Atrakcją koncertu był bez wątpienia efektowny, choć pozbawiony wirtuozowskich fajerwerków Koncert skrzypcowy z partią solową w interpretacji Aleksandry Kuls, laureatki m.in. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu (2011). Tak swój Koncert komentował sam Andrzej Panufnik:
Pisząc na skrzypce, ulegałem, jak sądzę, oddziaływaniu mych dziecięcych wspomnień – zapachu drewna, z którego ojciec budował swe instrumenty, i nieustannego grania mojej matki – tak że utwór ten stał się jakąś pielgrzymką w przeszłość i nieuchronnie wypełnił się polską atmosferą.
Podkreśloną, dodajmy, przez rytmy oberkowe w finale trzyczęściowego utworu. Bliska Panufnikowi symbolika drzewa powróciła w sposób szczególny w smyczkowym "Arbor Cosmica":
[...] to utwór, który dostarczył mi ogromnej radości i satysfakcji podczas wielu miesięcy, jakie pochłonęło mi jego komponowanie. Powstał z mojego zamiłowania do drzew, datującego się jeszcze z czasów dziecinnych, gdy z moją ukochaną babką wyprawialiśmy się do warszawskiego parku. Po dziś dzień zachwyca mnie i pokrzepia indywidualne piękno każdego drzewa, nieskończona mnogość kształtów i barw. Zawsze rozkoszuję się widokiem tańczących na wietrze gałęzi, wsłuchiwaniem się w śpiewne łkania i westchnienia albo szelestem liści szepczących swoje tajemnice. Piękno, harmonia, siła i ład to wartości estetyczne, które według mnie biorą się z kształtu i życia drzew. [...] Poza doznaniem estetycznym i zmysłową rozkoszą, jaką wywołuje we mnie ich widok, dotyk czy zapach, wydaje mi się, że wyczuwam nastrój i duszę, emanujące jakąś nieodgadnioną siłą.
[...] Żeby przetransponować tego rodzaju myśli i odczucia na muzykę, musiałem najpierw obmyśleć budowę utworu. Choć u podstaw mojej muzyki leżały przyziemne, ludzkie wyobrażenia i korzeniami swymi tkwiła ona w ziemi, wciąż powracałem myślą do symbolicznego obrazu drzewa kosmicznego, które w sztukach plastycznych i literaturze jest często przedstawiane z koroną skierowaną do ziemi i korzeniami ku niebu.
Na Festiwalu "Chopin i jego Europa" Jerzy Maksymiuk poprowadził Sinfonię Varsovia także w ostatniej - X Symfonii Andrzeja Panufnika. Ten szczególny wieczór przypomni w Dwójce Marek Zwyrzykowski.
Program:
Wyk. Sinfonia Varsovia, dyr. Jerzy Maksymiuk, Aleksandra Kuls – skrzypce
Andrzej Panufnik X Symfonia, Koncert na skrzypce i orkiestrę smyczkową, Arbor cosmica - 12 ewokacji na 12 instrumentów smyczkowych
(Warszawa, Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, 27.08.2014)
12 października (niedziela), godz. 19.00
mm
(źródła cytatów: panufnik.polmic.pl)
