Antoni Fałat we wspomnieniach. "Był jednym z ostatnich romantyków wśród malarzy"

Ostatnia aktualizacja: 24.09.2024 12:12
- Jego twórczość cechowała ciągła walka o odrębność, jakaś forma niepokorności, coś znacznie więcej niż autonomiczność w sztuce. Antoni Fałat należał do tych ostatnich romantyków, którzy postrzegali też swoistą misję sztuki. To znaczy była w nim taka wiara w malarstwo jako medium, które jest skuteczne w budowaniu lepszego człowieka - mówiła w Dwójce dr Justyna Napiórkowska o zmarłym niedawno artyście malarzu.
Antoni Fałat (1942-2024) był jednym z najbardziej cenionych współczesnych polskich malarzy
Antoni Fałat (1942-2024) był jednym z najbardziej cenionych współczesnych polskich malarzyFoto: Grzegorz Michałowski/PAP

Antoni Fałat, jeden z najbardziej cenionych współczesnych polskich malarzy, zmarł 19 września 2024 roku, miał 81 lat. Jego prace znajdują się w najważniejszych kolekcjach w Polsce, pokazywane były na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych w kraju i na świecie, m.in. w siedzibie ONZ w Genewie i w Parlamencie Europejskim w Brukseli.

Posłuchaj
26:53 Dwójka rozmowy 23.09.2024.mp3 Antoni Fałat, jeden z najbardziej cenionych współczesnych polskich malarzy, we wspomnieniach (Rozmowy po zmroku/Dwójka) 

Na Cytadeli ze Starowieyskim i Dudą-Graczem

Antoni Fałat studiował na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP pod kierunkiem Aleksandra Kobzdeja. Był twórcą Europejskiej Akademii Sztuk, jednej z pierwszych w Polsce uczelni niepublicznych o międzynarodowym profilu działalności. To właśnie tam po raz pierwszy przecięły się ścieżki jego i Stanisława Baja, również malarza.

- To było w 1992 roku. Przychodził na Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i rozmawialiśmy dosyć luźno. W końcu zaproponował mi prowadzenie zajęć na jego uczelni. Mieściła się ona na Cytadeli, w dość ponurych wnętrzach, które z drugiej strony miały swój niesamowity klimat. Jak już się tam pojechało, to człowiek spędzał tam cały dzień. Rozmawiało się ze studentami, ale też z gronem niezwykłych osób, które tam pracowały, jak Franciszek Starowieyski czy Jerzy Duda-Gracz - wspominał gość Dwójki.

Malarz konsekwentnie odrębny

Antoni Fałat przez wiele lat współpracował z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej, która zorganizowała jego wystawy m.in. w Warszawie i w Brukseli. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (m.in. "Cyklista", 1975, "Dziękuję Ci za kafelek śmierci", 1989), Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Narodowego w Krakowie (m.in. "Spokój", 1983), "Wy żyjecie godnie, a my wygodnie", 1984), Galerii Narodowej Zachęta (m.in. obrazy "Polska rodzina z końca wieku", 1986; "Europa", 1974; "Na balu", 1977; "Mały Mehoffer", b.d.), oraz Muzeum w Gandawie.

Wielokrotnie był honorowany najważniejszymi odznaczeniami i tytułami, takimi jak Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", "Zasłużony dla Warszawy" czy Medal Komisji Edukacji Narodowej. Znalazł się także w gronie nagrodzonych finalistów Nagrody im. C.K. Norwida. 

W audycji wysłuchaliśmy także archiwalnych nagrań samego Antoniego Fałata.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadził: Jakub Kukla

Goście: dr Justyna Napiórkowska (historyczka sztuki, europeistka), prof. Stanisław Baj (malarz)

Data emisji: 23.09.2024

Godz. emisji: 22.30

pg/zch/kmp

Czytaj także

Jak kolor niebieski przeniknął do literatury Młodej Polski

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2024 17:30
- Zależało mi na tym, żeby pokazać to, w jaki sposób kolor istniejący w kulturze materialnej, w kulturze duchowej epoki przeniknął do literatury i w jaki sposób on zostaje pokazany przez pryzmat właśnie owej kultury - mówiła w Dwójce literaturoznawczyni Justyna Bajda, autorka książki "Błękitny fin de siècle".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wystawa "Świadkowie życia. Stanisław Baj". "Tam są nawet drzwi do mojej kuchni"

Ostatnia aktualizacja: 09.05.2024 18:01
W Muzeum Południowego Podlasia możemy podziwiać wystawę pt. "Świadkowie życia. Stanisław Baj". Artysta zdradził w audycji "Wybieram Dwójkę", że wystawa była dla niego niespodzianką. Opowiedział także o swoich wrażeniach na temat dawnych dzieł i o kulisach ich powstawania.
rozwiń zwiń
Czytaj także

W poszukiwaniu Jacka Malczewskiego

Ostatnia aktualizacja: 27.08.2024 19:58
Najcenniejszą częścią radomskiego Muzeum im. Jacka Malczewskiego są prace patrona instytucji. W dzisiejszej audycji "O wszystkim z kulturą" (28.08) wybierzemy się do rodzinnego miasta malarza, żeby przyjrzeć się jego pracom. Zanim jednak do nich dotrzemy radomscy kuratorzy opowiedzą, jakie jeszcze niespodzianki kryje dawny gmach kolegium pijarskiego. Emisja, nietypowo, o godz. 19.00.
rozwiń zwiń