju Góreckim

Do końca życia rozpamiętywał przykre zdarzenia z dzieciństwa. Dla bliskich był wspaniałym i kochającym mężem i ojcem. Dla szerokiej publiczności - jednym z najsłynniejszych polskich kompozytorów.
Posłuchaj
  • "Utwór zagrany z pamięci - reportaż o Henryku Mikołaju Góreckim (Reportaż w Jedynce)
Czytaj także

12 listopada minęła 10. rocznica śmierci wybitnego kompozytora Henryka Mikołaja Góreckiego. Audycja dokumentalna, poświęcona temu wielkiemu artyście, jest próbą sportretowania Mistrza. To opowieść rodzinna. O sławnym w całym świecie kompozytorze i niezwykłym człowieku mówią najbliżsi - żona Jadwiga Górecka, córka Anna Górecka, pianistka i syn Mikołaj Górecki, kompozytor. 

„Utwór zagrany z pamięci” to audycja dokumentalna Anny Sekudewicz i Ewy Niewiadomskiej w realizacji dźwiękowej Jacka Kurkowskiego. W reportażu został wykorzystany fragment audycji Anny Skulskiej „Głosy z archiwum Polskiego Radia”.

Posłuchaj
34:32 [ PR1]PR1 (mp3) 2020_11_10 PR1_23_08_41_Reportaż_w_Jedynce.mp3 "Utwór zagrany z pamięci - reportaż o Henryku Mikołaju Góreckim (Reportaż w Jedynce)

 

Henryk Mikołaj Górecki 1200.jpg
Henryk Mikołaj Górecki w Polskim Radiu

Henryk Mikołaj Górecki (ur. 6 grudnia 1933 w Czernicy, zm. 12 listopada 2010 w Katowicach) edukację muzyczną rozpoczął w wieku 19 lat. Został wówczas przyjęty do Szkoły Muzycznej w Rybniku na wydział instruktorsko-pedagogiczny. Kształcił się pod kierunkiem Karola i Antoniego Szafranków. Ukończył też Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Katowicach, gdzie studiował kompozycję u Bolesława Szabelskiego. Kontynuował studia muzyczne w Paryżu. Po powrocie do kraju został profesorem klasy kompozycji, a następnie rektorem swej macierzystej uczelni. 

Jego pierwszym sukcesem muzycznym było Epitafium (do słów Juliana Tuwima) zaprezentowane w 1958 roku na Warszawskiej Jesieni. W latach 60. XX wieku Górecki wspólnie z grupą kompozytorów polskich (m.in. Krzysztof Penderecki, Kazimierz Serocki) wypracowali specyficzny typ nowoczesnej muzyki zwanej często sonoryzmem. Szczytowym osiągnięciem kompozytorskim tego okresu jego twórczości był utwór Scontri i cykl Genesis.

Czytaj także:

W 1969 roku powstała Muzyka staropolska. W utworze tym kompozytor nawiązał do organum Benedicamus Domine z antyfonarza klarysek ze Starego Sącza i do pieśni Już się zmierzcha Wacława z Szamotuł. To wyjątkowo statyczny utwór. Ta cecha stała się odtąd bardzo typowa dla muzyki Góreckiego. Kompozytor zwrócił się także ku gatunkom wokalno-instrumentalnym, do sakralnych tekstów. Niejednokrotnie wyraźnie nawiązuje w nich do muzyki dawnej bądź ludowej.

Taki właśnie charakter ma najbardziej znane dzieło Góreckiego - III Symfonia zwana też Symfonią pieśni żałosnych. Zbudowana jest z trzech lamentacyjnych pieśni. Wykonana została po raz pierwszy 4 kwietnia 1977 roku w ramach XIV Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Współczesnej w Royan. W 1992 roku kompozycja trafiła na światowe listy przebojów, nie tylko muzyki poważnej, po nagraniu jej przez amerykańską śpiewaczkę Dawn Upshaw. Górecki stał się międzynarodową gwiazdą. W samych Stanach Zjednoczonych sprzedano 150 tys. płyt z nagraniem III Symfonii. 

***

Tytuł audycji: "Reportaż w Jedynce"

Tytuł reportażu: "Utwór zagrany z pamięci"

Autorka reportażu: Anna Sekudewicz i Ewa Niewiadomska

Data emisji: 10.11.2020

Godzina emisji: 23.08

Jedynka/Wikipedia/kk