Pisarz, dramaturg, kibic
Skomplikowane życiorysy i wyraziste detale. Co teatr zawdziecza Jerzemu Pilchowi?
Jerzy Pilch urodził się w roku 1952 w Wiśle. Był pisarzem, publicystą, felietonistą, dramaturgiem i scenarzystą filmowym. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez lata współpracował z Tygodnikiem Powszechnym.
Był autorem ponad 20 dzieł literackich. Do jego najważniejszych powieści należą "Spis cudzołożnic", "Miasto utrapienia" i "Pod Mocnym Aniołem". Debiutował w roku 1975 jako krytyk literacki, a jako pisarz - w 1988 roku książką "Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej". W 1989 roku został laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich za udany debiut. W 2004 roku, na zamówienie Teatru Narodowego napisał komedię "Narty Ojca Świętego".
W 2019 roku ukazała się jego książka zatytułowana "Żółte światło". W swojej powieści Jerzy Pilch przeszukiwał własny życiorys i twórczość, kreując z nich monografię o poczuciu winy.
Jerzy Pilch był także jednym z najbardziej znanych w Polsce kibiców krakowskiego klubu piłkarskiego Cracovia.
Powieści o filmowym potencjale
Powieść Jerzego Pilcha "Pod Mocnym Aniołem" została w 2014 roku zekranizowana i wyreżyserowana przez Wojciecha Smarzowskiego. Wcześniej - w 1994 roku - książkę "Spis cudzołożnic" na język filmu przełożył Jerzy Stuhr.
Napisał również scenariusze do dwóch filmów z cyklu "Święta polskie": "Żółtego szalika" (2000; nagrodzonego między innymi na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni) oraz "Miłości w przejściu podziemnym" (2006). W filmie Witolda Adamka "Wtorek" (2001) wystąpił jako aktor – zagrał zgorzkniałego inteligenta, który przeobraził się w producenta krasnali ogrodowych. Jest też bohaterem dokumentu "Jerzy Pilch. Wyznania człowieka piszącego po polsku" (1991).
Sztuki Pilcha jak i adaptacje prozy doczekały się przeniesień na sceny, były też adaptowane dla potrzeb Teatru Telewizji ("Monolog z lisiej jamy", 1998 i "Narty Ojca Świętego", 2006). Ponadto na podstawie powieści Pilcha "Inne rozkosze" powstało widowisko telewizyjne pod tym samym tytułem (1998) w reżyserii Rudolfa Zioły.
***
O adaptacjach teatralnych i filmowych powieści Jerzego Pilcha rozmawialiśmy w Czwórce w sobotę (30.05) w audycji "W to mi graj". Na kolejne spotkanie zapraszamy w niedzielę (31.05) w audycji "Hrapkowidz".
IAR, PAP/ mbl / kul