EtnoKraków. Ulubieni śpiewacy wsi Sol

Ostatnia aktualizacja: 27.06.2015 10:57
Frantisek zwany Ferko i Martina, o której mówi się zdrobniale Martinka, to dwoje niezwykłych romskich artystów ze Słowacji, którzy wystąpili 7 lipca o godz. 20.00 w Żydowskim Muzeum Galicja.
Audio
  • Relacja Kuby Borysiaka z drugiego dnia EtnoKrakowa i zapowiedź koncertów Martiny i Frantiska Dudów, Valentina Clastriera i Teatru Hałasów (Źródła/Dwójka)
  • Relacja Tomasza Janasa z koncertów Martiny i Frantiska Dudów, Valentina Clastriera i Teatru Hałasów (Źródła/Dwójka)
Martina i Frantisek Duda
Martina i Frantisek DudaFoto: Mat. prasowe

Niewidomi siostra i brat, zmuszeni przez choroby do poruszania się na wózkach inwalidzkich, są przykładem tego, jak mimo ciężkich doświadczeń życiowych odnaleźć radość w muzyce – i dzielić się nią ze słuchaczami.

Nauczyli się śpiewać od babci. Mieszkają w rodzinnej wsi Sol kilka kilometrów od Vranova nad Topľou i są ulubieńcami lokalnej społeczności. Mają w repertuarze kilkaset romskich piosenek. Frantisek mówi: „Są ludzie, którzy są w gorszej sytuacji niż my, którzy nie mają rąk i nóg. Więc chcemy im pokazać naszą siłę”. Jego siostra dodaje: „chcemy im pokazać, że nadzieja nie umiera”.

Dudom poświęcony został film Cristiano Bertiego „Lety”. Ukazywał on podróż rodzeństwa z rodzinnego miasta we wschodniej Słowacji do czeskiej miejscowości Lety. Podróż stała się okazją do rozmowy o doświadczeniach i uczuciach obojga artystów.

Wiele uwagi ich twórczości poświęciła etnografka Janka Belišova, która także będzie gościem krakowskiego festiwalu. To ona odkryła nieznanych nikomu wcześniej artystów. Mówi o nich: „Dzięki temu, że nie widzą, nie są zepsuci przez świat. Z ich śpiewu bije czystość, szczerość, ale także radość. Mają silną charyzmę”.

Najczęściej wykonują piosenki a cappella, Martina śpiewa główną melodię, a Fero ustami imituje brzmienie gitary, wybijając rytm swymi dłońmi. Ich piosenki znalazły się na dwóch albumach z serii „Phurikane Gila”.

Koncert Dudów był poprzedzony specjalną prezentacją filmu Marka Šulíka i Jany Kovalčíkovej “Cigarety a pesničky” o współczesnym obrazie muzyki słowackich Romów.

Skład zespołu:

Martina Duda – śpiew

Frantisek Duda – śpiew