"Carmen”, jedna z najsłynniejszych oper, składa się z 4 aktów (lub z 3 aktów i 4 obrazów). Libretto na podstawie noweli "Carmen” Prospera Merimeé napisali Henri Meilhac i Ludovic Halevy (libreciści Offenbacha). Premiera dzieła odbyła się 3 marca 1875 roku. Jak wieść niesie, w paryskiej Operze Komicznej zasiedli m.in. Jacques Offenbach, Charles Gounod, Leo Delibes, Jules Massenet i Aleksander Dumas-syn. Premiera nowego, wyczekiwanego dzieła Bizeta wywołała ogromne poruszenie i poniosła spektakularna klapę. Skandal wywołała przede wszystkim treść opery…
Plan słuchania:
I runda
Sewilla, plac przed fabryką tytoniu. Pojawia się jedna z pracownic: piękna, tajemnicza Carmen (Carmencita), która drwi sobie z licznych adoratorów, a swoją filozofię miłości i życia wyznaje śpiewając habanerę.
Preludium (frag.)
„Mais nous ne voyons pas la Carmencita” (Żołnierze) – „Quand je vous aimerai?” (Carmen) – Habanera “L’amour est un oiseau rebelle” (Carmen, chór; frag.; I akt)
II runda
Oberża Lilas Pastii - „jaskina” przemytników. Dociera tam Don José, który wyszedł właśnie z więzienia. Siedział za to, że pomógł Carmen uciec po tym, jak została pojmana za zranienie nożem jednej z pracownic. Carmen twierdzi, że Don José jej nie kocha, na co ten wyjmuje uschnięty kwiat - ten sam, który dziewczyna rzuciła mu w twarz, gdy spotkali się po raz pierwszy na placu przed fabryką.
Aria z kwiatkiem “La fleur que tu m’avais jetée” (Don José, II akt)
III runda
Do oberży Lilas Pastii przybywał Escamillo, toreador który triumfował ostatnio w Grenadzie. Wyraźnie interesuje go Carmen.
Pieśń Toreadora i kuplety „Votre toast, je peux vous le rendre… Toréador, en garde!” (Escamillo, frag.; II akt)
Finał
Wciąż centrum dowodzenia przemytników - karczma niejakiego Lilas Pastii. Przemytnicy proponują Carmen współpracę, ta odmawia, twierdzi bowiem, że jest zakochana…. w Don José. Tym razem miłość bierze górę nad obowiązkiem.
Kwintet “Nous avons en tête une affaire” (Dancaire, Frasquita, Mercedes, Remendado, Carmen) (II akt)
Na pytanie, które z niezliczonych nagrań „Carmen” przetrwało próbę czasu odpowiadali: Dorota Kozińska, prof. Ewa Łętowska i Kacper Miklaszewski.
Zwycięska interpretacja:
Victoria de los Angeles (Carmen), Nicolai Gedda (Don José), Ernest Blanc (Escamillo), Janine Micheau ((Micaëla), Choures de la Radiodiffusion Française, Orchestre National de la Radiodiffusion Française, dyr. Sir Thomas Beecham (nagranie: 1958/59 Paryż; LP EMI France 1960/CD EMI 2000)
Pozostałe nagrania:
Solange Michel (Carmen), Raoul Jobin (Don José), Michel Dens (Escamillo), Martha Angelici (Micaëla), Chór i Orkiestra Opery Komicznej w Paryżu, dyr. André Cluytens (LP Columbia 1950/CD Naxos 2002)
Maria Callas (Carmen), Nicolai Gedda (Don José), Robert Massard (Escamillo), Andrea Guiot (Micaëla), Choeurs René Duclos, Orchestre du Théâtre National de L’Opéra de Paris, dyr. Georges Prêtre (LP EMI 1964/CD EMI 1985)
Tatiana Troyanos (Carmen), Plácido Domingo (Don José), José van Dam (Escamillo), Kiri Te Kanawa (Micaëla), John Alldis Choir, London Philharmonic Orchestra, Sir Georg Solti (LP Decca 1976/CD Decca 1985)
Teresa Berganza (Carmen), Plácido Domingo (Don José), Sherrill Milnes (Escamillo), Ileana Cotrubas (Micaëla), The Ambrosian Singers, London Symphony Orchestra, dyr. Claudio Abbado (LP DG 1978/CD DG 2005)
Magdalena Kožena (Carmen), Jonas Kaufmann (Don José), Kostas Smoriginas (Escamillo), Genia Kühmeier (Micaëla), Chor der Deutschen Staatsoper Berlin, Berliner Philharmoniker, Sir Simon Rattle (CD EMI 2012)
Jacek.Hawryluk@polskieradio.pl
"Kto słucha nie błądzi, czyli Płytowy Trybunał Dwójki”
Plany do końca roku 2012
Sobota 17. 11. 2012 godz. 17.00 – Alban Berg Koncert skrzypcowy. Sędziowie: Dorota Kozińska, Kacper Miklaszewski, Wojciech Michniewski (nagranie audycji: środa 7.11 godz. 19.00)
Sobota 1.12. 2012 godz. 17.00 – Bedřich Smetana Sprzedana narzeczona. Sędziowie: Piotr Kamiński, Dorota Kozińska, Kacper Miklaszewski (nagranie audycji: środa 28.11 godz. 11.00)
Sobota 15.12. 2012 godz. 17.00 – Franz Schubert Symfonia „Niedokończona”. Sędziowie: Dorota Kozińska, Kacper Miklaszewski, Wojciech Michniewski (nagranie audycji: czwartek 29.11 godz. 11.00)
Boże Narodzenie – Arcangelo Corelli Concerti grossi op. 6. Sędziowie: Piotr Kamiński, Dorota Kozińska, Kacper Miklaszewski (nagranie audycji: wtorek 27.11 godz. 11.00)
Rezerwacja wejściówek na nagrania: trybunal@polskieradio.pl