Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Natalia Wierzbicka 19.04.2022

"Świat milczał, gdy tu rozległ się krzyk rozpaczy". Dmitrowicz o powstaniu w getcie warszawskim

- Pamiętajmy, że powstańcy żydowscy, członkowie Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego, idąc do powstania, wiedzieli, że nie mają najmniejszych szans. Walka była z góry skazana na przegraną, ale oni nie mogli postąpić inaczej, to był potworny krzyk rozpaczy wobec światowej opinii, która milczała na ten temat - powiedział na antenie Polskiego Radia 24 historyk Piotr Dmitrowicz.

O 79. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim mówił w Polskim Radiu 24 historyk Piotr Dmitrowicz. Nawiązując do wojny na Ukrainie, przyznał, że "bez wątpienia koszmar wojny i bestialstwa rosyjskie, które obserwujemy, skłaniają w ciągu ostatnich tygodni do refleksji historycznych".

"Wiedzieli, że nie mają szans"

- Pamiętajmy, że powstańcy żydowscy, członkowie Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego, idąc do powstania, wiedzieli, że nie mają najmniejszych szans. Walka była z góry skazana na przegraną, ale oni nie mogli postąpić inaczej, ponieważ to był potworny krzyk rozpaczy wobec światowej opinii, która milczała na ten temat - podkreślił historyk.

Gość Polskiego Radia 24 zaznaczył, że powstanie "było dramatem blisko 400 tys. Żydów, którzy mieszkali w Warszawie przed wojną". - Warszawa była po Nowym Jorku największym skupiskiem Żydów na świecie. 3 miliony Żydów mieszkało w Polsce. Niemcy stworzyli dla nich getto w sercu miasta i przez kilkanaście miesięcy ich mordowali - mówił.

ŻZW vs. ŻOB

Piotr Dmitrowicz wyjaśnił też, czym był ŻZW. - Żydowski Związek Wojskowy był organizacją prawicową, która mocno różniła się od Żydowskiej Organizacji Bojowej. Większość członków ŻZW zginęła albo w trakcie powstania w getcie, albo tuż po nim, dlatego ciężko było przypomnieć jego historię - wskazał.

- Członkowie ŻZW wywodzili się z przedwojennego Wojska Polskiego, sama organizacja liczyła około 150-200 osób. Wiemy, że jak na warunki powstańcze oni byli świetnie przygotowani, jednak w tej dramatycznej walce nie dysponowali wybitnym arsenałem militarnym - zaznaczył historyk. 

Jak podkreślił gość audycji "Niemcy dokonali holocaustu i to nie przypadek, że wybrali ziemie polskie na obozy koncentracyjne i mordowanie Żydów". - Cały holocaust jest czymś tak potwornym i niedającym się zrozumieć w swoim wymiarze. Tych zbrodni dokonywali zwykli, normalni Niemcy - ocenił Piotr Dmitrowicz.

Posłuchaj
23:04 piotr dmit.mp3 Piotr Dmitrowicz o wybuchu powstania w getcie warszawskim (PR24/Temat dnia/Gość PR24) 

Warszawskie getto utworzono jesienią 1940 roku. Było to największe getto w okupowanej przez nazistowskie Niemcy Europie. Zamknięcie żydowskiej ludności na wydzielonym obszarze miało ułatwić Niemcom późniejsze wywożenie Żydów do obozów zagłady. 

19 kwietnia 1943 roku w warszawskim getcie wybuchło powstanie. We wtorek (19.04) o godz. 12.00 w stolicy zostaną włączone syreny wojewódzkiego systemu ostrzegania i alarmowania, aby uczcić pamięć bohaterów zrywu. 

* * *

Audycja: Temat dnia / Gość PR24

Prowadzący: Antoni Opaliński

Gość: Piotr Dmitrowicz 

Data emisji: 19.04.2022

Godzina emisji: 10.09

PR24/nt