"Szkice piórkiem" Andrzeja Bobkowskiego - posłuchaj!

Ostatnia aktualizacja: 24.10.2013 08:11
W dniu setnych urodzin znakomitego pisarza zapraszamy do wysłuchania fragmentów "Szkiców piórkiem", słynnego dziennika Andrzeja Bobkowskiego w interpretacji Adama Ferencego!
Andrzej Bobkowski
Andrzej BobkowskiFoto: dzięki uprzejmości Małgorzaty Czerwińskiej

Talent literacki Andrzeja Bobkowskiego najpełniej objawił się w znakomitym dzienniku pisanym podczas wojny we Francji. Jak na dobrego diarystę przystało, znajdziemy tu i smakowicie opisaną kronikę wydarzeń, i refleksje autora - w większości gorzkie uwagi o Francji czasów wojny i o kryzysie kultury zachodniej.

W czerwcu 1940, tuż przed wejściem Niemców do Paryża, Bobkowski został ewakuowany na południe Francji. Do Paryża – do swojej ukochanej żony Basi – powrócił na... rowerze, w towarzystwie młodego Polaka, Tadzia (z którym stanowili parę niczym Don Kichot i Sancho Pansa…). Opis tej podróży - soczysty, barwny - należy bez wątpienia do najlepszych kart "Szkiców piórkiem": świadomość okupowanej (i kolaborującej...) Francji, świadomość wojny, miesza się tu z doświadczaniem nieskrępowanej radości życia - radości z szaleńczej jazdy, z orzeźwiającej kąpieli w jeziorze, ze smakowania owoców, z bycia TU i TERAZ.

 

Zarówno te "dzienniki rowerowe", jak i zapiski paryskie zawierają ów charakterystyczny dla Bobkowskiego rys: intensywnego doświadczania codzienności połączonego z krytycznym, niezależnym osądem tego, co wokół.

("Szkice piórkiem" Andrzeja Bobkowskiego czyta Adam Ferency. Audycję przygotowała Anna Lisiecka).

ALFABET BOBKOWSKIEGO - ZOBACZ SERWIS SPECJALNY POLSKIEGO RADIA

Andrzej Bobkowski urodził się 27 października 1913 r. w Wiener Neustadt w Austrii. W latach 1924-26 przebywał w Toruniu, a następnie do 1933 r. mieszkał i kształcił się w Krakowie. Od 1933 do 1936 r. studiował ekonomię w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W 1938 r. odbył się ślub Bobkowskiego z Barbarą Birtusówną. W marcu 1939 r. Bobkowscy wyjechali do Paryża; lata II wojny światowej spędzili we Francji. Po wojnie pozostał na emigracji. W 1947 opublikował swój esej "Nekyja" w pierwszym numerze paryskiej Kultury . Publikował też w Wiadomościach londyńskich.
Bobkowski nienawidził komunizmu. Jak podkreślał - ten system to powrót do stanu zdziczenia. Totalitarny, zakłamany, zakładający ideologiczną tępotę. Zabierający to, co człowiek ma najcenniejszego – wolność. Pisarz ostro krytykował ślepo lewicujących intelektualistów. Nie zgadzał się na kontakty z tymi, którzy aprobują narzucony Polsce ustrój. Obawiał się nieuchronnej, jego zdaniem, sowietyzacji całej Europy. Dlatego też postanowił opuścić Stary Kontynent.
W 1948 r. przeprowadzili się do Gwatemali, gdzie zaczął rozwijać jedną ze swych dwóch wielkich pasji - modelarstwo lotnicze (drugą pasją była jazda na rowerze). Założył sklep z modelami samolotów, stworzył klub modelarski. Bobkowski - zwany przez miejscowych "Bobem" - jeździł z uczniami na zawody modelarskie, m.in. do Nowego Jorku.
Od czasu przeprowadzki do Gwatemali, Bobkowski bywał w Europie bardzo rzadko. W 1957 r. gościł w Monachium, gdzie udzielił wywiadu redaktorowi Radia Wolna Europa Tadeuszowi Nowakowskiemu. Pojechał także do Francji, aby odwiedzić Jerzego Giedroycia>>>. W tym samym roku nakładem Instytutu Literackiego w Paryżu ukazała się najsłynniejsza książka pisarza "Szkice piórkiem" - zapiski z czasów II wojny światowej, powstałe podczas podróży rowerem po Francji.
Bobkowski zmarł w 1961 r. w Gwatemali na raka mózgu. 21 lat później zmarła jego żona - Barbara.