Pustynia Judzka położona jest we wschodniej Judei, w środkowej części Izraela. To tam, w jednej z jaskiń, archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia. – To znalezisko nawiązuje do najważniejszych odkryć archeologicznych XX wieku – przekonuje profesor Marcin Majewski, biblista, hebraista, wykładowca akademicki.
04:24 PR3_MPLS 2021_03_18-11-18-12_zwoje_biblijne.mp3 Odkrycie archeologów. Znaleziono zwoje biblijne (Trójka do trzeciej)
Biblia Gutenberga - przełomowa księga w dziejach Europy
Qumran
– W latach pięćdziesiątych naukowcy odnaleźli całą olbrzymią bibliotekę zwojów. Nowo odkryte, są starsze o ponad tysiąc lat. To najstarsze materiały, jakie do tej pory udało się znaleźć. Qumran, czyli zwoje znad Morza Martwego, to prawdziwa furora w świecie badań nad Biblią i starożytnością. Odnalezione zapiski zawierają teksty grup religijnych z czasów życia Jezusa oraz księgi, które nie zostały włączone do znanego nam Pisma Świętego. Jednym z przykładów jest "Księga Jubileuszy" – wyjaśnia profesor.
New fragments of Dead Sea Scrolls found in Israeli cave / GlobalNews
Najnowsze znaleziska
Odnalezione fragmenty są datowane przez naukowców na II wiek naszej ery. – Znane nam wcześniej teksty zapisane były w języku hebrajskim. Te pisane są po grecku. Imię Boga zostało jednak zapisane w języku paleohebrajskim. Zwoje zawierają najwcześniejsze znane nam kopie tekstów biblijnych oraz dokumenty, które traktują o wierzeniach mało znanej, żydowskiej grupy – dodaje biblista.
Wspólnota żydowska
– Wiemy, że była to wspólnota żyjąca na osobności, w kontrze do oficjalnej religii judaizmu. Kiedy wybuchło powstanie żydowskie, ludzie chowali się przed Rzymianami w jaskiniach. Ta, którą odkryto, została nazwana "jaskinią grozy". Odnaleziono w niej czterdzieści ludzkich szkieletów – opowiada. – Do kryjówki można było dostać się jedynie na linie. Trzeba było zejść na niej z wysokiego klifu. Badacze podejrzewają, że Rzymianie nie weszli do jaskini. Czekali na szczycie klifu tak długo, aż wszyscy schowani w jaskini ludzie umarli. To dzięki tej tragicznie zmarłej społeczności zachowały się zwoje, które bez wątpienia stanowią jedno z najcenniejszych znalezisk. Wśród nich jest także kosz. Szacuje się, że został wytworzony ponad dziesięć tysięcy lat temu – opowiada profesor Majewski.
"Cave of Horror": Archaeologists discover scroll fragments and more from biblical times | DW News / DW News
Badania okolic Morza Martwego prowadzone są przez Israel Antiques Authority. Do tej pory trzem grupom naukowców udało się przeszukać ponad osiemdziesiąt kilometrów kwadratowych pustyni. W swoich pracach archeolodzy wykorzystują drony oraz najnowsze technologie.
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Autor: Piotr Łodej
Autorka materiału reporterskiego: Jakub Jamrozek
Data emisji: 18.03.2021
Godzina emisji: 12.32
zch