Prof. Jan Strelau. "Integrował myśl zachodnią i wschodnią"

W 2000 roku prof. Jan Strelau otrzymał najważniejsze wyróżnienie w nauce w Polsce - Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (tzw. Polski Nobel), a w 2012 roku - prestiżową Lifetime Achievement Award przyznawaną przez The European Association of Personality Psychology. Prof. Jan Strelau zmarł 4 sierpnia 2020 roku w Warszawie.

Wybitny psycholog

- Prof. Jan Strelau był wybitnym psychologiem pewnej subdyscypliny w psychologii, którą określamy mianem psychologii różnic indywidualnych. To był główny paradygmat badawczy, którym się zajmował. W szczególności jego badania dotyczyły psychologii temperamentu, a jest to jedna z najstarszych hipotez, którą nasza cywilizacja stworzyła, tj. ludzie różnią się podstawami osobowości i że możemy nazywać je temperamentem. Jest to taki rodzaj właściwości warunkowanych biologicznie i mających ogromne znaczenie adaptacyjne, czyli wpływają praktycznie na każde nasze zachowanie - opowiada prof. Bogdan Zawadzki z Uniwersytetu Warszawskiego, a także uczeń bohatera naszej audycji.

Rodowód koncepcji prof. Jana Strelaua odwoływał się do psychologii rosyjskiej, przez co Rosjan darzył dużym szacunkiem. Z kolei dla badaczy z Zachodu jego działania były atrakcyjne, ponieważ znał myśl za drugą stroną tzw. żelaznej kurtyny. - W pewnym momencie stał się kontynuatorem myśli rosyjskiej, mając swój oryginalny wkład. Rosjanie bardzo go szanowali, a jednocześnie z powodu tego, że integrował myśl zachodnią i wschodnią, był bardzo szanowany przez badaczy z krajów Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych - tłumaczy prof. Bogdan Zawadzki.

Dzielił ludzi na dobrych i złych

Krzysztof Michalski przypomniał w „Eurece” archiwalną rozmowę z prof. Janem Strelauem.

- To też jest taka dewiza, którą wyznaję i dzięki której chyba także zyskałem szacunek wśród wielu ludzi. Mianowicie mieć szacunek dla każdego człowieka niezależnie od tego, czy jest wykształcony czy niewykształcony. Równie swobodnie rozmawiam z woźnym, sprzątaczką, moim kierowcą, jak i z moim kolegą profesorem. Nie czynię tu różnicy. Dzielę ludzi na dobrych i na złych. Mądrych i głupich, ale mądrość można posiadać także wtedy, kiedy nie ma się wykształcenia - mówił prof. Jan Strelau.

***

Tytuł audycji: Eureka 

Prowadził: Krzysztof Michalski

Gość: prof. Bogdan Zawadzki (Uniwersytet Warszawski)

Data emisji: 2.11.2020 

Godzina emisji: 19.09

DS