- Europejski Poeta Wolności to inicjatywa skupiona na poezji.
- Jest inicjatywą wielowymiarową - festiwalem, nagrodą i serią wydawniczą.
- Festiwal Europejski Poeta Wolności odbędzie się w dniach 17-20 kwietnia w Gdańsku.
- Autorkami programu wydarzenia są Magdalena Kicińska i Małgorzata Lebda.
- Nagrodą Europejski Poeta Wolności 2024 wyróżniona została chorwacka poetka Monika Herceg i tłumaczka Aleksandra Wojtaszek.
Europejski Poeta Wolności to inicjatywa skupiona na poezji, organizowana przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku. Jego pracownicy zdecydowali się powierzyć ułożenie programu wydarzenia dwóm poetkom: Magdalenie Kicińskiej i Małgorzacie Lebdzie.
- Z Małgorzatą dostałyśmy taką propozycję od pracowniczek, które nad tym festiwalem pracują od lat. One miały potrzebę, by zmienić skład zajmujący się festiwalem. Pomyślały o nas, a dla nas to było ogromnym wyróżnieniem - przyznaje Magdalena Kicińska. - To, co nas łączy w spojrzeniu na festiwal, to przekonanie, że trzeba poszerzać formułę takich spotkań - zastanawiać się nad sposobami dotarcia z poezją do takich osób które - a jest ich chyba sporo - ostatnie kontakty z poezją miały na etapie edukacji szkolnej, i nie zawsze były to kontakty pozytywne.
Poetki zajmujące się programem Festiwalu Europejski Poeta Wolności dostrzegły również tych, którzy poezję czytają, słuchają jej i towarzyszy im ona w codzienności.
- Wierzymy, że poezja może być dla wszystkich - podkreśla gość Kasi Dydo. - My pokazujemy ją w różnych kontekstach. W programie są spacery, lekcje, warsztaty, debata filozoficzna. Poezja jest istotnym elementem każdego z tych wydarzeń. W ten sposób chcemy dotrzeć z poezją szerzej.
Wspólnotowe czytanie poezji
Plenerowe inicjatywy, dyskusje, debaty nie przysłoniły autorkom programu tego, co w ich poczuciu niezwykle istotne, czym jest czytanie poezji, we wspólnocie, głośno. - Zależy nam, by do tych wydarzeń, skupionych na czytaniu poezji, jak Nocne Czytanie czy Czytanie Miłosza, zaprosić jak najwięcej osób. Tam wiesze będą w centrum - wyjaśnia gość Czwórki. - Dla mnie osobiście, dla Małgorzaty też, czytanie razem poezji, to, jak kto ją czyta, co czyta, jak reagujemy, może być ciekawym, wspólnotowym, dobrym, pełnym, ważnym doświadczeniem.
24:08 czwórka stacja kultura 16.04.2024 poeta wolności 9.15.mp3 O inicjatywie Europejski Poeta Wolności i poezji we współczesnym świecie opowiada Magdalena Kicińska (Stacja Kultura/Czwórka)
Na Festiwalu Europejski Poeta Wolności nie zabraknie również pytań o rolę i miejsce wierszy we współczesności.
- Myślę i z radością mogę to powiedzieć, że poezja znów zajmuje coraz ważniejsze miejsce. Patrząc na historię literatury, to przecież ona od poezji się zaczęła - ocenia Magdalena Kicińska. - Media społecznościowe stały się też narzędziami rozprzestrzeniania poezji. Tu spotyka się formuła i potrzeba. Poezji jest też więcej w przestrzeni miejskiej - w kawiarniach, na muralach. Wiersze wracają do gazet, z których zostały usunięte w pewnym momencie. To wszystko jest odpowiedzią na pewnego rodzaju potrzebę tekstu, komunikatu. Dziś otacza nas wiele bodźców, wiele hałasu, a poezja wydarza się w ciszy. Dziś jest ona próbą innego funkcjonowania w rzeczywistości. Poezja odpowiada na potrzeby współczesności.
Przyjazna poezja
Polski system edukacji zapoznał nas z rodzimą poezją. Niestety często też zniechęcił do niej. Pokazał ją jako skomplikowaną, możliwą do odczytania tylko wg klucza i odpowiedzi na pytanie: co poeta miał na myśli. - Uważam, że tak jak nie można źle zobaczyć obrazu, tak nie można źle zrozumieć wierszy - podkreśla gość Czwórki. - Na festiwalu nie będziemy nikogo pytać, co poeta miał na myśli. Będziemy wskazywać, jak nie zabierać pola do interpretacji.
Europejski Poeta Wolności - nagroda dla Moniki Herceg
W tym roku nagroda Europejski Poeta Wolności wędruje w ręce młodej chorwackiej poetki Moniki Herceg i jej tłumaczki Aleksandry Wojtaszek. - Bardzo sobie cenię tę autorkę, znam jej poezję, czytam ją - przyznaje Magdalena Kicińska. - Warto podkreślić, że odbywającemu się co dwa lata festiwalowi towarzyszy seria wydawnicza, która jest doskonałą okazją, by poczytać poezję powstającą w innych językach, w innych kawałkach Europy. Te regiony czasem wydają nam się bardzo bliskie, a okazuje się, że literacko są to bardzo odległe światy. Ta seria to świeża dostawa poezji najwyższych lotów w doskonałych przekładach.
Monika Herceg jest poetką chorwacką, która w swoim kraju zdobyła wszystkie nagrody poetyckie i literackie. Dla nas, w odbiorze jej poezji, z pewnością ogromne znaczenie ma też postać Aleksandry Wojtaszek, tłumaczki. - Przekład poetycki to wyższa szkoła magii, alchemii - ocenia gość Czwórki. - Monika Herceg tytułem swojego tomu "Okres ochronny" nawiązuje do czasu zawieszenia broni, między końcem jednej wojny a początkiem drugiej. Jej wiersze to nie jest jednak opowieść wojenna, ale jest naznaczona trudną historią Bałkanów. Olga Tokarczuk, członkini jury nagrody, podkreśliła, że to wiersze o cielesności, kobiecości, o tym, jak ona się przeobraża dziś. Jest to temat literacko bardzo istotny, społecznie dyskutowany i ma swoją poetycką emanację w wierszach Moniki Herceg.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Magdalena Kicińska (współautorka tegorocznego programu festiwalu)
Data emisji: 16.04.2024
Godzina emisji: 09.15
pj/wmkor
