Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PR dla Zagranicy
Ewa Plisiecka 07.06.2023

Pokaz sreber z przedwojennego Funduszu Obrony Narodowej w polskich muzeach

Srebra prezentowane są w 16 muzeach i instytucjach polityki pamięci w całym kraju od 6 czerwca; projekt zainaugurowano na Zamku Królewskim w Warszawie.

Cykl wystaw zatytułowano "Nie zmarnujcie niepodległości - srebra Funduszu Obrony Narodowej". Fundusz został utworzony na mocy dekretu prezydenta Rzeczypospolitej z 9 kwietnia 1936 roku w celu uzyskania dodatkowych środków na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia ze strony nazistowskich Niemiec.

Zbiór ponad 18 tysięcy obiektów pochodzących z przedwojennego FON w styczniu tego roku został przekazany do zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu, które podjęło działania mające na celu upowszechnianie wiedzy na temat tego bezcennego daru. Stąd cykl wystaw w polskich muzeach – tłumaczy dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu Tomasz Łęcki.

Wystawy będą prezentowane między innymi w Krakowie na Wawelu, w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, w Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu, Muzeum Śląskim w Katowicach, na Zamku Królewskim w Warszawie, w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku oraz w Muzeum Narodowym w Lublinie.

Łącznie w ramach FON zgromadzono około miliarda ówczesnych złotych, z czego wartość wpłat i darowizn od obywateli wyniosła do maja 1939 roku około 37,7 mln ówczesnych złotych. Obywatele zapisywali majątki, spadki, a nawet maszyny rolnicze na FON. W obliczu agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 r. niewykorzystane na dozbrojenie armii dary rzeczowe w złocie i srebrze wywieziono za granicę. W polskiej ambasadzie w Bukareszcie podzielono je na części "srebrną" i "złotą". W grudniu 1976 r. tzw. srebrny FON trafił z powrotem do Polski.

IAR/ep