Co Rosja Radziecka zrobiła z Wellsem?

Ostatnia aktualizacja: 05.06.2012 10:00
"Wojna światów", "Wehikuł czasu" i może jeszcze "Wyspa doktora Moreau". Spośród ponad sześćdziesięciu książek Herberta George’a Wellsa znamy ledwie kilka, i to tylko z wczesnego okresu.
Audio
H.A. Correa (1906): Ilustracja do Wojny światów H.G. Wellsa
H.A. Correa (1906): Ilustracja do "Wojny światów" H.G. WellsaFoto: wikipedia, domena publiczna

Prof. Jakub Licheński starał się wyjaśnić to zjawisko późniejszą zmianą postawy pisarza wobec świata i polityki. Początkowo Wells był wizjonerem, pacyfistą, sceptycznie nastawionym wobec ludzkości. Później odbył kilka podróży do Rosji Radzieckiej i – podobnie zresztą jak wielu innych angielskich intelektualistów – wyrażał się bardzo pozytywnie o tamtejszych stosunkach. Patrząc jednak z perspektywy czasów Wellsa i jego twórczości – choćby obrazu społeczeństwa wyłaniającego się z "Wehikułu czasu" – wydaje się to w dużej mierze zrozumiałe.

- Na Wellsie fatalnie zaciążyła legenda pisarza science fiction – mówił w Dwójce prof. Licheński. – Z jego twórczości wymienia się tylko "Historię świata" i "Wehikuł czasu".

Marek Oramus, pisarz uprawiający gatunek science fiction, widzi sprawę nieco prościej: po prostu nie ma tłumaczeń. Tylko "Wojna światów", "Niewidzialny człowiek", kilka opowiadań i owa "Historia świata" funkcjonują w polskojęzycznych wersjach. - Znamy właściwie wyłącznie najwcześniejsze rzeczy, którymi de facto debiutował. To dzięki nim uzyskał wysoki status ekonomiczny, stał się głośnym pisarzem.

Wells przełamał paradygmat obowiązujący w literaturze XIX wieku, polegający na tym, że samotny geniusz-uczony-wynalazca pracuje w samotności, a następnie demonstruje swe dzieło zdumionym widzom. U Wellsa początkowo paradygmat ten jest obecny (w "Niewidzialnym człowieku" i do pewnego stopnia w "Wyspie doktora Moreau"), następnie zostaje jednak przewalczony: pisarz wprowadził na scenę społeczeństwo. To była nowa perspektywa. "Wojna światów" stanowi znakomity opis reakcji społeczeństwa na zewnętrzne zagrożenie. Był zatem Wells – podkreśla Marek Oramus – prekursorem fantastyki socjologicznej. To przyniosło mu natychmiastową sławę.

Audycję przygotował Michał Montowski.

Zobacz więcej na temat: podróże Rosja
Czytaj także

Tomasz Kołodziejczak: od fana fantastyki do pisarza

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2011 13:42
– Moją przygodę z fantasy zacząłem bardzo wcześnie. Można powiedzieć, że tak jest z większością twórców tego gatunku. To dość typowa ścieżka osób, które lubią fantastykę.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Lem - człowiek wszechstronny

Ostatnia aktualizacja: 12.09.2011 09:53
Przewidział powstanie internetu, inżynierii genetycznej czy rzeczywistości wirtualnej. Nakład jego książek to ponad 30 milionów egzemplarzy na całym świecie. Dziś mija 90. rocznica urodzin Stanisława Lema.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wiedźmińskie audiobooki już w sklepach. Czyta Krzysztof Banaszyk

Ostatnia aktualizacja: 18.11.2011 05:00
Na polski rynek trafiły dwa pierwsze zbiory opowiadań wiedźmińskiego cyklu: "Miecz przeznaczenia" i "Ostatnie życzenie" wydane w formie audiobooka.
rozwiń zwiń