Wojciech Świtała: Kupiłem sobie mebel

Znakomity pianista opowiada o swojej fascynacji fortepianami historycznymi. Czym się różni Plyel od Erarda i dlaczego warto grać na dawnych instrumentach? Odpowiedzi nie tylko na te pytania Wojciech Świtała udzielał w Dwójce.

Wojciech Świtała

Foto: NIFC

Pierwszy kontakt z historycznym instrumentem nie był dla Wojciecha Świtały łatwy, bo, jak mówi, w akademickim myśleniu zakorzenione jest przeświadczenie, że na historycznych fortepianach "w ogóle nie da się grać". Tymczasem mechanika Erarda jest bardzo współczesna. Oczywiście, fortepian jest lżejszy, klawisze są krótsze i płytsze – wszystko to sprawia, że gra wymaga większej kontroli, niż w przypadku współczesnego fortepianu.

- To nie jest przeskok, który by uniemożliwiał granie. Po kilkudziesięciu minutach ćwiczeń można się przestawić na ten rodzaj dotyku, odpowiedzi klawisza. Większe wyzwania stawiają fortepiany wcześniejsze.

W pierwszym programie pianisty wykonywanym na Erardzie znalazł się Chopin, Liszt i Schumann.

- Pierwszą konstatacją było to, że muzyka Chopina się najlepiej adaptuje do tego instrumentu, mimo że Liszt często grywał na Erardzie. Dobrze brzmiał również Schumann. Jeśli chodzi o instrumenty, które są w Warszawie, to rzeczywiście z Pleyelem trzeba na początku walczyć, żeby go okiełznać, ale on się odwdzięcza różnorodnością. Erard jest łatwiejszy, ale daje dźwięk troszkę idący w stronę wpółczesnego. Pleyel jest kolorowy.

Rozmawiała Anna Skulska.

Wojciech Świtała - zdobywca m.in. nagrody specjalnej za najlepsze wykonanie poloneza na XII Konkursie Choinowskim w 1990 roku - zarejestrował właśnie bliźniacze płyty dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Na obu znalazł się ten sam program: komplet Ballad oraz Nokturny op. 48 i Scherzo b-moll op. 31.

Pierwsza z tych płyt nagrana została jednak na fortepianie Pleyela z 1848 roku i ukazauje się właśnie w "Czarnej serii" NIFC; natomiast druga to rejestracja wykonania na współczesnym Steinway'u i ukazuje się w "Białej serii".